HĐXX vụ án Đồng Tâm nhận định hành vi của các bị cáo như thế nào?

Truy tố của VKS là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật

Sau giờ nghị án, HĐXX nhận định về hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan CSĐT Công an huyện Mỹ Đức, Điều tra viên, VKSND huyện Mỹ Đức, Kiểm sát viên trong quá trình điều tra, truy tố đã thực hiện đúng về thẩm quyền, trình tự, thủ tục quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Theo chủ tọa phiên tòa, quá trình điều tra và tại phiên tòa, các bị cáo không có ý kiến hoặc khiếu nại về hành vi, quyết định của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng. Do đó, các hành vi, quyết định tố tụng của Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đều hợp pháp.

Đối với yêu cầu triệu tập thành viên Hội đồng tư vấn đăng ký đất đai xã Đồng Tâm, các cá nhân tham gia họp và ký phiếu lấy ý kiến của khu dân cư và đại diện Hội đồng định giá là người liên quan, người làm chứng trong vụ án của luật sư Nguyễn Thu Hằng bào chữa cho bị cáo Bạch Văn Đông, Hội đồng xét xử thấy rằng:

Vấn đề này tài liệu trong hồ sơ thể hiện: Việc thành lập hội đồng giám định (HĐ GĐ) cũng như xác định giá trị các thửa đất của HĐ GĐ là phù hợp với các quy định của pháp luật về giám định và định giá. Nên HĐXX không cần thiết triệu tập đến tòa.

Theo HĐXX, quá trình điều tra cũng như tại phiên toà hôm nay trừ bị cáo Đông thì các bị cáo còn lại đã thành khẩn khai nhận hành vi phạm tội.

Xét lời khai của các bị cáo phù hợp với lời khai tại cơ quan điều tra, lời khai người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và các tài liệu chứng cứ khách quan của vụ án, có đủ cơ sở kết luận cáo trạng truy tố 14 bị cáo nguyên là lãnh đạo xã Đồng Tâm, cựu cán bộ huyện Mỹ Đức là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Các bị cáo tại phiên xử sơ thẩm ngày 9/8

Hành vi phạm tội của các bị cáo

Nhận định về tính chất, hành vi của các bị cáo, HĐXX xét thấy hành vi của các bị cáo thực hiện là nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước; làm cơ quan, tổ chức bị suy yếu, mất uy tín, mất lòng tin của nhân dân vào Nhà nước và chế độ; gây thiệt hại nghiêm trọng đến tài sản của Nhà nước nên cần xử lý nghiêm.

HĐXX khẳng định các bị cáo không có tình tiết tăng nặng. Còn về tình tiết giảm nhẹ các bị cáo có nhân thân tốt; quá trình điều tra và xét xử đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải nên có căn cứ cho hưởng tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại Điểm p Khoản 1 Điều 46 Bộ luật Hình sự.

Về vai trò của các bị cáo, HĐXX xét thấy đối với nhóm bị cáo phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” thì Nguyễn Xuân Trường giữ vai trò chính trong vụ án, là đối tượng chủ mưu nên Trường phải chịu mức án cao trong khung hình phạt và cao nhất trong vụ án.

Đối với Nguyễn Văn Sơn, Lê Đình Thuần và Nguyễn Tiến Triển là Chủ tịch UBND xã và bí thư Đảng uỷ xã Đồng Tâm đều trực tiếp tham vào các hoạt động giao, cấp, bán đất trái thẩm quyền, sai đối tượng; trong đó Sơn và Thuần có vai trò tích cực nên phải chịu trách nhiệm cao hơn Triển và thấp hơn Trường.

Trong số các bị cáo còn lại thì Đức, Dũng Hồng đã làm thủ tục để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên có vai trò như nhau, Khang và Minh chưa được nhận đất, chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên có vai trò thấp hơn Đức, Dũng và Hồng. Đối với Nguyễn Văn Bột là đồng phạm nên có vai trò thấp nhất.

Đối với nhóm bị cáo phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” thì: Đinh Văn Dũng và Bạch Văn Đông có vai trò chính; các bị cáo đều là lãnh đạo Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, không hoàn thành trách nhiệm quản lý, đồng thời trực tiếp thẩm định và ký hồ sơ vừa chỉ đạo, phân công cán bộ thực hiện việc thẩm định thiếu trách nhiệm gây thiệt hại cho Nhà nước nên phải chịu trách nhiệm cao hơn Phạm Hữu Sách.

Đối với Trần Trung Tấn là nhân viên hợp đồng, mới tiếp nhận công việc, mặt khác bản thân Tấn thực hiện công việc theo sự phân công của lãnh đạo làm thay cán bộ phụ trách địa bàn xã Đồng Tâm thời điểm này là Đinh Như Hải đi học. Dù số hồ sơ Tấn ký thẩm định và gây thiệt hại nhiều nhưng bị cáo cùng thực hiện hành vi với Dũng và Đông, mặt khác qua điều tra không chứng minh được Tấn có hành vi vụ lợi, do đó đánh giá Tấn có vai trò thấp hơn Dũng, Đông, Sách.

Ngoài ra, theo HĐXX, đối với các bị cáo Sách, Dũng, Đông, Tấn thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh chịu áp lực lớn về chỉ tiêu cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đồng thời do tin tưởng cán bộ của mình, cán bộ lại tin tưởng lãnh đạo xã Đồng Tâm và hơn hết là thủ đoạn hợp thức hồ sơ một cách tinh vi, có chủ mưu của Nguyễn Xuân Trường từ năm 2002 đến 2011, 2012, 2013 mới đề nghị cấp giấy và mỗi năm chỉ đề nghị cấp một vài giấy nên khó phát hiện.

Xuất phát từ đặc điểm tình hình địa bàn xã Đồng Tâm kinh tế còn nhiều khó khăn, trình độ quản lý của cán bộ còn nhiều hạn chế, cơ sở hạ tầng nông thôn thiếu thốn.

Để đảm bảo pháp luật phát huy hiệu quả tác dụng răn đe, phòng ngừa chung cũng như cải tạo, giáo dục riêng xét thấy có đủ điều kiện để áp dụng thêm Điều 47 Bộ luật hình sự để xử phạt Sách, Đông, Tấn, Sơn, Triển, Thuần dưới mức thấp nhất của khung hình phạt, áp dụng thêm Điều 60 Bộ luật hình sự để xử phạt tù nhưng cho hưởng án treo đối với Nguyễn Văn Bột và Trần Trung Tấn cũng là phù hợp.

Từ các nhận định trên, HĐXX đã đi đến phán quyết cuối cùng:

1. Nguyễn Xuân Trường - cựu cán bộ địa chính xã Đồng Tâm: 6 năm 6 tháng tù

2. Nguyễn Văn Sơn – cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 30 tháng tù

3. Lê Đình Thuần - cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 42 tháng tù

4. Nguyễn Tiến Triển - cựu Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm: 30 tháng tù

5. Nguyễn Văn Bột – cựu Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm: 18 tháng tù treo

6. Nguyễn Văn Đức– cựu Chủ tịch HĐND xã Đồng Tâm: 30 tháng tù

7. Bùi Văn Dũng– cựu Trưởng ban tài chính xã Đồng Tâm: 30 tháng tù

8. Bùi Văn Hồng– cựu xã đội trưởng xã Đồng Tâm: 30 tháng tù

9. Nguyễn Văn Minh– cựu Trưởng Công an xã Đồng Tâm: 24 tháng tù

10. Nguyễn Văn Khang– cựu kế toán ngân sách xã Đồng Tâm: 24 tháng tù

11. Phạm Hữu Sách– cựu Trưởng Phòng TN&MT huyện Mỹ Đức: 24 tháng tù cho hưởng án treo

12. Đinh Văn Dũng– cựu Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 30 tháng tù

13. Bạch Văn Đông- cựu Phó giám đốc văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 30 tháng tù

14. Trần Trung Tấn – cựu cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai huyện Mỹ Đức: 24 tháng tù treo.

Về trách nhiệm dân sự HĐXX quyết định tách ra khỏi vụ án này, nếu có yêu cầu sẽ xử lý trong một phiên tòa khác.