Giúp trẻ ứng phó với trò đánh hội đồng, làm nhục nơi công cộng

Bố mẹ là quan trọng nhất, đừng đổ cho nhà trường, thầy cô

Trong việc rèn luyện cho con kỹ năng sống để không vướng vào những vụ đánh lộn, hoặc kỹ năng thoát khỏi các tình huống bị đánh hội đồng, vai trò của bố mẹ là quan trọng nhất.

Sở dĩ nói vậy là bởi chả bố mẹ có vai trò quan trọng nhất trong việc dạy con thì ai? Các bố mẹ đừng hồn nhiên đổ lỗi cho nhà trường hay giáo viên. Mặc dù thời gian tiếp xúc giữa thầy cô với con khá nhiều, nhất là học bán trú, nhưng vai trò của nhà trường, thầy cô vẫn chỉ là thứ 2, sau bố mẹ mà thôi. Các bố mẹ đừng nghĩ quẳng ra mấy triệu đồng các loại tiền cho nhà trường, rồi phó mặc con cho thầy cô, với lý do "bố mẹ bận công việc quá, trăm sự nhờ thầy cô"!

Tất nhiên các bố mẹ không dạy con một mình, mà cần kết hợp chặt chẽ với cô giáo, để nắm toàn bộ các diễn biến của con ở trường, lớp. Đó là nền tảng, là căn cứ để đưa ra cách xử lý của bố mẹ ở nhà. Chuyện học đã thế, chuyện dạy kỹ năng sống càng phải thế. Nếu cô uốn nắn, gò 1 kiểu, mà về nhà bố mẹ bỏ lơ, để con tùy tiện hoặc hướng con theo cách khác, thì tất yếu con không chuẩn được.

Sự nhất quán còn phải được thực hiện ngay trong gia đình, giữa bố, mẹ, ông bà (nếu ở chung). Bố mắng mà mẹ bênh vô lối vì thương con, hay ông bà bảo vệ cháu quá mức cũng hỏng việc.

Người lớn trong nhà cần thống nhất rằng, khi bố hoặc mẹ "xử lý" con, nhất định người còn lại, kể cả ông bà không được ngăn cản, chỉ được phân tích để con thấy con sai chỗ nào! Làm được như vậy, khi bị xử lý, con buộc phải chấp hành, thay đổi, không đi "tìm phao cứu trợ" ở đâu cả.

Việc bị đánh hội đồng, làm nhục nơi công cộng, khiến con trẻ bị ảnh hưởng tâm lý cực lớn trong cuộc đời

Những việc cần làm cụ thể:

- Cho con xem clip vụ học sinh đánh bạn hội đồng, hoặc kể cho con nghe về tình huống. Có lẽ cho xem clip là tốt nhất, để có căn cứ giải quyết sự việc.

- Hỏi suy nghĩ của con và cách con giải quyết 2 tình huống. Một là nếu nhìn thấy bạn rơi vào tình huống bị đánh hội đồng. Hai là nếu bản thân bị đánh hội đồng.

Bố mẹ phân tích cách xử lý ấy lợi chỗ nào, không ổn chỗ nào, để hình thành kỹ năng cho con.

Sau khi xem clip xong, giai nhà mình đang học lớp 9, đưa ra phương án xử lý là: Không xông vào can ngăn, vì như vậy sẽ bị cuốn vào, thậm chí bị đánh hội đồng theo, và tử nạn như vụ cậu bé ở trường Quảng An (Tây Hồ) gần đây. Theo quan điểm của con thì tìm cách gọi người lớn hoặc Công an giúp xử lý là tốt nhất.

Bố mẹ phân tích: Việc thấy bạn bị đánh hội đồng là không thể bỏ qua, vì đó không phải là cách làm của một người đàn ông! Nếu thấy các em nhỏ đánh nhau, có thể can ngăn trực tiếp, nhưng quan trọng hàng đầu là phải an toàn. Nguyên tắc là phải bảo vệ được mình, mới giúp được người khác. Tức là phải biết bơi giỏi mới lao xuống sông hồ cứu người khác đang đuối nước được. Không biết bơi mà lao xuống cứu thì chết chắc cả đôi luôn!

Gọi người giúp là đúng, nhưng có 2 cách:

1- Công khai hô hoán kêu cứu hoặc bấm máy gọi Cảnh sát 113, gọi người lớn trợ giúp.

2- Lẳng lặng chạy đi gọi người lớn hoặc chạy ra khỏi chỗ đó rồi mới gọi Công an, gọi bố hoặc người lớn, để nhóm đánh hội đồng không biết ai gọi trợ giúp, xử lý vụ việc.

Cách 1, phù hợp nếu ở gần nhà dân, trường học, gần chỗ có người lớn. Vì người lớn có thể nhanh chóng hỗ trợ, không sợ bị vạ lây ngay lúc đó. Cách này có nguy cơ bị trả thù về sau.

Cách 2, để tránh bị đánh hội đồng ngay lúc ấy và tránh bị trả thù về sau.

Hướng dẫn con cách cách xử lý đối phó như sau:

Một khi đã can thiệp (gọi trợ giúp), chắc chắn sẽ sinh mâu thuẫn với nhóm đánh hội đồng. Vì thế, sau đó dù sự việc được giải quyết thế nào, cũng cần phải chia sẻ với bố mẹ và thầy cô. Con cần xác định là đã rơi vào thế đối đầu với nhóm bạn kia, và chỉ có thầy cô, nhất là bố mẹ mới có thể giải quyết được. Lúc này, bố mẹ làm việc với thầy cô, với từng người trong nhóm đánh hội đồng bạn, với bố mẹ của các đối tượng đó. Thậm chí, nhờ cả Công an vào cuộc, gọi hỏi, bắt cam kết... Để ngăn ngừa các hành động mất kiểm soát sau đó.

Nếu bản thân bị đánh hội đồng, con nên làm gì?

+ Chạy thoát thân là cách đầu tiên nên áp dụng. Tuy vậy, cách này cần điều kiện là phải có sức mà chạy, chạy càng nhanh càng tốt đến chỗ người có thể giúp mình.

+ Trường hợp bị vây không chạy được thì cần bảo vệ các vị trí hiểm trên cơ thể như bộ hạ, thái dương, gáy, bụng... Nếu có điều kiện nên cho con học võ. Học không phải để đánh nhau, mà để có sức khỏe, bản lĩnh để xử lý các tình huống, bảo vệ bản thân và giúp đỡ người khác. Nếu học võ thật sự bài bản, có thầy tử tế, thì con sẽ bản lĩnh và sợ đánh nhau (mới học thì hay hăng máu, tưởng mình giỏi, muốn thể hiện). Ít nhất cũng nên cho học các kỹ năng tự vệ cơ bản, kể cả nữ giới. Kiểu như bị túm tóc, thì nắm tay, xoay người cái là thay đối phương rời ra ngay.

+ Khi bị tấn công, cố gắng thu mình để không bị dính đòn đau quá, đồng thời tìm cơ hội tìm kiếm sự trợ giúp của người khác.

Như vụ học sinh đánh hội đồng bạn ở Kinh Môn, Hải Dương, cậu bé sợ hãi (do có hai học sinh lớp 11 "đạo diễn", kích động, thậm chí "bảo kê" cho đám kia đánh), nên khi có 2 xe máy của người lớn đi qua nhưng không dám nhờ sự trợ giúp.

Trong trường hợp ấy, khi có xe đến gần, phải bất ngờ lao ra, chặn kêu cứu. Nếu không lao ra kêu cứu thì nhiều người có thể tưởng đang đùa và họ bỏ qua (lưu ý chặn phải an toàn, nếu không xe tông cho thì cũng hỏng).

+ Trong khi bị đánh, nếu không có người giúp ở gần, thì lựa lúc có ít đối tượng vây quanh nhất (nếu cả đám đang ngãng ra, chỉ có 1 đối thủ, lập tức phải hành động ngay. Lấy hết sức đấm móc vào bụng đối thủ hoặc yết hầu, đảm bảo đối phương choáng gục ngay. Cú đấm cực mạnh ấy, rất khó gây ra án mạng, nên không lo về trách nhiệm hình sự. Tận dụng khoảnh khắc đối phương bị choáng, bất ngờ, con cần bật chạy nhanh nhất có thể để thoát thân.

+ Khi chạy, tất yếu sẽ bị nhóm kia đuổi theo. Vì thế, nếu phát hiện những thứ có thể sử dụng làm vũ khí (gậy, gạch đá... ), hãy chộp lấy, đứng lại. Xuống tấn và quát thật lớn: "Nếu bọn bay không dừng lại tao sẽ liều chết đánh đến cùng". Lúc này ánh mắt, tiếng quát lớn, thái độ quyết chiến sẽ có tác dụng đấy. Thường thì đám ấy sẽ chững lại giây lát, và đó là lúc con nên... chạy tiếp cùng với vũ khí trong tay. Chạy thoát được thì đương nhiên cần báo ngay cho bố mẹ, thầy cô, công an, bộ đội... để giải quyết. Con cần xác định, lúc này nếu bố mẹ, thầy cô, công an... không giải quyết, chắc chắn nhóm kia sẽ tìm, chặn đường đánh, và hậu quả rất nghiêm trọng, khó lường.

* Chốt lại những thứ con nên - phải làm:

- Rèn luyện sức khoẻ, kỹ năng thoát hiểm, tự vệ căn bản.

- Tuyệt đối không giấu chuyện bị đánh hay mâu thuẫn có thể bị đánh. Phải chia sẻ với thầy cô, bố mẹ để ngăn chặn, hóa giải. Các vụ đánh hội đồng không bỗng nhiên xảy ra (trừ phi can thiệp vào vụ đánh nhau khác và bị đánh), thường có mâu thuẫn từ trước, vì thế nếu con chia sẻ với bố mẹ sớm, sẽ hóa giải được kịp thời.

- Tuyệt đối không thủ sẵn các thứ như dao, kéo... để làm vũ khí. Có rất nhiều trường hợp chuẩn bị dao, kéo giấu trong cặp, trong người, khi bị đánh đã đâm chết đối thủ. Mà như vậy, con sẽ rơi vào vòng lao lý, bị đi tù (cho dù là bị đánh trước). Nên nhớ, khi bị đánh mà bất ngờ vớ được gì để tự vệ thì có thể là "Phòng vệ chính đáng". Nhưng tự vệ để thoát thân thì không sao, còn đang hăng mà tấn công lại khiến đối phương bị thương nặng hoặc chết, thì có thể rơi vào tình cảnh nôm na gọi là vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, bị truy tố đấy.

* Chốt lại những điều bố mẹ nên - phải làm:

- Dành thời gian cho con mỗi ngày, phát hiện những bất thường về cơ thể hoặc tâm lý, tạo sự tin tưởng để con chia sẻ. Điều này rất quan trọng vì nếu con ngại hoặc sợ, sẽ cố giấu kín chuyện bị đánh, âm thầm chịu đựng và dẫn đến hậu quả khó lường.

- Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hay chuyện mâu thuẫn bạn bè nào, nếu con chia sẻ.

- Có vẻ rất nhiều bố mẹ khoái cách tư vấn cho con "đánh" lại đối phương khi bị bạn vây đánh, nhưng cách này coi chừng đẩy con vào chỗ gặp nguy hiểm hơn. Bất đắc dĩ, chỉ đánh để mở đường thoát thân hoặc dằn mặt đối phương trước khi thoát thân thôi.

- Động viên con rằng bố mẹ sẽ ở bên để cùng giải quyết. Ai đúng ai sai rõ ràng, không có gì phải sợ, chỉ sợ khi con không có kỹ năng xử lý, hành xử sai.

- Kết nối với thầy cô, nhờ Công an vào cuộc nhằm ngăn chặn. Cần thiết thì làm việc trực tiếp với các bạn trong nhóm kia, bố mẹ các bạn trong nhóm có thể đánh con. Chốt hoặc nhờ cơ quan Công an chốt lại để chuyện kết thúc, nếu xảy ra chuyện gì tiếp theo, ví dụ quấy nhiễu, đánh con, thì xử lý không nương tay.

- Trực tiếp hoặc nhờ người có khả năng, bản lĩnh xử lý sự việc, để bí mật giám sát nhóm kia xem phản ứng thế nào để can thiệp kịp thời.

Thực sự không có công thức hay phương pháp nào có thể áp dụng cho mọi trường hợp, mọi tình huống. Vì thế, bố mẹ cần sát sao hết mức với con. Con cũng cần được hướng dẫn, huấn luyện kỹ năng cần thiết để tránh rơi vào tình trạng xung đột, bị đánh. Lý tưởng nhất là bạn bè yêu thương nhau, giúp nhau học tập, cuộc sống, nhưng nếu bị đánh, thì tùy trường hợp bị đánh, thì tùy hoàn cảnh mà ứng xử, đối phó sao cho hợp lý nhất, tránh hậu quả đáng tiếc xảy ra. Trường hợp con bị đánh, làm nhục rồi, cha mẹ lại cần những kiến thức, kỹ năng khác để giúp con vượt qua, tránh tình trạng con suy sụp, xấu hổ dẫn đến những hành vi tiêu cực như tự tử hoặc tấn công trả thù, sát hại đối phương.