Lần đầu tiên Việt Nam thực hiện hai ca ghép thận đổi chéo thành công

	Lần đầu cấy ghép tay thành công cho người khuyết tật bẩm sinh
	Hy hữu: bệnh nhân được ghép thận của chính mình

Niềm vui của hai nữ bệnh nhân sau khi ca mổ diễn ra tốt đẹp. Ảnh Mai Phương.

Nữ bệnh nhân thứ nhất là chị Lê Thị Ánh Hồng (31 tuổi, ngụ Kiên Giang) bị suy thận mạn giai đoạn cuối, phải chạy thận nhân tạo định kỳ từ tháng 4/2015. Cách đây gần 1 năm, người cha dượng Trương Ngọc Xuân (51 tuổi) đã tình nguyện hiến thận để ghép cho Ánh Hồng.

Sau khi thực hiện các xét nghiệm ở khoa Tiết Niệu (BV Chợ Rẫy) cho thấy sức khỏe người cho và người nhận ổn định. Tuy nhiên, ở nữ bệnh nhân Hồng có kháng thể A24 chống lại kháng nguyên của người cha dượng.

Ở cặp bệnh nhân thứ 2, chị Vũ Thị Huề (32 tuổi, ngụ tỉnh Đắk Nông) cũng bị suy thận mạn giai đoạn cuối, đang phải chạy thận nhân tạo định kỳ từ tháng 6/2014. Gần đây, người mẹ ruột là bà Nguyễn Thị Huê (58 tuổi, ngụ tỉnh Bình Dương) đồng ý hiến thận để ghép cho con gái. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm chị Huề có kháng thể DR4 chống lại kháng nguyên của người mẹ.

Hai cặp trường hợp vừa được tiến hành ghép thận đổi chéo thành công ở Việt Nam. Ảnh Mai Phương

Trước tình trạng sức khỏe của hai trường hợp trên, PGS.TS.BS Thái Minh Sâm - Trưởng khoa Tiết Niệu (Bệnh viện Chợ Rẫy) nhận định: “Cả 2 cặp bệnh nhân trên người nhận đều có kháng thể chống lại người cho nên nguy cơ thải ghép sau mổ rất cao. Để giảm nguy cơ trên, việc hoán đổi người cho thận là phương pháp đã được nhiều trung tâm ghép thận trên thế giới lựa chọn”.

Đến ngày 29/12/2016, Hội đồng khoa học của BV Chợ Rẫy đã thông qua hai trường hợp trên và thống nhất ý kiến lựa chọn phương pháp đổi chéo cặp ghép, lấy thận của người cho trường hợp 1 ghép cho người nhận trường hợp 2, và ngược lại.

Ngày 11/1/2017, hai ca mổ nội soi lấy 2 quả thận đã được tiến hành song song, kéo dài trong vòng 3 tiếng đồng hồ (từ lúc 8h đến 11h). Sau đó, hai ê kíp ghép thận cũng được tiến hành cùng lúc, cuộc phẫu thuật diễn ra tốt đẹp và thành công lúc 14h cùng ngày.

Hai ê kíp tiến hành lấy thận người cho song song với nhau. Ảnh Mai Phương

Kết quả hai thận ghép đều hoạt động ngay sau khi tháo clamp mạch máu, bệnh nhân có nhiều nước tiểu. Hai ngày sau phẫu thuật, chức năng thận đã hoạt động lại bình thường. Một tuần sau mổ các bệnh nhân đã được xuất hiện.

PGS.TS.BS Thái Minh Sâm - Trưởng khoa Tiết Niệu (BV Chợ Rẫy) cho biết: Kết quả 2 cuộc mổ lấy thận và ghép thận đều diễn ra tốt đẹp và thành công. Hiện tại 2 thận ghép đều ổn định, trở lại với sinh hoạt gia đình bình thường. Trường hợp đầu tiên trên thế giới được ghép thận đổi chéo là ở Hàn Quốc diễn ra năm 1991. Tính đến thời điểm bây giờ, nhiều trung tâm ghép thận lớn trên thế giới đã tiến hành thực hiện ghép thận với nhiều cặp đổi chéo khác nhau, có khi lên tới 5 cặp.

Hai ê kíp tiến hành ghép thận cũng song song với nhau. Ảnh Mai Phương

Theo bác sĩ Sâm, kỹ thuật mổ ghép thận đối với các bác sĩ Việt Nam không phải điều khó khăn. Quan trọng nhất nằm ở khâu tìm được cặp ghép thận phù hợp như trên phải chờ rất lâu. Ở BV Chợ Rẫy hiện có hàng trăm người bị bệnh thận đang chờ đợi được ghép thận, trong khi nguồn thận ghép vẫn rất hạn chế. Trường hợp 2 ca ghép thận đổi chéo như trên bệnh nhân Huề đã phải chờ đợi gần 20 tháng, nhiều người phải chờ 5 - 7 năm nhưng vẫn không tìm được thận cho phù hợp.

Chia sẻ về niềm vui được ghép thận thành công, chị Vũ Thị Huề xúc động nói: “Lúc nhận kết quả xét nghiệm có kháng thể chống lại kháng nguyên của mẹ, tôi đã rất buồn. Còn hiện giờ tôi thấy mình rất may mắn, hạnh phúc hơn những bệnh nhân suy thận khác khi ca phẫu thuật đã thành công”.

Cuộc hội ngộ giữa bệnh nhân và bác sĩ phẫu thuật tại Bệnh viện Chợ Rẫy ngày 7/2. Ảnh Mai Phương

Chị Huề kể lại khoảng thời gian mắc bệnh là lúc mang bầu đứa con thứ 2, nữ bệnh nhân bị cao huyết áp, đến cuối tháng thứ 7 phải nhập viện mổ cấp cứu đứa trẻ. Quãng thời gian 3 năm chị đi chạy thận, 2 đứa con nhỏ bỏ ở nhà cho chồng chăm sóc, cuộc sống gia đình vì thế cũng vất vả hơn rất nhiều.

Trong cuộc gặp gỡ với ê kíp thực hiện phẫu thuật, cả hai bệnh nhân Huề và Hồng Ánh đều có chung suy nghĩ, chị Ánh nói: “Hai chị em đã coi nhau như một gia đình. Cảm ơn các y bác sĩ khoa Tiết niệu, cảm ơn ba mẹ hai bên đã hiến một phần thân thể cho chúng tôi có cuộc sống tốt hơn. Hy vọng nhiều bệnh nhân thận sẽ tìm được quả thận phù hợp để thoát khỏi nỗi đau bệnh tật”.