Bị cáo Hà Văn Thắm trả lời thẩm vấn tại tòa. Ảnh: Thân Hoàng. |
Sau một ngày rưỡi nghe đại diện VKS đọc bản cáo trạng dài 136 trang, chiều 28-2 phiên tòa xét xử đại án "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Lợi dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước” xảy ra tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Dương (Oceanbank) chuyển sang phần xét hỏi.
Chủ tọa phiên tòa tiến hành xét hỏi cựu chủ tịch HĐQT Oceanbank Hà Văn Thắm đầu tiên. Chủ tọa yêu cầu cách ly các bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, Nguyễn Minh Thu cùng là nguyên tổng giám đốc Oceanbank và bị cáo Nguyễn Văn Hoàn, nguyên phó tổng giám đốc.
Tại tòa, Hà Văn Thắm cho biết nắm chức chủ tịch HĐQT Oceanbank từ năm 2004, chiếm giữ vốn điều lệ hơn 62%. Đến tháng 3-2014, vốn điều lệ của Oceanbank là 4.000 tỉ đồng. Trong những thành phần góp vốn, đứng thứ hai là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) chiếm hơn 20%, các cổ đông tiếp theo là Công ty CP tập đoàn Đại Dương, Công ty VNT, Công ty CP đầu tư và xây dựng Sông Đà.
Ký kết mua ngân hàng nhưng khai là “thỏa thuận dân sự”
Đầu năm 2012, Ngân hàng Nhà nước có chủ trương tái cơ cấu các ngân hàng thương mại cổ phần yếu kém. Do muốn thâu tóm một số ngân hàng về Oceanbank nên Hà Văn Thắm đã gặp bà Hứa Thị Phấn (đại diện nhóm cổ đông của Ngân hàng Đại Tín) đặt vấn đề chuyển giao lại Ngân hàng Đại Tín cho mình.
Bị cáo Thắm cho biết có ký thỏa thuận với bà Phấn về việc tiếp quản Ngân hàng Đại Tín nhưng “đây chỉ là thỏa thuận mang tính dân sự”. Sau khi ký, ông Thắm đã đưa người vào kiểm tra ngân hàng. “Việc ký kết này bị cáo chỉ trả cho bà Phấn 5 tỉ đồng tiền mặt và tiếp quản nghĩa vụ trả nợ của bà Phấn” - ông Thắm trình bày.
Theo cáo trạng, ngày 23-2-2012, bà Phấn cho Ngô Thị Kim Huệ, phó tổng giám đốc Ngân hàng Đại Tín, ký hợp đồng kinh tế với Hà Văn Thắm để bán hơn 254.000 cổ phần (tương đương 84,9% vốn điều lệ) với giá 4,4 tỉ đồng, kèm theo việc kế thừa toàn bộ nghĩa vụ trả nợ và sở hữu tài sản đảm bảo là các khoản vay với trị giá 3.553 tỉ đồng, khoản đầu tư 920 tỉ đồng và một số nghĩa vụ khác.
Sau khi ký hợp đồng, Hà Văn Thắm đã cho người vào quản lý Ngân hàng Đại Tín và thực hiện việc sáp nhập vào Oceanbank, nhưng không thực hiện việc thanh toán 4,4 tỉ đồng cho bà Phấn. Bà Phấn nhiều lần yêu cầu trả tiền nhưng Thắm không trả.
Bị án Phạm Công Danh trả lời thẩm vấn tại tòa. Ảnh: Thân Hoàng. |
“Tôi không từ chối trách nhiệm”
Về mối quan hệ với ông Phạm Công Danh (nguyên chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng), Hà Văn Thắm cho biết quen biết nhau từ năm 2010 do Danh là bạn của bị cáo Nguyễn Xuân Sơn, nguyên tổng giám đốc Oceanbank.
Theo cơ quan tố tụng, sau khi đưa người vào quản lý ngân hàng, Thắm nhận thấy Đại Tín có một số khoản vay lớn, dư nợ xấu không có khả năng thu hồi nên có ý định nhượng lại cho Phạm Công Danh.
Để có tiền cho ông Danh chuyển nhượng ngân hàng, Hà Văn Thắm bàn bạc sẽ thông qua pháp nhân là Công ty TNHH một thành viên thương mại và dịch vụ Trung Dung cho ông Danh vay 500 tỉ đồng. Trong khi số tài sản đảm bảo cho ông Danh vay không có thật, không có tính pháp lý khiến Oceanbank thiệt hại hơn 340 tỉ đồng.
Tại tòa, Hà Văn Thắm không từ chối trách nhiệm trong thương vụ cho ông Danh vay 500 tỉ đồng. “Trách nhiệm cho vay 500 tỉ đồng là thuộc về hội đồng tín dụng và bị cáo là người chịu trách nhiệm” - Hà Văn Thắm nói.
Hà Văn Thắm cho rằng số tiền 500 tỉ cho Công ty Trung Dung vay nhưng Thắm biết thực chất công ty này là của Phạm Công Danh. Bởi vậy Thắm cho rằng mình đã bị Danh “lừa đảo”.
“Điều kiện để giải ngân số tiền 500 tỉ cho Công ty Trung Dung là phải phong tỏa tài khoản của Công ty Trung Dung tại Ngân hàng Đại Tín. Tuy nhiên sau đấy một năm, bị cáo cho người kiểm tra tài khoản thì vẫn tồn tại số tiền này trên hệ thống Ngân hàng Đại Tín nhưng thực tế thì không còn. Phạm Công Danh đã lừa đảo chiếm đoạt tiền của Oceanbank" - Hà Văn Thắm nói.
Có mặt tại tòa với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, ông Phạm Công Danh cho biết trước khi tiếp quản Ngân hàng Đại Tín đã đưa cho Thắm 500 tỉ đồng để Thắm nhượng quyền mua lại Ngân hàng Đại Tín. Số tiền này được đưa cho Thắm trước khi Công ty Trung Dung vay Oceanbank.
Ông Danh thừa nhận bản thân phải chịu một phần trách nhiệm trong khoản vay Oceanbank 500 tỉ đồng. Thủ tục vay cán bộ ngân hàng hai bên đã bàn bạc do trước đó đã có chỉ đạo của Thắm cho vay.
17h phiên tòa kết thúc, ngày mai HĐXX tiếp tục thẩm vấn.
Thân Hoàng