Rời ghế Chủ tịch Alibaba khi mới 55 tuổi, nhiều người rất tò mò vị tỉ phú này sẽ làm gì tiếp theo?
Sau 2 thập kỷ xây dựng Alibaba thành một doanh nghiệp trị giá 460 tỉ USD, Jack Ma hiện đang xoay vòng toàn thời gian để làm từ thiện. Ông bắt đầu Quỹ Jack Ma vào năm 2014 và lấy Bill Gates như một nguồn cảm hứng cho những nỗ lực từ thiện của mình.
Duncan Clark, tác giả của Alibaba: Ngôi nhà mà Jack Ma xây dựng, cho biết: "Jack đã báo hiệu vài lần về sở thích của mình trong hoạt động từ thiện, môi trường, trao quyền cho phụ nữ, giáo dục và phát triển".
"Trước khi tôi 70 tuổi, tôi có thể làm một việc gì đó trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn như giáo dục", Jack Ma nói trong một sự kiện của Alibaba vào tháng 9 năm ngoái.
Ông là doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc và là người giàu nhất nước này, với khối tài sản gần 40 tỉ USD. Nhưng ông cũng từng là một giáo viên tiếng Anh và thường nói về niềm đam mê giáo dục của mình.
Ngày mà Jack Ma từ chức là 10/9. Đây là Ngày Nhà giáo ở Trung Quốc, "vì vậy có một số thông điệp ẩn trong đó", Clark nói.
Jack Ma trước đây từng là giáo viên tiếng Anh tại Đại học Hàng Châu Dianzi. (Ảnh: CNN).
Đó cũng là sinh nhật lần thứ 55 của Jack Ma. Ông dùng triết lí về sự nghiệp trước đây của mình để giải thích lí do tại sao rời khỏi Alibaba: "Giáo viên luôn muốn học sinh của mình vượt trội hơn họ, vì vậy, trách nhiệm... đối với tôi và công ty phải làm là để những người trẻ hơn, tài năng hơn đảm nhận vai trò lãnh đạo".
Năm ngoái, ông đã nói về những thách thức cho tương lai của giáo dục tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới. "Tiên đế" của Alibaba cảnh báo rằng: "Nếu chúng ta không thay đổi cách dạy, 30 năm sau chúng ta sẽ gặp rắc rối". Phương pháp giảng dạy dựa trên kiến thức hiện tại sẽ "làm thất bại những đứa trẻ của chúng ta", những người sẽ không bao giờ có thể cạnh tranh với máy móc.
Trẻ em nên được dạy "kĩ năng mềm" như suy nghĩ độc lập, giá trị và tinh thần đồng đội, ông nói thêm.
Năm 2017, tổ chức của Jack Ma đã cam kết chi 45 triệu USD trong 10 năm để giúp khám phá và trau dồi tài năng giảng dạy trong tương lai ở vùng nông thôn Trung Quốc. Ông cũng đã đưa giáo lí của mình vượt ra ngoài Trung Quốc, đến các thị trường mới nổi khác.
Jack Ma có quỹ hỗ trợ doanh nhân châu Phi. (Ảnh: INC).
Theo Clark, ông trùm công nghệ đã "chia sẻ quan điểm và kinh nghiệm của mình trong kinh doanh ở những nơi như châu Phi", nơi ông đã thành lập một giải thưởng doanh nhân trị giá 10 triệu USD. Jack Ma cũng đã tài trợ cho các sáng kiến bảo vệ động vật hoang dã và phát triển mối quan hệ tốt với các nhà lãnh đạo châu Phi, như Paul Kagame ở Rwanda.
Jack Ma và Alibaba đã tổ chức một hội nghị 2 năm một lần tại Trung Quốc về phụ nữ và doanh nhân kể từ năm 2015. Sự kiện đã thu hút những cái tên nổi tiếng như nhà sáng lập Huffington Post - Arianna Huffington và nhà thiết kế thời trang lẫy lừng Vera Wang.
Hội nghị năm nay tổ chức vào tháng trước còn có một tin nhắn video từ ca sĩ Rihanna. "Phụ nữ luôn đóng một vai trò không thể thiếu trong Alibaba kể từ khi thành lập 2 thập niên trước".
Ông quan tâm đến bình đẳng giới và nói rằng đây là một trong những vấn đề quan trọng nhất trong thế kỷ XXI. "Nếu bạn muốn doanh nghiệp của mình thành công, việc bổ nhiệm đủ các nhà lãnh đạo nữ là rất quan trọng", Jack Ma khẳng định.
Cũng vì vậy mà gần một nửa đội ngũ quản lí cấp cao của Alibaba là phụ nữ.
Năm 2018, Jack Ma được chính phủ Trung Quốc vinh danh là một trong 100 người có "đóng góp nổi bật" cho sự chuyển đổi kinh tế của Trung Quốc trong 4 thập niên qua. Nhân dân Nhật báo là tờ báo đề cử Jack Ma.
Jack Ma hiện là người giàu thứ 21 thế giới. (Ảnh chụp màn hình)
Giờ đây, Ma nghỉ hưu sớm, rời khỏi Alibaba khi còn khá trẻ, một số người đã liên kết thời điểm quyết định của Jack Ma với các hạn chế ngày càng tăng của chính phủ Trung Quốc đối với các công ty Internet. Nhưng Jack Ma phủ nhận và nói rằng chính phủ đã giúp đỡ ông rất nhiều.
"Tôi nhận được tin đồn từ bên ngoài Trung Quốc, nói rằng: 'Đó là vì chính phủ muốn đẩy bạn xuống'. Không ai có thể đẩy bạn ra nếu bạn không muốn rời đi, phải không? Tôi không biết gì về chính trị hay chính phủ hết".
Tuy nhiên, một số nhà quan sát nói rằng Jack Ma rời khỏi Alibaba là một phần của việc "tự bảo quản tài sản".
Chương cuối cùng trong cuốn sách về Jack Ma của Clark có tựa đề "Biểu tượng hoặc Icarus", có đoạn viết rằng: "Ông ấy rất muốn bảo đảm di sản của mình. Ông ấy không hoàn toàn rời khỏi công ty. Nhưng động thái này là một cách thông minh để rời khỏi ngai vàng".
Icarus là con trai của nghệ nhân bậc thầy Daedalus, người tạo ra Mê cung trong thần thoại Hy Lạp. Về sau, tên vị này thường dùng để chỉ những người nuôi mộng tưởng vượt quá khả năng của bản thân mình "Để tránh bị Icarus, bạn phải... không chỉ tránh bay quá gần mặt trời, mà còn tránh đâm vào sóng mà nó phát ra.
Trong hoạt động từ thiện, giáo dục, môi trường, ông ta có rất nhiều chỗ để bay lên. Tuy nhiên, để an toàn, không nên quá tham vọng", Clark viết.