Hơn 24.000 ô tô 'già nua' bị thu hồi, nhiều xe được rao bán rầm rộ

Trên các diễn đàn xe cũ và ngoài thị trường, nhiều chiếc xe khách cỡ nhỏ, cỡ lớn trong danh sách quá niên hạn sử dụng được sản xuất từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Đức vẫn đang được rao bán rầm rộ.

Nhiều đại lý bán xe cho hay, hầu hết các xe cũ được nhập về Việt Nam đều là diện xe đã qua sử dụng khá lâu, nếu tính xe khách chạy từ năm 2000 đến nay đã bước sang tuổi 18 năm, còn nếu các xe sản xuất từ năm 1997, đến nay đã được sử dụng được 21 năm.

Dựa vào số khung, số máy của các dòng xe Cục Đăng kiểm đưa ra, có thể tìm ra nhiều dòng xe quá niên hạn vẫn được rao bán trên mạng

Đáng chú ý, nhiều loại xe trong nhóm Cục đăng kiểm có quyết định tịch thu là xe minivan (xe tải, xe chở người) cỡ nhỏ, xe khách trên 12 chỗ ngồi, xe khách 29 chỗ ngồi. Đây là những chiếc xe cỡ nhỏ, đang vận hành chuyển khách cục bộ tại các địa phương, vùng quê nông thôn.

Theo danh sách của Cục Đăng kiểm, biển số các loại xe quá niên hạn có ở khá nhiều cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp hay cá nhân sử dụng ở địa phương vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa.

Các thương hiệu phổ biến nhất trong đợt tịch thu 24.400 chiếc xe "già nua" trên là xe khách của Hyundai, Toyota, xe Deawoo, Mercedes, Ford Transit, còn xe tải chủ yếu là của Hyundai, Kamaz, Zin, Mitsubishi.

Ở các diễn đàn về xe hơi, hiện những dòng xe khách, xe tải từ năm 1992, 1997 và 2000 thuộc diện bị triệu hồi vẫn được rao bán rầm rộ. Các xe này hiện có giá từ 20 triệu đến 100 triệu đồng/chiếc, xe đắt hơn có giá 150 triệu đồng/chiếc. Theo danh sách của Cục Đăng kiểm có tên, địa chỉ của từng chiếc xe tương ứng với số khung đều có hết.

Theo TS Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế: "Việc tịch thu các xe quá niên hạn cần thiết, song cần làm cho người sử dụng, người dân hiểu chính sách bởi đây là một loại tài sản của người dân. Đặc biệt quan trọng hơn là phải chặn được việc các cá nhân bán trao tay các loại xe này, tránh xe hết niên hạn dồn về vùng thôn quê, vùng sâu, vùng xa hoạt động hoặc người mua xe không chú ý có thể bị lừa".

Nhiều chuyên gia về ô tô cũng cho rằng, điểm khác biệt giữa việc thu hồi xe quá niên hạn nằm ở chỗ không cấp quyền ra đường đối với các loại xe này ở mọi lúc, mọi nơi. Việc Cục Đăng kiểm đưa ra danh sách xe, gắn với tên, địa chỉ người, cơ quan sử dụng là cần thiết song việc "cấm xe lưu thông" cần phối hợp toàn diện của chính quyền địa phương, cơ quan cảnh sát giao thông và sự ý thức của người dân.

Việc thu hồi và tiêu huỷ, phá dỡ các dòng xe này tại các nước phát triển gắn với trách nhiệm của các hãng xe

Nhiều chuyên gia cũng cảnh báo, qua việc quy định niên hạn ô tô khách, ô tô tải, xe máy, thời gian sắp tới cần kiên quyết thực hiện chế độ niên hạn đối với ô tô con bởi hiện ô tô con qua sử dụng từ 20 năm qua vẫn được sử dụng, rao bán với giá hàng trăm triệu đồng, loại xe này không những tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, phát thải ô nhiễm mà nếu không ngăn chặn bằng nhiều biện pháp có thể khiến Việt Nam trở thành bãi rác xe cũ của các nước phát triển.

Hiện nhiều nước phát triển, việc thu hồi xe có nhiều cách như Nhà nước tịch thu hoặc các hãng xe mua lại với giá rẻ, rồi nhập qua các nước khác. Ví dụ như tại bang California (Mỹ), chính sách của bang quy định các dòng xe hết niên hạn sử dụng, xe lỗi phần mềm không thể khắc phục, xe vi phạm bản quyền đều phải được thu hồi và không được sử dụng tại Mỹ.

Việc thu hồi các xe cũ dòng xe nào, thuộc thương hiệu xe nào thì hãng xe đó phải trả cho chính quyền liên bang khoản chi phí nhất định để tiêu huỷ xe. Tuy nhiên, thông thường các hãng xe hơi sẽ nhanh chân hơn chính quyền bang, Chính phủ để đưa ra chính sách mua lại xe cũ với giá rẻ, rồi bán ưu đãi xe mới cho người có xe cũ quá niên hạn. Số xe cũ được thu mua tất nhiên sẽ không được hãng bán tại thị trường Mỹ mà chuyển sang các nước khác không có quy định về niên hạn đối với xe con.