Từ vụ thuê người ném ma túy vào ô tô để 'tống' bạn trai vào tù, cách nào chứng minh vô tội khi bị bắt?

Sáng 10/4, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử Nguyễn Thị Vân (SN 1982, trú tại Tây Hồ, Hà Nội) về hai tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy" và "Vu khống". Vân bị truy tố vì đã gài ma túy vào xe ô tô để đẩy bạn trai vào tù do mâu thuẫn tình cảm và làm ăn.

Nạn nhân là ông Nguyễn Văn Thiện (SN 1975, trú tại Tây Hồ, Hà Nội), người có quan hệ tình cảm với Vân trong nhiều năm.

Từ vụ việc trên, dưới góc độ pháp lý người dân cần làm gì khi phát hiện hành lý hoặc xe có ma túy?

Ông Nguyễn Văn Thiện. (Ảnh: VTC News).

Phát hiện hành lý hoặc xe có ma tuý thì làm thế nào?

Theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 có quy định: Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.

Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu.

Như vậy, trường hợp này ngay khi phát hiện vật nghi là ma túy được bạn nên báo ngay cho cơ quan công an gần nhất biết.

Tuy nhiên, trường hợp bạn đem về nhà để cất giấu thì đó là hành vi tàng trữ, cụ thể theo quy định tại Điều 253 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi Khoản 70 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 có quy định về tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc chiếm đoạt tiền chất dùng vào việc sản xuất trái phép chất ma túy.

Đồng thời, tại Thông tư liên tịch 17/2007/TTLT-BCA-VKSNDTC-TANDTC-BTP có quy định rõ: "Tàng trữ trái phép chất ma túy" là cất giữ, cất giấu bất hợp pháp chất ma túy ở bất cứ nơi nào (như trong nhà, ngoài vườn, chôn dưới đất, để trong vali, cho vào thùng xăng xe, cất giấu trong quần áo, tư trang mặc trên người hoặc theo người…) mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển hay sản xuất trái phép chất ma túy. Thời gian tàng trữ dài hay ngắn không ảnh hưởng đến việc xác định tội này.

Cách nào chứng minh vô tội khi bị bắt oan?

Theo Bộ luật Tố tụng hình sự, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải áp dụng mọi biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ những chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, những tình tiết tăng nặng và những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của bị can, bị cáo.

Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Người bị buộc tội có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.

Như vậy, trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tố tụng và người bị phát hiện có ma túy không có nghĩa vụ phải chứng minh mình vô tội. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, người đó có quyền chứng minh mình vô tội.

Theo đó, khi hành lý hoặc xe của bạn bị phát hiện có ma túy. Do là ma túy nên bạn cần có chứng cứ chứng minh là không phải của bạn, ví dụ là camera an ninh ở cột điện gần nhất... trên lộ trình di chuyển của bạn cũng như những người làm chứng.

Đồng thời, bạn cũng có quyền trình bày ý kiến của mình về chứng cứ do các chủ thể tố tụng khác đưa ra, yêu cầu người có thẩm quyền tiến hành tố tụng kiểm tra, đánh giá chứng cứ đó.

Người bào chữa ngoài các quyền kể trên còn có quyền thu thập chứng cứ, đưa ra chứng cứ, đánh giá và trình bày ý kiến về chứng cứ, đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thu thập chứng cứ, giám định bổ sung, giám định lại, định giá lại tài sản (khoản 1 Điều 73 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015).

Theo đó, mọi hoài nghi về lỗi của người bị buộc tội cần được giải thích theo hướng có lợi cho người đó. Đây là hợp phần quan trọng thứ ba của nguyên tắc suy đoán vô tội.

Tại Điều 13 BLTTHS năm 2015 diễn đạt yêu cầu đó như sau: "Khi không đủ và không thể làm sáng tỏ căn cứ để buộc tội, kết tội theo trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định thì cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải kết luận người bị buộc tội không có tội".

Bị tố giác, gọi cho ai?

Một người bị tố giác, tin báo tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố ngay từ trước khi vụ án được khởi tố, khi nhận được giấy triệu tập, mời làm việc của cơ quan công an đều có quyền có luật sư bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho mình.

Việc này không chỉ bảo đảm quyền con người, đề cao vị trí, vai trò của luật sư trong việc hỗ trợ pháp lý cho người dân, mà còn hạn chế tình trạng một số người bị hoảng loạn dẫn đến những hành động đáng tiếc.

Cần chuẩn bị sẵn tâm lý, bình tĩnh trả lời các câu hỏi của công an. Nếu câu hỏi có dấu hiệu quy chụp trách nhiệm, quy tội thì có quyền ghi vào biên bản về nội dung đó.

Hôm nay xét xử vụ người phụ nữ cài ma tuý đẩy bạn trai vào tù

Hà Nội: Khởi tố bắt tạm giam người tình của ‘trùm ma tuý’

Thanh niên Quảng Nam dương tính ma túy khi lái xe, tông một người tử vong