Tỷ phú Chu Lập Cơ khai 'không cố tình phạm tội'

Chiều 12/3, phiên tòa xét xử bà Trương Mỹ Lan (68 tuổi, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và đồng phạm tiếp tục với phần các luật sư hỏi ông Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) cùng một số bị cáo khác, liên quan đến các sai phạm tại SCB, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Ông Chu Lập Cơ bị cáo buộc giúp vợ "rút ruột" SCB, gây thiệt hại hơn 9.116 tỷ đồng. Bị cáo vốn là tỷ phú Hong Kong, là cổ đông chính (có 99,26% cổ phần), Chủ tịch HĐQT, giữ vai trò quyết định cao nhất tại Công ty cổ phần Times Square Việt Nam - một trong các doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Trả lời luật sư bào chữa cho mình, ông Cơ thừa nhận đã hai lần ký vào các văn bản bằng tiếng Việt (năm 2012 và năm 2017) dùng tài sản Times Square (cao ốc 6 sao trên đường Nguyễn Huệ, quận 1) cho bà Lan làm tài sản đảm bảo cho các khoản vay tại SCB.

Theo bị cáo, lần đầu ký một số văn bản để thế chấp tòa nhà tại SCB dù không phục vụ cho mục đích cá nhân cũng không phục vụ cho công ty, là "dựa trên đề nghị và sự thuyết phục của vợ", sử dụng để tái cấu trúc lại ngân hàng, cứu SCB trước sự sụp đổ. Lần thứ hai ông ký là tháng 8/2017 cũng tương tự lần một.

"Nhưng lần này vợ tôi không thuyết phục hay đề nghị, nên tôi nghĩ là giống lần trước để tái cấu trúc lại SCB, mang lại hiệu quả tốt đẹp nhất", ông Cơ nói, thêm rằng không được vợ bàn bạc hay báo cáo về việc sử dụng nguồn tiền từ việc thế chấp tòa nhà.

"Tại sao ông không biết tiếng Việt mà vẫn ký?", luật sư hỏi. Ông Cơ cho biết, ngoài các biên bản này còn ký rất nhiều tài liệu khác bằng tiếng Việt, dựa trên niềm tin vào vợ, tin vào hệ thống, nhân viên văn phòng trong công ty và trợ lý của mình. Những lần đó "chưa bao giờ xảy ra chuyện gì".

Về tội danh bị cáo buộc là Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, ông Cơ nói mình không hiểu biết pháp luật Việt Nam nên đã ký vào các văn bản nói trên và vô tình phạm tội. "Tôi không lường trước được hậu quả xảy ra, cũng không hình dung được có ngày trở thành bị cáo và phải đứng ở đây", bị cáo trình bày, đồng thời lặp lại mong muốn cùng vợ khắc phục thiệt hại xảy ra.

Trước đó, các luật sư cũng xét hỏi một số bị cáo nguyên là cán bộ trong Đoàn thanh tra SCB như Đỗ Thị Nhàn, cựu cục trưởng Thanh tra, giám sát ngân hàng II (cục II) thuộc Ngân hàng Nhà nước; Nguyễn Văn Hưng (nguyên phó chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước)... Những người này bị cáo buộc có sai phạm trong quá trình thanh tra, sửa kết quả thanh tra, che giấu tình trạng yếu kém của SCB.

Trả lời luật sư, bị cáo Đỗ Thị Nhàn khai, toàn bộ hoạt động thanh tra theo chỉ đạo của ông Văn Hưng, có khi chỉ đạo bằng miệng có khi bằng văn bản. Việc đi gặp bà Trương Mỹ Lan chỉ để thuyết phục bà này bán một số tài sản nhằm trả nợ cho SCB.

Về phần mình, bị cáo Hưng cũng thừa nhận việc chỉ đạo bà Nhàn. Quá trình thanh tra, bà Nhàn có tờ trình báo cáo tình trạng SCB. Còn lý do chưa ký tờ trình gửi thống đốc Ngân hàng Nhà nước chuyển SCB từ nợ nhóm 1 sang nợ nhóm 3-5 do ông cho rằng chưa làm rõ được các căn cứ.

Ông Hưng thừa nhận sai phạm của mình một phần xuất phát từ việc quá nhiều công việc phải xử lý, không sâu sát hết và có phần tâm lý "sắp về hưu nên chểnh mảng" không làm hết trách nhiệm của mình.

Bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc chiếm đoạt của SCB đặc biệt lớn, lên đến 304.096 tỷ đồng. Đây là tiền người dân, khách hàng gửi. Hiện, ngân hàng không thể chi trả và còn phát sinh lãi hơn 129.372 tỷ đồng. Như vậy, bà Lan đã gây thiệt hại tổng cộng hơn 498.000 tỷ đồng.

Liên quan đến hành vi của ông Chu Lập Cơ, cáo trạng xác định, năm 2012, để lập hồ sơ vay vốn tại SCB nhằm cơ cấu các khoản nợ xấu sau khi hợp nhất 3 ngân hàng thành SCB, bà Lan đã thống nhất với chồng và lãnh đạo SCB về việc sử dụng tài sản Dự án Times Square (Quyền sử dụng đất thuê và tài sản hình thành trong tương lai gắn liền với đất thuê là Cao ốc phức hợp Văn phòng - Khách sạn - Căn hộ cao cấp - Trung tâm Thương Mại Times Square để đảm bảo cho các khoản vay. Ông Cơ sau đó ký Biên bản họp Đại hội đồng cổ đông để thế chấp tài sản bảo lãnh nợ vay cho 73 khoản vay của 67 khách hàng, tổng số tiền giải ngân là gần 30.000 tỷ đồng, của các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định.

Đến năm 2017, bà Lan lại thuyết phục chồng ký biên bản họp HĐQT Công ty cổ phần Times Square, sử dụng tài sản để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ vay cho 54 khách hàng, nhằm gia hạn nợ.

Với các hành vi trên, cơ quan điều tra xác định, ông Chu Lập Cơ đã giúp sức cho vợ rút tiền, gây thiệt hại cho SCB hơn 9.116 tỷ đồng.