WTO mở đường cho Trung Quốc áp thuế 'trừng phạt' Mỹ?

Năm 2012, Bắc Kinh từng khiếu nại với WTO về việc Mỹ áp các loại thuế chống trợ giá đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc. (Ảnh: REUTERS).

Phán quyết phúc thẩm ngày 16/7 của WTO tuyên bố Washington đã không chấp hành phán quyết trước đó, buộc Mỹ phải gỡ bỏ một số loại thuế quan vi phạm quy định của WTO nhắm vào hàng xuất khẩu của Trung Quốc.

Tâm điểm của các tranh chấp xoay quanh 17 vụ điều tra do Bộ Thương mại Mỹ thực hiện từ 2007 đến 2012.

Cụ thể, năm 2012 Bắc Kinh khiếu nại với WTO về việc Mỹ áp các loại thuế chống trợ giá đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc. Tổng giá trị hàng hóa bị ảnh hưởng tại thời điểm đó lên đến 7,3 tỉ USD, bao gồm các mặt hàng như pin năng lượng mặt trời, tuabin gió, xilanh thép và thanh nhôm...

Văn phòng đại diện thương mại Mỹ (USTR) cho biết phán quyết mới nhất công nhận Mỹ đã chứng minh được Trung Quốc trợ giá và bóp méo nền kinh tế của mình, thông qua các doanh nghiệp nhà nước.

Tuy nhiên, phán quyết này cũng cho rằng Mỹ buộc phải chấp nhận mức giá đã được trợ cấp của Trung Quốc, ngay cả khi USTR coi đây là hành vi "bóp méo".

"Kết luận đó đã phớt lờ các phát hiện của Ngân hàng Thế giới (WB), các nghiên cứu của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) cùng những nghiên cứu kinh tế và bằng chứng khách quan khác mà phía Mỹ đưa ra", tuyên bố của USTR nêu. 

Phía Mỹ cho rằng báo cáo phúc thẩm này đã làm giảm hiệu quả của các quy định của WTO trong việc đối phó với trợ cấp của Bắc Kinh dành cho công ty quốc doanh.

Các mặt hàng chịu tác động bao gồm pin năng lượng mặt trời, tuabin gió, xilanh thép, thanh nhôm và nhiều mặt hàng khác. (Ảnh: REUTERS).

Bộ Thương mại Trung Quốc cho rằng phán quyết mới đã chứng minh Mỹ "liên tục lạm dụng các biện pháp điều chỉnh thương mại, làm tổn hại nghiêm trọng đến sự công bằng và vô tư của môi trường thương mại quốc tế".

Tuyên bố của Trung Quốc được đưa ra vào cuối ngày 16/7 trên trang chính thức của Bộ Thương mại.

Nếu muốn áp trừng phạt đối với Mỹ vì tranh chấp này, Trung Quốc cần tiếp tục trải qua một vòng tranh luận pháp lý khác để đánh giá tất cả các thiệt hại mà họ phải chịu về mặt thương mại.

Dưới thời Tổng thống Donald Trump, Mỹ liên tục trì hoãn quá trình bổ nhiệm hoặc tái bổ nhiệm các thành viên Cơ quan phúc thẩm của WTO, cơ quan được coi là tòa án hàng đầu của thương mại thế giới, theo Hãng tin Reuters.

Tuyên bố của USTR chỉ ra rằng hệ quả từ phán quyết trên là minh chứng những lo ngại của nước này về Cơ quan phúc thẩm WTO. USTR cho rằng tổ chức này đã phá vỡ trình tự quy định và vượt quá thẩm quyền của mình.