'Cát tặc' lộng hành ở Hà Nam: Bí thư tỉnh bí mật kiểm tra và trực tiếp chỉ đạo bắt

Nguy cơ mất đất canh tác vì khai thác cát

Thời gian gần đây người dân thôn Do Đạo xã Nhân Thịnh, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam vô cùng búc xúc trước hoạt động khai thác cát của các tàu lớn, nhỏ tại địa phương này.

Điểm khai thác cát này cách điểm cắm chốt tuần tra kiểm soát của Đội Cảnh sát giao thông đường thủy, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Hà Nam không xa.

Ngày nào cũng vậy những âm thanh rình rịch, inh tai nhức óc của các tàu có trọng tải lớn thò các vòi lớn, bé hút cát không chỉ làm đảo lộn hoàn toàn cuộc sống của những hộ dân ven đê, mà còn làm đất bãi ven sông sạt lở nghiêm trọng.

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề khai thác cát trái phép trên sông Hồng, phóng viên chúng tôi đã có mặt tại bãi bồi ven sông của xã Nhân Thịnh vào những ngày cuối tháng 3. Qua chứng kiến, nhiều tàu hút cát ở đây không có logo, không số nhưng những ông hút khổng lồ vẫn khấy đục cả khúc sông.

Những chiếc tàu hút cát này chỉ ì ạch rời khỏi vị trí chạy sang địa bàn tỉnh Thái Bình khi đã hút “no cát”. Chính kiểu khai thác này đã làm thay đổi dòng chảy và dẫn đến tình trạng sạt lở nghiêm trọng hai bên bờ sông.

Gia đình ông Lê Thanh Ngọc xóm 4 thôn Do Đạo (huyện Lý Nhân, Hà Nam) cho biết: “Gia đình tôi có đấu thầu 5 sào đất bãi của UBND xã để trồng chuối và hoa màu được 2 năm nay. Đây là nguồn sống chính của gia đình, nếu như cứ để cho hoạt động khai thác cát như thế này chẳng mấy mà tài sản của chúng tôi trôi theo dòng nước”.

Theo bà N.T.N người dân thôn Do Đạo, bãi nổi của xã Nhân Thịnh rộng 18,2 ha nằm trên địa giới 6 xóm của thôn Do Đạo và được UBND xã Nhân Thịnh ký Hợp đồng thuê quyền sử dụng đất công ích với các hộ dân trong thôn, giá thuê đất là 20kg thóc/sào/năm.

“Chúng tôi không hiểu vì lý do gì mà tỉnh Hà Nam lại giao lại cho công ty TNHH khai thác cát Đại Lợi Hà Nam thuê, mà không thông báo cho người dân chúng tôi biết, chẳng lẽ để doanh nghiệp khai thác cát hơn là để người dân canh tác hay sao.” bà N.T.N búc xúc nói.

Tàu khai thác cát hoạt động cả ngày lẫn đêm.

Chính quyền bất lực trước hoạt động khai thác cát…

Ông Nguyễn Tiến Thiều – phó chủ tịch UBND xã Nhân Thịnh, huyện Lý Nhân, Hà Nam cho biết, về phía địa phương không có thẩm quyền cho khai thác tài nguyên, từ đó UBND xã chưa đồng ý cho một đơn vị nào khai thác tài nguyên trên địa bàn.

Chính quyền xã đã có công văn báo cáo đề nghị UBND huyện, Sở TN&MT và UBND tỉnh Hà Nam nghiên cứu để giữ bãi nổi của của thôn Do Đạo để người dân canh tác.

“Chính quyền địa phương hết sức lo lắng khi nạn khai thác cát ngang nhiên diễn ra trên sông Hồng gây sạt lở bãi bồi. Với chức năng quản lý nhà nước cấp xã, chúng tôi cũng chỉ biết thường xuyên cử lực lượng chức năng cùng với người dân tuần tra, kiểm soát nhưng thực sự để xử lý các tàu hút cát này là rất khó.”, ông Thiều cũng cho biết thêm.

Tình trạng sạt lở bãi bồi.

Theo ông Hà Sơn trưởng phòng Khoáng sản – sở TN&MT tỉnh Hà Nam cho biết, sông Hồng đoạn chảy qua địa bàn tỉnh Hà Nam dài 43,5km và có 4 doanh nghiệp được cấp quyền khai thác cát.

Tháng 6/2016, hai doanh nghiệp gồm Công ty TNHH Tiến Lộc và Công ty TNHH Phú Gia khai thác cát sai so với giấy phép nên bị cơ quan chức năng xử phạt 700 triệu và tước quyền khai thác trong thời gian 1 năm.

Hiện chỉ có 2 doanh nghiệp được cấp quyền khai thác cát là Công ty TNHH Tam Hà và Công ty TNHH khai thác cát Đại Lợi Hà Nam, địa điểm tại huyện Lý Nhân.

Tuy nhiên, ngày 28/3, Sở TN & MT tỉnh Hà Nam đã ra văn bản số 314 yêu cầu 2 công ty này dừng khai thác và dừng hoàn thiện các thủ tục để khai thác để giải quyết những kiến nghị của nhân dân xã Nhân Thịnh.

Đến thời điểm này tuyến sông Hồng chảy qua tỉnh Hà Nam không có bất cứ doanh nghiệp nào được phép khai thác.

Bí thư tỉnh ủy trực tiếp chỉ đạo xử lý

Trước phản ánh của người dân địa phương về tình trạng "cát tặc", mới đây, Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam Nguyễn Đình Khang và Bí thư Huyện ủy Lý Nhân Nguyễn Văn Hạnh đã bí mật đi kiểm tra và phát hiện hai tàu đang hút cát trái phép sát bãi nổi thuộc địa phận xã Nhân Thịnh( Lý Nhân, Hà Nam).

Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam đã trực tiếp chỉ đạo lực lượng công an truy đuổi, bắt giữ và lập biên bản các tàu hút cát trái phép này và đề nghị xử lý nghiêm theo quy định.

Theo Thượng tá Trần Quốc Huy Phó phòng CSGT Công an tỉnh Hà Nam cho biết, các tàu hút cát mà Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo bắt giữ hiện đang được giữ tại đội CSGT công an đường thủy, phòng CSGT công an tỉnh Hà Nam để mở rộng điều tra, làm rõ và xử đúng theo các quy định của pháp luật.

“Thời gian qua trên tuyến Sông Hồng chạy qua địa phận xã Nhân Thịnh, huyện Lý Nhân nổi cộm nên vấn đề hút cát trái phép. Trong công tác bắt giữ chúng tôi cũng gặp những khó khăn. Ví dụ như lực lượng mỏng, cùng với đó bởi đoạn sông này thuộc sự quản lý của hai tỉnh Hà Nam và Thái Bình.

Khi lực lượng chức năng truy đuổi thì họ chạy sang mé bên kia sông, thuộc sự quản lý của đơn vị khác nên không thể truy đuổi, bắt giữ.”, Thượng tá Huy cho biết thêm.