Hành trình vạch trần nghi án trốn thuế của Donald Trump

	Con gái cựu tổng thống Bush dự buổi gây quỹ của bà Clinton
	Donald Trump xuất hiện trong phim người lớn của Playboy

Khi phóng viên Susanne Craig của New York Times liên tục mở hòm thư ở văn phòng để kiểm tra có ai đó gửi thư phát giác hoặc tài liệu bí mật nào không, một phong bì mỏng ngay lập tức lọt vào mắt cô.

Craig kinh ngạc khi mở nó ra. "Tôi nghĩ đó chỉ là trò lừa bịp. Làm gì có chuyện đó", Craig nói khi đề cập tới bức thư đề tên người gửi là "Tổ chức Trump". Bên trong đó là ba trang thông tin được chụp lại và có vẻ như là bảng kê khai thuế năm 1995 của ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump.

Đó là ngày 23/9.

Cô lập tức bước tới bàn của David Barstow - phóng viên điều tra từng 3 lần đoạt giải Pulitzer và là đồng hành cùng cô trong việc tìm ra các tờ kê khai thuế của Trump.

Và cũng gần như ngay lập tức, Barstow dập máy điện thoại, dù đang nói chuyện dở với ai đó ở đầu dâu bên kia, khi trông thấy Craig vẫy đống chứng từ thuế trước mặt.

Họ dọn phòng điều tra và cùng với các đồng nghiệp khác là Megan Twohey và Russ Buettner lên kế hoạch.

Nhanh chóng điều tra

Nhóm của Craig bị ám ảnh với tập tài liệu, phong thư, cùng dấu bưu điện, ngày ghi trên thư... tất cả mọi thứ. Thậm chí họ còn kiểm tra tất cả các hộp thư khác, nơi có hàng trăm lá thư, đề phòng trường hợp người gửi chuyển thêm tài liệu cho phóng viên khác.

Craig và các đồng nghiệp liệt kê danh sách những người có thể xác thực tài liệu thuế. Danh sách này không dài. Tiếp đến, mọi người cùng "vẽ phác thảo" bức chân dung tài chính của tỷ phú Trump xem liệu họ có thể xác minh thông tin trong tài liệu đó không. Hồ sơ thuế cho thấy tỷ phú New York báo khoản lỗ không lồ 916 triệu USD trong năm 2015, điều có thể giúp ông này trốn thuế thu nhập liên bang suốt gần hai thập kỷ.

"Chúng tôi đặt nghi ngờ khi kiểm tra các hồ sơ thuế, dù nhiều thông tin có vẻ chính xác. Chúng được ký bởi vợ của Trump khi đó là Marla Maples và Trump, người có chữ ký lớn và loằng ngoằng. Các chi tiết khác đều khớp", Craig nói.

Tuy nhiên, nhóm nhà báo vẫn cần phải xác minh nhiều chi tiết khác trước khi công khai trên báo chí.

Theo Craig, ban đầu, họ đặt nghi vấn với dòng chữ mà Trump báo có sự mất mát lớn. Con số 915,729,293 USD gồm hai chữ số đầu không thẳng hàng với 7 số còn lại. Liệu tài liệu này có phải giả?

Craig và đồng nghiệp thuê các chuyên gia thuế giúp họ giải đáp thắc mắc. Họ nghiên cứu mã số thuế năm 1995 và tìm tới bất cứ ai đã xem hồ sơ thuế của Trump vào thời gian đó.

Hòm thư của Susanne Craig. Ảnh: NY Times

Cuối cùng, tình huống bất ngờ xảy ra khi David tới bang Florida và theo dõi Jack Mitnick, cựu kế toán của ông Trump. Minick, nay 80 tuổi, chính là người đã chuẩn bị và ký các tờ khai thuế cho ông trùm bất động sản.

Mitnick ban đầu lưỡng lự không muốn trò chuyện với David. Nhưng cuối cùng, ông ta cũng đồng ý gặp nhà báo của New York Times trong một tiệm bánh mì.

Trong cuộc trò chuyện đó, Mitnick không chỉ xác nhận hồ sơ thuế mà nhóm của Craig nhận được là thật, ông cũng lý giải về việc những con số không nằm thẳng hàng. Hóa ra, phần mềm khai thuế mà Mitnick sử dụng không cho phép ông nhập thiếu bất kỳ số nào trong 9 số. Do đó, ông đã phải tự nhập hai số đầu tiên bằng máy đánh chữ IBM Selectric.

Công khai nghi án

8 ngày sau khi mở phong bì chứa "bí mật khủng khiếp" về chuyện kinh doanh của ông Trump, nhóm phóng viên New York Times sẵn sàng công khai nghi án trốn thuế của ứng viên đảng Cộng hòa.

Ngay trước khi công khai, luật sư của ông Trump, Marc E. Kasowitz, thậm chí đã gửi email cho tòa soạn New York Times dọa sẽ có hành động pháp lý nếu tờ báo công khai những thông tin này, theo Washington Post.

"Chúng tôi tự tin rằng báo cáo của chúng tôi là đúng. Vào tối thứ bảy, khoảng 9h10, chúng tôi đều có mặt ở phòng tin tức khi bài viết được đăng trên nytimes.com. Ngay lập tức, bài viết thu hút rất đông độc giả", Craig kể lại.

Trước đó, trong cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình ngày 26/9, ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton cho rằng, tỷ phú Trump từ chối công khai hồ sơ thuế để che giấu cử tri về việc "ông không đóng thuế liên bang". Bà Clinton cũng nhắc đến chuyện vào cuối thập niên 70, ông này từng thú nhận không đóng thuế.

Với điều tra mới nhất của nhóm nhà báo New York Times, Trump quả thực đang rơi vào thế rất bất lợi, đặc biệt khi buổi tranh luận trực tiếp lần thứ hai với bà Clinton sắp diễn ra và cuộc đua nước rút vào Nhà Trắng đang ở giai đoạn nước rút.