Tục xông đất ,xông nhà đã từ lâu trở thành một nét văn hóa mỗi dịp tết đến, xuân về. Sau đêm giao thừa, ông bà thường khuyên con cháu nên vui vẻ "tâm bình khí hòa" với nhau, không làm vỡ chén bát. Sáng mùng một Tết cả nhà sẽ chờ đón vị khách đầu tiên đến xông đất, xông nhà.
Với quan niệm, người xông đất sẽ ảnh hưởng đến công danh, tài lộc cũng như hạnh phúc của cả gia đình. Vậy nên, vị khách đầu tiên trong năm mới rất đặc biệt, thường được gia đình sắp xếp chọn trước Tết, để sáng sớm mùng một có "nhiệm vụ" là phải đến để xông đất, xông nhà.
Người này phải là người hợp mệnh với gia chủ, phải tốt vía, tính tình dễ chịu, vui vẻ, nhiệt tình may mắn. Khi đến phải lì xì chủ nhà và mọi người trong gia đình để lấy may mắn. Và gia chủ cũng phải đáp lễ vị khách .
|
Theo Chuyên Gia Phong Thủy Nguyễn Cung Hà, không chỉ riêng đối với người Việt chúng ta mà đối với hầu hết người Á Đông, Tết Nguyên Đán là thời khắc trời đất giao hoà và chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, một chu kỳ vận hành của trời đất. Chính vì vậy nó mang một ý nghĩa vô cùng to lớn thể hiện niềm khát khao của con người cho một khởi đầu của cuộc sống tốt đẹp hơn, một năm mới thật nhiều may mắn, an lành. Và có ý nghĩa lớn lao trong tâm linh người Việt.
Theo quan niệm của người Á Đông, tục xông đất hay còn gọi là đạp đất đã có nguồn gốc từ rất lâu đời. Xuất phát từ quan niệm "Đầu xuôi đuôi lọt" và "Vạn sự khởi đầu nan". Theo quan niệm đó thì việc xông đất vào ngày mùng một Tết cũng như ngày mở cửa hàng, khai trương, xuất hành đầu năm mới có ảnh hưởng rất lớn đến hạnh phúc, công danh, tài lộc của gia chủ trong cả năm.
Vì vậy, từ xưa đến nay, vị khách đặc biệt bước vào nhà đầu tiên mang ý nghĩa rất quan trọng đối với từng cá nhân, gia đình và cơ quan. Người ta quan niệm nếu một người năm đó mang trong mình cung vận tuổi tốt, hợp với tuổi gia chủ, với niên vận thái tuế của năm đó mà đến xông nhà thì sẽ mang lại nhiều may mắn, hạnh phúc và tài lộc cho gia chủ.
Còn ngược lại nếu một người mang trong mình vận tuổi xấu, xung phá với tuổi chủ nhà, niên vận thái tuế sẽ mang tới nhiều điều xui như ốm đau, nhà cửa lục đục, làm ăn không thuận lợi đến với chủ nhà...
Theo ông Nguyễn Cung Hà, việc xông nhà xông đất có rất nhiều cách. Chủ yếu dựa theo mong cầu của bản thân và gia đình mà chọn các phương pháp cho phù hợp. Thông thường có các phương pháp chọn sau đây: Chọn theo địa chi Tam Hợp hay Nhị Hợp, hoặc Tam Hội Khí, hoặc Thiên Can hợp, chọn theo mệnh Ngũ Hành...
Thứ nhất chọn theo địa chi tam hợp, nhị hợp:
1- Chủ nhà tuổi Tý : Thì chọn người tuổi Thân, Thìn (Tam hợp), Tuổi Sửu (Nhị hợp).
2- Chủ nhà tuổi Sửu : Thì chọn tuổi Tỵ, Dậu, Tý.
3- Chủ nhà tuổi Dần : Thì chọn tuổi Ngọ, Tuất, Hợi.
4- Chủ nhà tuổi Mẹo : Thì chọn tuổi Mùi, Hợi, Tuất.
5- Chủ nhà tuổi Thìn : Thì chọn tuổi Tý, Thân, Dậu.
6- Chủ nhà tuổi Tỵ : Thì chọn tuổi Sửu, Dậu, Thân.
7- Chủ nhà tuổi Ngọ : Thì chọn tuổi Dần, Tuất, Mùi.
8- Chủ nhà tuổi Mùi : Thì chọn tuổi Mẹo, Hợi, Ngọ.
9- Chủ nhà tuổi Thân : Thì chọn tuổi Tý, Thìn, Tỵ.
10- Chủ nhà tuổi Dậu : Thì chọn tuổi Sửu, Tỵ, Thìn.
11- Chủ nhà tuổi Tuất : Thì chọn tuổi Dần, Ngọ, Mẹo.
12- Chủ nhà tuổi Hợi : Thì chọn tuổi Mẹo, Mùi, Dần.
|
Hoặc cách chọn tuổi xông đất, xông nhà theo Thiên Can như sau:
1. Tuổi Giáp hạp với Kỷ mà kỵ với Canh.
2. Tuổi Ất hạp với Canh mà kỵ với Tân.
3. Tuổi Bính hạp với Tân mà kỵ với Nhâm.
4. Tuổi Đinh hạp với Nhâm mà kỵ với Quý.
5. Tuổi Mậu hạp với Quý mà kỵ với Giáp.
6. Tuổi Kỷ hạp với Giáp mà kỵ với Ất.
7. Tuổi Canh hạp với Ất mà kỵ với Bính.
8. Tuổi Tân hạp với Bính mà kỵ với Đinh.
9. Tuổi Nhâm hạp với Đinh mà kỵ với Mậu.
10. Tuổi Quý hạp với Mậu mà kỵ với Kỷ.
(Nếu chọn được Thiên Can hạp và Tuổi hạp lại càng thêm tốt. Nếu chọn Thiên Can hạp, nhưng lưu ý Tuổi người xông đất tránh xung phá với tuổi chủ nhà: Tý-Ngọ xung, Mẹo-Dậu xung, Thìn-Tuất xung, Sửu-Mùi xung, Dần-Thân xung, Tỵ-Hợi xung, thì cũng nên tránh).
Hoặc chọn theo mệnh:
Chủ nhà mệnh Kim nên chọn người mệnh Thổ, Thuỷ, Kim.
Chủ nhà mệnh Mộc nên chọn người mệnh Thuỷ, Hoả, Mộc.
Chủ nhà mệnh Thuỷ nên chọn người mệnh Kim, Mộc, Thuỷ.
Chủ nhà mệnh Hoả nên chọn người mệnh Mộc, Thổ, Hoả.
Chủ nhà mệnh Thổ nên chọn người mệnh Hoả, Kim, Thổ.
(Nếu chọn được mệnh hạp, nhưng lưu ý Tuổi xung: Tý-Ngọ xung, Mẹo-Dậu xung, Thìn-Tuất xung, Sửu-Mùi xung, Dần-Thân xung, Tỵ-Hợi xung, thì cũng nên tránh).
Hoặc chọn theo trạch lưu niên:
Năm nay người 19-28-37-46-55-64-73 tuổi được trạch Phúc, tốt
Năm nay người 20-29-38-47-56-65-74 được trạch Đức, tốt
Năm nay người 17-26-35-44-53-62-71 được trạch Bảo, tốt
Năm nay người 18-27-36-45-54-63-72 được trạch Lộc, tốt
Những tuổi còn lại là trạch : Bại, Hư, Khốc, Quỷ, Tử đều xấu.
Ngoài ra người ta còn chọn theo mong cầu của gia chủ như chọn hợp Quan mong cho việc thăng quan tiến chức, chọn hợp Ấn mong cho con cái đỗ đạt, chọn hợp Tài mong cho công việc làm ăn thuận lợi, chọn hợp Phúc mong hoá giải ốm đau bệnh tật...
Tuy nhiên không phải lúc nào gia chủ cũng nhờ được người hợp tuổi với mình đến để xông đất, nên đa số gia chủ áp dụng kinh nghiệm dân gian là chọn người tốt vía hay còn gọi là nhẹ vía, có nghĩa là người đó trong cuộc sống có tính tình dể chịu, vui vẻ, nhiệt tình may mắn…đến xông đất vào sáng sớm mùng một Tết.