Những quyết định \"bi kịch\" liên quan OceanBank và nhiệt điện Thái Bình 2

Toàn cảnh nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2. Ảnh: PV.

Ngày 8/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV đã quyết định tạm đình chỉ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội đối với ông Đinh La Thăng – nguyên Chủ tịch HĐQT (sau đó là HĐTV) Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN). Cùng ngày, CQĐT Bộ Công an đã tống đạt các quyết định khởi tố, bắt tạm giam ông Thăng.

“Mất trắng” 800 tỷ đồng

Trước đó, từ 24 đến 26/4, Ủy ban kiểm tra Trung ương đã họp và xác định ông Đinh La Thăng đã vi phạm trong việc ký thỏa thuận tham gia góp vốn vào OceanBank. Tiếp đến, tháng 9/2017, tại phiên tòa xét xử vụ án OceanBank, đại diện của PVN cho biết, năm 2008, Thủ tướng cho phép PVN góp vốn vào một ngân hàng TMCP với tỷ lệ vốn góp không quá 20%. Vì vậy, PVN góp vốn vào OceanBank 3 lần với tổng tiền 800 tỷ đồng và cử người sang đại diện phần vốn của mình.

Đại diện ngành dầu khí cũng khẳng định, 2 lần góp vốn vào OceanBank tuân theo Luật tổ chức tín dụng 2007, cụ thể 1 tổ chức được mua tối đa 20% cổ phần ở 1 tổ chức tín dụng. Chỉ có lần sau cùng, PVN góp thêm 100 tỷ đồng để đạt tỷ lệ 20% vốn đã sai so với Luật tổ chức tín dụng 2010 (được mua tối đa 15% - PV). Cuối cùng, khi OceanBank bị mua bắt buộc, PVN “mất trắng” 800 tỷ đồng góp vốn tại đây.

Ngoài ra, năm 2009, ông Nguyễn Xuân Sơn – nguyên Chủ tịch HĐTV PVN (bị tuyên tử hình) lúc đó là TGĐ OceanBank đã gửi công văn về PVN khẳng định OceanBank đã trở thành một định chế tài chính thuộc PVN; đề nghị lãnh đạo tập toàn yêu cầu thành viên sử dụng dịch vụ của OceanBank. Ngày 7/9/2010, ông Đinh La Thăng ký văn bản yêu cầu các đơn vị thành viên và các nhà thầu dầu khí phải thực hiện mở tài khoản, thực hiện các giao dịch… tại OceanBank. Các đơn vị phải thực hiện việc này khẩn trương, báo cáo kết quả về Tập đoàn trước ngày 15/10/2010.

Từ diễn biến trên, trong phần tuyên án, TAND TP Hà Nội đã yêu cầu điều tra về trách nhiệm của những người liên quan trong việc đầu tư, góp vốn, quản lý và sử dụng gây thất thoát số tiền 800 tỷ đồng nói trên. Ngoài ra, HĐXX kiến nghị CQĐT làm rõ, xử lý những người đã yêu cầu các thành viên của PVN phải gửi tiền tại OceanBank.

Đưa tiền vốn đi trả nợ

Bên cạnh đó, ông Đinh La Thăng cũng phải chịu trách nhiệm trong việc chấp thuận cho PVC được miễn bảo lãnh thực hiện hợp đồng đối với công trình, dự án do PVN chỉ định cho PVC thực hiện và chấp thuận cho Tổng công ty cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí (PTSC) được miễn bảo lãnh với Hợp đồng thiết kế, mua sắm, xây dựng (EPC).

Theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, việc chỉ định gói thầu EPC tại Thái Bình II vi phạm pháp luật, gây hậu quả nghiêm trọng. Cụ thể, Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình II do PVN làm chủ đầu tư và ký hợp đồng tổng thầu với TCty CP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), tổng mức đầu tư ban đầu hơn 34.295 tỷ (tương đương 1,7 tỷ USD). Tuy nhiên, dự án này hiện đã chậm 2 năm so với kế hoạch và đội giá hơn 6.000 tỷ đồng.

Trước đó, PVC đã ký hợp đồng EPC với BQL Dự án Điện lực Dầu khí Thái Bình II – PVN với giá trị khoảng 918 triệu USD và 5.874 tỷ đồng. Năm 2011, PVN ký hợp đồng EPC đã tạm ứng cho dự án này 1.312 tỷ đồng và 6,6 triệu USD. Nhận tiền, PVC đã sử dụng 1.080 tỷ đồng để thanh toán nợ gốc vay ngân hàng (425 tỷ đồng); thanh toán lãi vay uỷ thác của PVN (55 tỷ đồng); hỗ trợ vốn Nhà máy Nhiên liệu sinh học Phú Thọ (74 tỷ đồng); hỗ trợ vốn công trình Vũng Áng (103 tỷ đồng); đầu tư vào 5 Cty con... Đến nay, có 3 Cty con của PVC thua lỗ dẫn tới thất thoát vốn.

Vì vậy, ngày 26/9, CQĐT đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Lê Đình Mậu - Kế toán trưởng PVN về tội cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Cùng tội danh, có 3 người khác cũng bị khởi tố gồm Vũ Hồng Chương - nguyên Trưởng BQL Dự án Thái Bình 2; Trần Văn Nguyên - Kế toán trưởng BQL Dự án Thái Bình 2 và Nguyễn Ngọc Quý - nguyên Phó chủ tịch HĐQT PVC.

Trước đó ngày 15/9/2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an đã khởi tố vụ án hình sự về tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” đối với khoản thua lỗ 3.300 tỷ đồng tại PVC. Qua đây, công an bắt giữ 4 lãnh đạo của PVC gồm Vũ Đức Thuận – nguyên ủy viên HĐQT kiêm TGĐ; Nguyễn Mạnh Tiến - Phó TGĐ; Trương Quốc Dũng - Phó TGĐ; Phạm Tiến Đạt - Kế toán trưởng.

Ngày 16/9/2016, Bộ Công an khởi tố và truy nã quốc tế với Trịnh Xuân Thanh - nguyên Chủ tịch HĐQT PVC. Ngày 31/7, ông Thanh đầu thú.

Đại diện ngành dầu khí cũng khẳng định, 2 lần góp vốn vào OceanBank tuân theo Luật tổ chức tín dụng 2007, cụ thể 1 tổ chức được mua tối đa 20% cổ phần ở 1 tổ chức tín dụng. Chỉ có lần sau cùng, PVN góp thêm 100 tỷ đồng để đạt tỷ lệ 20% vốn đã sai so với Luật tổ chức tín dụng 2010 (được mua tối đa 15% - PV). Cuối cùng, khi OceanBank bị mua bắt buộc, PVN “mất trắng” 800 tỷ đồng góp vốn tại đây.