Trại Suối Dầu - nơi nghiên cứu, bào chế vắc-xin của IVAC. (Ảnh: Khải An).
Theo thiết kế cơ sở dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc Bắc - Nam qua địa bàn tỉnh Khánh Hòa, tuyến đường cao tốc qua Khánh Hòa gồm 2 dự án thành phần Nha Trang - Cam Lâm dài gần 50 km và Cam Lâm - Vĩnh Hảo dài hơn 78 km.
Trong đó, đoạn nối đường cao tốc với tỉnh lộ 3 dài chừng 2 km sẽ đi xuyên qua trại chăn nuôi Suối Dầu và khu quần thể mộ bác sĩ A.Yersin - nơi được công nhận là di tích lịch sử.
Trang trại chăn nuôi Suối Dầu đang nuôi ngựa nhằm lấy huyết thanh, giống gà pháp để bào chế vắc-xin cúm mùa và cúm H5N1 cùng nhiều loại sinh phẩm và vắc-xin khác.
Lãnh đạo IVAC cho biết, nếu đường nối này thực hiện sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động chuyên môn đặc thù cần được thực hiện trong khu vực cô lập, kiểm soát tiếng ồn, bụi, khí thải, khí hậu... của trại chăn nuôi Suối Dầu và hoạt động sản xuất vắc-xin.
Đồng thời làm gián đoạn khả năng cung cấp vắc-xin, huyết thanh cho nhu cầu của nhân dân, ảnh hưởng trực tiếp đến việc cung cấp vắc-xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.
Trại Suối dầu còn là nơi bào chế vắc xin cúm mùa và H5N1. (Ảnh: Khải An).
Ngoài ra, đường nối cao tốc còn ảnh hưởng tới quy trình công nghệ sản xuất vắc-xin cúm đại dịch, đặc biệt là khu chăn nuôi gà sạch an toàn sinh học. Như vậy không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất vắc-xin cúm mà còn ảnh hưởng đến chương trình phòng, chống cúm toàn cầu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Đồng thời IVAC cũng cho rằng đường nối sẽ làm phá vỡ cấu trúc di sản của bác sĩ Yersin – di sản được IVAC tiếp nhận, giữ gìn và phát huy suốt mấy chục năm qua. Đây cũng là nơi được Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) công nhận là di tích thuộc quần thể di tích lịch sử lưu niệm nhà bác học Alexander Yersin.
Lãnh đạo IVAC cho biết, Viện có hai nhà nuôi 14.000 con gà sạch, cho ra đời 3 triệu quả trứng mỗi năm tương ứng với 3 triệu liều vắc xin được bào chế từ đây. Vị này cũng đánh giá, cao tốc Bắc - Nam có ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế, xã hội nên đơn vị luôn ủng hộ. Tuy nhiên, khi thực hiện dự án sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động của trung tâm.
Trại gà Pháp với quy trình nuôi khép kín và được kiểm soát chặt chẽ về dịch bệnh, môi trường và thức ăn có thể bị ảnh hưởng vì đường nối cao tốc. (Ảnh: Khải An).
Theo IVAC, toàn bộ quy trình nuôi khép kín và được kiểm soát chặt chẽ về dịch bệnh, môi trường và thức ăn. Đặc biệt, đây là những sản phẩm công nghệ cao tạo ra phục vụ con người, nên cần đảm bảo không bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh, như tiếng ồn, nhiệt độ, độ ẩm, không khí cần phải ổn định... để tránh những mầm mống bệnh sinh học.
Liên quan đến vấn đề trên, ông Lê Thành Bình - Phó Tổng giám đốc Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh - Bộ GTVT cho biết, để hình thành các đoạn nối trong thiết kế làm cao tốc được nghiên cứu bởi nhiều đơn vị, trong đó có cả Bộ Giao thông Vận tải, UBND Khánh Hòa.
"Bên tư vấn đã nghiên cứu và gửi lại cho Sở GTVT tỉnh Khánh Hòa để làm việc với các đơn vị liên quan, đặc biệt là IVAC để thống nhất lại các phương án theo phương án tránh khu vực nhạy cảm của Viện để không ảnh hướng đến việc nghiên cứu, sản xuất và bào chế vắc-xin", ông Bình chia sẻ.
Trong khi đó, lãnh đạo Sở Giáo thông Vận tải Khánh Hòa cho biết, sắp tới đơn vị sẽ tổ chức họp về vấn đề này, sau khi thống nhất được phương án thay đổi thiết kế tại trang trại Suối Dầu sẽ trình Bộ GTVT xem xét.