Ông Chu Lập Cơ bị phạt 9 năm tù

Chiều 11/4, TAND TP HCM tuyên ông Chu Lập Cơ, 68 tuổi, phạm tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

HĐXX đánh giá, ông Cơ là người nước ngoài, không biết tiếng Việt, có vai trò hạn chế vì phụ thuộc vào vợ. Bị cáo có nhiều tình tiết giảm nhẹ như: tích cực hợp tác với cơ quan điều tra, ăn năn hối cải; được Nhà nước tặng huân chương lao động, UBND TP HCM tặng nhiều bằng khen vì hoạt động tích cực phòng chống Covid-19 và từ thiện; là một trong những doanh nhân Hong Kong đầu tiên khởi nghiệp tại Việt Nam; đã được bà Lan dùng 300 tỷ đồng (do một người trả nợ trong quá trình diễn ra phiên tòa) để khắc phục một phần hậu quả... nên tuyên phạt mức án thấp hơn VKS đề nghị. 

Bản án xác định, năm 2012, để lập hồ sơ vay vốn tại SCB nhằm cơ cấu các khoản nợ xấu sau khi hợp nhất 3 ngân hàng thành SCB, bà Lan đã thống nhất với chồng và lãnh đạo SCB về việc sử dụng tài sản Dự án Times Square (Quyền sử dụng đất thuê và tài sản hình thành trong tương lai gắn liền với đất thuê là Cao ốc phức hợp Văn phòng - Khách sạn - Căn hộ cao cấp - Trung tâm Thương Mại Times Square để đảm bảo cho các khoản vay. Ông Cơ sau đó ký Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông để thế chấp tài sản bảo lãnh nợ vay cho 73 khoản vay của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân là gần 30.000 tỷ đồng, của các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định.

Đến năm 2017, do phương án vay vốn là lập "khống", khoản vay chỉ dùng trả nợ xấu, không có nguồn để thu hồi gốc, lãi nên các khoản nợ đến hạn nhưng không thể trả được. Bà Lan lại thuyết phục chồng ký biên bản họp HĐQT Công ty cổ phần Times Square, sử dụng tài sản để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay cho 54 khách hàng, nhằm gia hạn nợ.

Quá trình xét hỏi và tranh luận, ông Cơ tỏ ra thành khẩn, thừa nhận sai phạm, song giãy bày "không cố tình phạm tội". Bị cáo nói mình không hiểu biết pháp luật Việt Nam nên đã ký vào các văn bản nói trên và vô tình phạm tội.

Lời nói sau cùng, bị cáo mong HĐXX xem xét cho mình được hưởng mức hình phạt thấp nhất có thể. Về phần bà Lan, ông Cơ nói dù đã rất bình tĩnh nhưng vẫn không thể tin "cơn ác mộng mà gia đình phải gánh chịu". Ông không biết tiếng Việt, nhưng vẫn cảm giác vợ mình đang phải chịu trách nhiệm cho tất cả những sai phạm của SCB.

Ông trình bày bản thân thấy xót xa. Giá như ngày ấy ông sát cánh cùng vợ hơn, đã có thể can ngăn bà tham gia vào việc hợp nhất cứu 3 ngân hàng. Chỉ vì "nước đi sai lầm" đã khiến gia đình rơi vào vòng tù tội với mức hình phạt nghiêm khắc.

Trong khoảng 20 phút trình bày, ông Cơ ít nhất hai lần xin HĐXX cứu xét cho vợ "được sống", thoát khỏi bản án nặng nhất; xin cho cháu (Trương Huệ Vân) sớm được về lo cho gia đình, con cái và tiếp tục khắc phục hậu quả vụ án. "Tôi đã có tuổi, quỹ thời gian không còn nhiều. Tôi sẽ dùng phần đời còn lại sát cánh với vợ để khắc phục hậu quả vụ án. Xin cho tôi cơ hội cứu vợ mình. Chỉ có sớm trở về tôi mới giúp vợ giải quyết được hậu quả. Chỉ có tôi mới làm được việc đó bằng những nỗ lực lớn nhất".

Trương Huệ Vân bị phạt 17 năm tù

Trương Huệ Vân (cháu ruột của bà Lan) bị cáo buộc đã thực hiện chỉ đạo của bà Lan, đồng thời lợi dụng chức vụ quyền hạn là Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư Tập đoàn Vạn Thịnh Phát chỉ đạo cấp dưới thành lập, sử dụng 52 công ty "ma" và 4 công ty có hoạt động thật, tạo lập 155 khoản vay tại SCB, giúp bà Lan chiếm đoạt hơn 1.088 tỷ đồng và gây thiệt hại 25 tỷ.

Theo HĐXX, bị cáo Vân phạm tội đơn thuần do bị bà Lan chỉ đạo và tin tưởng hoàn toàn vào bà Lan, không tham gia vào quá trình giải qũy dòng tiền vay từ SCB. Bị cáo đã ăn năn hối cải, có nhiều tình tiết giảm nhẹ như: có nhiều bằng khen, giấy khen của các bộ ngành trung ương về thành tích tham gia phòng chống Covid-19; đã vận động gia đình nộp khắc phục thêm một phần thiệt hại.

Trước đó, quá trình xét xử và nói lời sau cùng, bị cáo Vân xin tòa xem xét khoan dung, giảm nhẹ hình phạt cho cô ruột Trương Mỹ Lan và các bị cáo khác.

Bà Lan bị xác định sử dụng SCB như "công cụ tài chính" huy động tiền phục vụ cho hoạt động kinh doanh và mục đích cá nhân. Bị cáo đã trực tiếp và chỉ đạo, điều hành các cán bộ, nhân viên chủ chốt tại SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, móc nối chặt chẽ với nhau thực hiện nhiều hành vi sai phạm rút tiền của ngân hàng.

Trong 10 năm (từ 2012 đến 2022), SCB đã giải ngân cho nhóm bà Lan hơn 2.500 khoản vay với tổng số tiền hơn 1.066.000 tỷ đồng - chiếm 93% số tiền cho vay của ngân hàng. Đến năm 2022, nhóm bà Lan còn gần 1.300 khoản vay, dư nợ tại SCB hơn 677.000 tỷ đồng (483.000 tỷ đồng dư nợ gốc, 193.000 tỷ tiền lãi), nằm trong nhóm không có khả năng thu hồi. Hành vi của bà Lan và đồng phạm gây thiệt hại cho SCB 498.000 tỷ đồng.

Tòa xác định bà Lan phạm 3 tội như cáo trạng truy tố, tuyên phạt mức án tử hình.