Chưa bao giờ loại trái cây này được rao bán trên vỉa hè ở TP HCM nhiều như năm nay. Từ sáng sớm đến đêm khuya, khắp các tuyến đường cứ vài trăm mét lại có một vài xe sầu riêng đổ đống, phát loa rao giá rẻ để gây sự chú ý với khách đi đường.
Sầu riêng tại các chợ truyền thống, bên vỉa hè TP HCM đang có giá từ 40.000-50.000 đồng/kg như hiện nay. Mọi năm, thời điểm chính vụ, loại trái cây này có giá có giá rẻ nhất cũng ở mức từ 80.000 đồng/kg trở lên, một số địa điểm chuyên bán sầu riêng bao ăn, giá bán từ trước đến nay hiếm khi dưới 100.000 đồng/kg.
Ghi nhận tại nhiều chợ như Bà Chiểu (Bình Thạnh), Tân Định (quận 1), Thị Nghè (Bình Thạnh), Vườn Chuối (quận 3)… rất nhiều tiểu thương dù không bán trái cây cũng bán thêm sầu riêng, được giới thiệu là sầu riêng Ri 6, giá bán cao nhất ở mức 60.000 đồng/kg.
"Hạn mặn khiến chất lượng sầu riêng tại nhiều tỉnh miền Tây như Bến Tre, Tiền Giang không đồng đều. Thương lái về vườn mua xuất đi Trung Quốc cũng ít hơn, nên sầu riêng đang được tăng cường đưa về TP HCM tiêu thụ với giá rẻ", chị Thảo - tiểu thương tại chợ Bà Chiểu nói.
Theo chị, vì hai lí do này mà giá sầu riêng bán lẻ đang thấp hơn tháng trước 20.000-30.000 đồng/kg. Tiểu thường này cho biết thực tế từ những ngày đầu tháng 5, giá sầu riêng bán lẻ tại TP HCM đã rớt, do giá mua vào thấp. Giá giảm mạnh nên chị cho biết sản lượng bán ra mỗi ngày cũng tốt hơn, tăng gấp 2-3 lần so với trước.
Không riêng các chợ, nhiều ngày qua, "vua" của những loại trái cây miền Tây cũng đã "xuống đường", bày bán la liệt bên vỉa hè. Trên một số tuyến đường lớn đông đúc phương tiện giao thông như Xa lộ Hà Nội, Phạm Văn Đồng, Cách Mạng Tháng Tám Đỗ Xuân Hợp, Lê Văn Việt… sầu riêng Ri 6 được chất đầy trên xe, giá bán chỉ 45.000 đồng/kg.
Một người bán sầu riêng trên đường Phạm Văn Đồng (quận Thủ Đức), cho biết hiện sầu riêng đang bán trên thị trường có 2 loại, một từ miền Tây - vì hạn mặn nên chất lượng bị ảnh hưởng, có giá thấp hơn.
Loại còn lại là sầu riêng từ Long Khánh (Đồng Nai), do không bị ảnh hưởng bởi hạn mặn như các tỉnh miền Tây nên chất lượng tốt và giá thành cao hơn. Theo anh, người bán sầu riêng nguồn từ Đồng Nai hầu như không thay đổi giá, vẫn giữ giá cao hơn so với sầu riêng từ miền Tây và được "bao ăn" như từ trước đến nay.
Anh Đắc Vĩnh - một nhà vườn trồng sầu riêng tại huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre, cho biết hiện giá sầu riêng đang rớt mạnh. Một phần vì sầu riêng đang vào vụ thu hoạch, một phần do ảnh hưởng của hạn mặn kéo dài nhiều tháng qua khiến chất lượng trái không đều.
Nếu như một tháng trước, giá sầu riêng lên 60.000 đồng/kg tại vườn thì loại ngon nhất hiện nay chỉ còn 40.000-50.000 đồng/kg.
Riêng những nhà vườn bị ảnh hưởng nặng bởi hạn mặn, không có biện pháp "cứu" sầu riêng, khiến cây bị rụng lá, cháy khô thì hiện giá bán mão tại vườn chỉ 18.000-20.000 đồng/kg. Theo anh Đắc, một số nơi còn có giá thấp hơn mức này nhưng vẫn khó tìm đầu ra.
Anh Đắc cho biết thực tế không phải nhà nào cũng có điều kiện chăm sóc vườn trong tình hình hạn mặn kỉ lục từ đầu năm nay, nên số lượng sầu riêng giảm chất lượng, bị rớt giá rất nhiều.
Để vớt vát, nhiều nhà vườn phải chủ động thu hoạch rồi tự mang ra ven quốc lộ để bán. Cũng có nhiều người lên ạng kêu gọi giải cứu, hoặc nhờ người thân tại TP HCM kết nối, vận chuyển lên bán lấy lại giá vốn.
Ngoài Bến Tre có diện tích trồng sầu riêng lớn nhất khu vực, Tiền Giang cũng có hơn 12.100 ha đất trồng sầu riêng, tập trung nhiều tại các huyện Cái Bè, Cai Lậy, Chợ Lách bị ảnh hưởng nặng nề.
Ảnh hưởng của hạn mặn lịch sử năm nay, không chỉ sầu riêng mà nhiều nhà vườn trồng cây ăn trái khác đều điêu đứng. Các nhà vườn ước tính, muốn cứu cây ăn trái, cứu sầu riêng phải chi tiền mua nước ngọt với giá lên đến hàng chục triệu đồng. Song nhiều hộ không có chi phí, số ít lại lo không biết giá bán ra có tốt để bù lại chi phí đầu tư hay không, nên quyết định buông.
Các nhà vườn cũng tính đến phương án thay bằng các loại cây chịu được hạn mặn, để thích ứng trong tình hình khó khăn hiện nay.