Giấy phép lái xe (còn gọi là bằng lái) là một loại giấy phép/chứng chỉ mà người điều khiển các phương tiện giao thông được cấp bởi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Có bằng lái có nghĩa là được phép vận hành các loại xe máy, xe hơi, xe tải, xe khách,… tham gia giao thông công cộng tại một quốc gia cụ thể.
Muốn có được giấy phép lái xe, người sử dụng xe phải làm các thủ tục xin cấp phép và tiến hành bài kiểm tra/thi sát hạch lái xe để được chứng nhận về khả năng lái xe. Sau khi được cấp phép, người thi mới có quyền hợp pháp để điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Để đủ điều kiện xin cấp giấy phép, người muốn đăng ký phải đảm bảo đủ điều kiện về độ tuổi, yêu cầu sức khỏe và các quy định đặc biệt khác của nhà nước.
Trong trường hợp cảnh sát giao thông (CSGT) yêu cầu xuất trình giấy phép khi kiểm tra mà người điều khiển phương tiện giao thông không có thì phải chịu các hình thức xử phạt khác nhau, đa phần là phạt hành chính, nếu kèm theo các vi phạm khác thì có thể tước giấy phép lái xe tạm thời hoặc giữ phương tiện.
Ảnh minh họa - Nguồn: Tuổi Trẻ |
Tuỳ theo từng hạng giấy phép lái xe mà pháp luật quy định điều kiện để được thi giấy phép lái xe khác nhau. Theo đó, người thi giấy phép lái xe phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:
Là công dân Việt Nam, người nước ngoài được phép cư trú hoặc đang làm việc, học tập tại Việt Nam.
Phải đủ tuổi theo quy định của Luật giao thông đường bộ 2008, cụ thể:
– Đủ 16 tuổi trở lên đối với người điều khiển xe máy có dung tích xi lanh dưới 50cc
– Đủ 18 trở lên đối với giấy phép lái xe hạng A1, A2, A3, A4, B1
– Đủ 21 tuổi trở lên đối với giấy phép lái xe hạng B2
– Đủ 24 tuổi trở lên đối với giấy phép lái xe hạng F (điều khiển ô tô tải, máy kéo có trọng tải kéo rơ-mooc FB2)
– Đủ 27 tuổi trở lên đối với giấy phép lái xe hạng F (điều khiển ô tô chở người trên 30 chỗ ngồi kéo theo rơ-mooc FD)
– Tuổi tối đa cho người điều khiển ô tô chở người trên 30 chỗ ngồi là 50 đối với nữ và 55 đối với nam.
Để được thi giấy phép lái xe, người thi phải có đủ sức khoẻ để lái xe. Thi giấy phép lái xe hạng nào thì phải đáp ứng điều kiện sức khỏe của hạn ấy.
- Người có một trong các tình trạng bệnh, tật sau đây thì không đủ điều kiện để lái xe hạng A1:
+ Tâm thần: Đang rối loạn tâm thần cấp. Rối loạn tâm thần mạn tính không điều khiển được hành vi.
+ Thần kinh: Liệt vận động từ hai chi trở lên.
+ Mắt: Thị lực nhìn xa hai mắt <4/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính). Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây.
+ Cơ xương khớp: Cụt hoặc mất chức năng 01 bàn tay hoặc 01 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn (cụt hoặc giảm chức năng).
+ Sử dụng các chất ma túy, chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định.
- Những người mắc các bệnh sau thì không được thi giấy phép lái xe hạng B1:
+ Tâm thần: Rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi hoàn toàn nhưng chưa đủ 06 tháng. Rối loạn tâm thần mạn tính không thể điều khiển được hành vi của mình;
+ Thần kinh: còn cơn động kinh trong vòng 24 tháng gần nhất; liệt vận động từ hai chi trở lên; Hội chứng ngoại tháp Rối loạn cảm giác sâu; chóng mặt do các nguyên nhân bệnh lý;
+ Mắt: Thị lực nhìn xa hai mắt < 5/10. Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây; song thị kể cả có điều chỉnh bằng lăng kính;
+ Cơ- xương- khớp: Cụt hoặc mất chức năng 01 bàn tay hoặc 01 bàn chân và một trong các chân hoặc tay còn lại không toàn vẹn;
+ Tim mạch: Block nhĩ thất độ II hoặc có nhịp chậm kèm theo các triệu chứng lâm sàng; suy tim độ III trở lên;
+ Hô hấp: Các bệnh, tật gây khó thở mức độ III trở lên;
+ Sử dụng các chất ma túy, chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định.
- Đối với hạng A2, A3, A4, B2, C, D, E, F, những người sau đây sẽ không đủ điều kiện để thi giấy phép lái xe:
+ Tâm thần: Rối loạn tâm thần cấp đã chữa khỏi hoàn toàn nhưng chưa đủ 24 tháng; rối loạn tâm thần mạn tính;
+ Thần kinh: Động kinh; liệt vận động một chi trở lên Hội chứng ngoại tháp Rối loạn cảm giác nông hoặc rối loạn cảm giác sâu; chóng mặt do các nguyên nhân bệnh lý;
+ Thị lực nhìn xa từng mắt: mắt tốt < 8/10 hoặc mắt kém <5/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính). Tật khúc xạ có số kính: > + 5 diop hoặc > - 8 diop. Thị trường ngang hai mắt < 160 mở rộng về bên phải < 70°, mở rộng về bên trái < 70°. Thị trường đứng (chiều trên-dưới) trên dưới đường ngang <30°. Bán manh, ám điểm góc. Rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây; song thị;
+ Thính lực ở tai tốt hơn nói thường < 4m hoặc nghe tiếng nói thầm tối thiểu (ở tai tốt hơn) £ 1,5 m;
+ Tim mạch: Bệnh tăng HA khi có điều trị mà HA tối đa 180 mmHg và/hoặc HA tối thiểu 100 mmHg. HA thấp (HA tối đa < 90 mmHg) kèm theo tiền sử có các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, buồn ngủ hoặc ngất xỉu. Các bệnh viêm tắc mạch, dị dạng mạch máu biểu hiện lâm sàng ảnh hưởng đến khả năng thao tác vận hành lái xe ô tô. Nhịp tim nhanh trên thất, nhịp nhanh thất, cuồng nhĩ, rung nhĩ, nhịp nhanh nhĩ và nhịp nhanh xoang > 120 chu kỳ/phút, đã điều trị nhưng chưa ổn định. Ngoại tâm thu thất ở người có bệnh tim thực tổn và/hoặc từ độ III trở lên. Block nhĩ thất độ II hoặc có nhịp chậm kèm theo các triệu chứng lâm sàng. Cơn đau thắt ngực do bệnh lý mạch vành; ghép tim; sau can thiệp tái thông mạch vành; suy tim độ II trở lên;
+ Hô hấp: Các bệnh, tật gây khó thở mức độ II trở. Hen phế quản kiểm soát một phần hoặc không kiểm soát. Lao phổi đang giai đoạn lây nhiễm;
+ Cơ- xương- khớp cứng/dính một khớp lớn. Khớp giả ở một vị các xương lớn; gù, vẹo cột sống quá mức gây ưỡn cột sống; cứng/dính cột sống ảnh hưởng tới chức năng vận động. Chiều dài tuyệt đối giữa hai chi trên hoặc hai chi dưới có chênh lệch từ 5 cm trở lên mà không có dụng cụ hỗ trợ. Cụt hoặc mất chức năng 02 ngón tay của 01 bàn tay trở lên hoặc cụt hoặc mất chức năng 01 bàn chân trở lên;
+ Đái tháo đường (tiểu đường) có tiền sử hôn mê do đái tháo đường trong vòng 01 tháng;
+ Sử dụng các chất ma túy, các chất có cồn nồng độ vượt quá giới hạn quy định; sử dụng các thuốc điều trị làm ảnh hưởng tới khả năng thức tỉnh; lạm dụng các chất kích thần.
Độc giả có vướng mắc về pháp lý xin gửi yêu cầu hoặc đề nghị tư vấn qua Email: thuandx@vietnammoi.vn Ngoài ra độc giả tham khảo kiến thức luật tại: vietnammoi.vn Lưu ý: Những tư vấn theo đề nghị của người gửi câu hỏi qua Email, nội dung trả lời có giá trị tham khảo, phổ biến kiến thức, không dùng làm tài liệu tố tụng. |
Luật gia Đồng Xuân Thuận