Khủng hoảng leo thang ghì chặt Boeing

Hãng hàng không Indonesia Garuda vừa hủy đơn đặt hàng của dòng máy bay Boeing 737 MAX 8 trị giá hàng tỉ USD. Đây là một động thái có thể dẫn đến việc trì hoãn sản xuất, gây ra thiệt hại cho hãng máy bay Boeing của Mỹ. Căng thẳng leo thang khi Bộ Tư pháp Mỹ và Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cũng tiến hành các cuộc điều tra liên quan đến dòng máy bay đang gây tranh cãi này.

Hành khách mất niềm tin

Hãng hàng không quốc gia Indonesia Garuda vừa hủy đơn hàng 49 máy bay Boeing 737 MAX 8 trị giá 6 tỉ USD, theo hãng tin Reuters. Hãng hàng không Garuda cho biết hành khách đã mất niềm tin vào dòng máy bay này sau hai vụ tai nạn thảm khốc xảy ra, cướp đi sinh mạng của 346 người trong vòng nửa năm.

Trên tờ The Guardian, ông Shukor Yusof, người đứng đầu công ty tư vấn hàng không Endau Analytics, dự đoán đối thủ của Garuda là hãng hàng không Lion Air cũng sẽ đưa ra một quyết định tương tự. Trước đó, hãng Aeroflot của Nga cũng thông báo sẽ hủy đơn đặt hàng 20 máy bay Boeing 737 MAX 8 nếu Boeing không thể đảm bảo an toàn cho máy bay trước tháng 11, tờ The Moscow Times đưa tin.

Nhiều hãng hàng không khác trên thế giới cũng ngừng các chuyến bay với dòng 737 MAX 8. Các hãng tuyên bố họ cần xác định nguyên nhân vụ tai nạn trước khi quyết định có tiếp tục bay với dòng máy bay này hay không. Cho đến hiện nay, bầu trời dày đặc các chuyến bay trên toàn cầu đã vắng bóng máy bay Boeing 737 MAX 8. Việc hủy các chuyến bay dự kiến sẽ tiêu tốn hàng tỉ USD của Boeing, theo hãng tin CNN.

Trong hai vụ tai nạn của hãng Lion Air và hãng Ethiopian sau khi cất cánh không lâu, các máy bay Boeing 737 MAX 8 đều được thông báo nhiều tình trạng thất thường: Máy bay đột nhiên tăng và giảm độ cao, tốc độ không khí không ổn định, máy bay bị chúi mũi xuống đất trong khi phi công phải vật lộn với động cơ để đưa máy bay về trạng thái cân bằng nhưng không thành công.

Một bức ảnh chụp từ trên không cho thấy các máy bay Boeing 737 MAX đậu trên đường băng tại nhà máy Boeing ở Renton, Washington, Mỹ. (Ảnh: Reuters).

Boeing và nền kinh tế Mỹ đều thiệt hại

Đầu tuần này, tờ Wall Street Journal đưa tin Bộ Tư pháp Mỹ đang điều tra quá trình sản xuất của dòng Boeing 737 MAX 8. Đây là một cuộc điều tra được xem là bất thường. Các vụ điều tra về mức độ an toàn điển hình được xử lý bởi tổng thanh tra của Bộ GTVT. Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) cũng điều tra quá trình cấp giấy phép cho dòng Boeing 737 MAX 8, theo tờ Seattle Times.

Cổ phiếu Boeing tiếp tục giảm 0,8% sau đợt phục hồi trên sàn chứng khoán, theo trang Investor’s Business Daily đưa tin ngày 20-3. Đồng thời, cổ phiếu của quỹ ETF hàng không vũ trụ và quốc phòng của iShares Mỹ (ITA) cũng giảm 0,4%. Trước đó, Boeing thông báo mức lỗ cao nhất trong vòng tám năm qua với giá trị cổ phiếu giảm 12% sau vụ tai nạn hồi đầu tháng 3.

Công ty tài chính Mỹ Wells Fargo & Company thông báo việc dừng hoạt động và hủy đơn hàng của dòng MAX 8 có thể tác động đến tổng đơn đặt hàng đối với hàng hóa lâu bền và chi tiêu thiết bị của Mỹ. Các đơn đặt hàng máy bay chiếm gần 1/10 tổng số đơn đặt hàng đối với hàng hóa lâu bền trong năm qua, theo hai nhà kinh tế cấp cao Tim Quinlan và Sarah House.

MAX 737 là máy bay bán chạy nhất trong lịch sử của hãng Boeing. Boeing hiện có khoảng 5.012 đơn đặt hàng của dòng 737 MAX 8 và 4.636 trong số đó chưa được thực hiện. Các đơn đặt hàng đến từ hơn 100 khách hàng trên toàn thế giới. Một chiếc Boeing 737 MAX 8 được bán với giá hơn 100 triệu USD. Nếu Boeing nhanh chóng giải quyết các vấn đề an toàn bay, các chỉ số kinh doanh của Boeing sẽ lạc quan. Ngược lại, thiệt hại sẽ không thể lường trước.

_____________________________

^(*) Hà Minh Thu là nhà báo đang làm việc tại đài truyền hình địa phương ở nước Cộng hòa Moldova, châu Âu.

Boeing 737 Max8: Từ gà ‘đẻ trứng vàng’ đến 'thảm hoạ' hàng không Với 5.000 đơn đặt hàng, 737 Max trở thành dòng máy bay bán chạy nhất trong lịch sử của hãng sản xuất máy bay lớn nhất thế giới - Boeing. Tuy nhiên, sau hai vụ rơi liên tiếp trong chỉ 5 tháng, làn sóng nghi ngờ về mức độ an toàn của dòng máy bay chủ lực này đã lan rộng trên toàn thế giới.

Thảm họa Boeing 737 Max 8 và cơ hội vàng cho các hãng sản xuất máy bay của Trung Quốc Thị trường máy bay thế giới đã bị thống trị bởi Boeing và Airbus trong nhiều thế kỉ qua. Sự cố lần này của chiếc Boeing 737 Max 8 được cho là cơ hội vàng của các hãng máy bay Trung Quốc.

CEO Boeing viết tâm thư sau 2 tai nạn máy bay: ‘Tôi đã cống hiến toàn bộ sự nghiệp của mình cho Boeing’ Trước hàng loạt nghi vấn và sự cố liên quan đến tính an toàn của mẫu máy bay Boeing 737 Max 8, CEO Boeing cuối cùng cũng đã lên tiếng.