Hé lộ mối quan hệ 'cộng sinh' phía sau việc thu phí bài hát karaoke

	Doanh nghiệp kinh doanh karaoke hoang mang trước việc thu phí 2.000 đồng một bài hát
	Thu phí 2.000 đồng/bài hát tại các cơ sở kinh doanh Karaoke là không hợp lý

Nhiều doanh nghiệp cũng như giới luật gia cho rằng, việc RIAV thu phí 2.000 đồng một bài hát karoke là không minh bạch. Ảnh: Văn Dũng

Quyền lực, quyền hạn của RIAV đến cỡ nào?

Nhiều ngày qua, các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ karaoke không khỏi hoang mang trước thông tin Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam (RIAV) đề xuất yêu cầu thu phí 2.000 đồng/bài hát trong đầu thu tại các cơ sở kinh doanh karaoke. Nhiều doanh nghiệp cũng như các chuyên gia về luật cho rằng đây là cách tính thiếu cơ sở.

Hiện nay, ở Việt Nam có 3 tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan trong lĩnh vực âm nhạc, bao gồm: Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam (VCPMC) với mục đích hoạt động là bảo vệ quyền lợi của các tác giả tác phẩm âm nhạc; Hiệp hội Công nghiệp Ghi Âm Việt Nam (RIAV) với mục đích hoạt động là bảo vệ quyền lợi của các nhà sản xuất bản ghi (bao gồm bản ghi âm và bản ghi hình) và Hội Bảo vệ quyền của Nghệ sĩ Biểu diễn Âm nhạc Việt Nam (APPA) với mục đích hoạt động là bảo vệ quyền lợi của người biểu diễn tác phẩm âm nhạc.

Quyết định giao quyền thu phí cho Công ty TNHH Điện tử Hanet Việt Nam của RIAV khiến nhiều tỏ ra nghi ngờ về tính minh bạch của việc thu phí này. Ảnh: Văn Dũng

Theo luật sư Phan Vũ Tuấn - Phó Chủ tịch Hội Sở hữu Trí tuệ TPHCM - Luật sư điều hành Phan Law Vietnam, cần phải khẳng định rằng, RIAV chỉ có quyền đại diện cho các nhà sản xuất bản ghi (nhấn mạnh là chỉ nhà sản xuất bản ghi) trên cơ sở được ủy quyền.

Theo đó, số lượng các hội viên ủy quyền cho RIAV còn rất ít ỏi (tính đến thời điểm cuối năm 2015 chỉ có 59 hội viên), đặc biệt hoàn toàn không có những nhà sản xuất nổi tiếng đang được thị trường quan tâm hiện nay như Viết Tân, Wepro,…

“Điều này cũng đồng nghĩa phạm vi quyền mà RIAV được phép thực hiện là rất ít. Nếu RIAV không làm rõ vấn đề này, không công khai thông tin các nhà sản xuất bản ghi đã ủy quyền cho RIAV cũng như phạm vi được ủy quyền, thì việc công bố thông tin và thực hiện thu phí 2.000đồng/bài/đầu máy đối với cơ sở kinh doanh karaoke sẽ gây ra sự nhầm lẫn rất lớn, đặc biệt là đối với chủ thể phải trả tiền”, ông Tuấn nhận định.

Ai là người hưởng lợi từ việc thu phí 2.000 đồng/bài hát?

Giới luật sư cho rằng, về mặt pháp lý, RIAV không có quyền được ra mức phí 2.000 đồng/bài hát đối với các cơ sở kinh doanh Karaoke. Lý giải về vấn đề này, luật sư Tuấn cho rằng RIAV đưa ra mức thu phí 2.000 đồng/bài hát không được dựa trên bất cứ cơ sở gì. Quy định của luật Sở hữu trí tuệ không cho phép RIAV đưa ra mức thu phí như trên.

Bên cạnh đó, một số ý kiến nghi ngờ rằng có một lợi ích nhóm trong việc thu phí bài hát karaoke mà RIAV đưa ra.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, mặc dù chưa thống nhất và thương lượng được với khách hàng sử dụng đầu máy kinh doanh karaoke, nhưng hồi cuối tháng 2 vừa qua, RIAV đã ký quyết định trao quyền cho Công ty TNHH Điện tử Hanet (gọi tắt là công ty Hanet, một đơn vị kinh doanh đầu máy karaoke) tổ chức thực hiện dự án thu phí bản quyền, quyền liên quan bản ghi thuộc quyền sở hữu, quyền quản lý của RIAV tại các trung tâm kinh doanh dịch vụ karaoke.

Việc bổ nhiệm người của Công ty Hanet trở thành Phó giám đốc Trung tâm Cấp phép và Quản lý quyền của RIAV khiến dư luận cho rằng giữa RIAV và Cty Hanet có mối quan hệ mật thiết với nhau? Ảnh: Văn Dũng

Chỉ ít ngày sau (ngày 3/3), RIAV lại ra quyết định bổ nhiệm ông Hoàng Anh Dũng, Giám đốc Ban Marketing Công ty Hanet giữ chức vụ Phó giám đốc Trung tâm Cấp phép và Quản lý quyền, hợp tác điều hành dự án Thu phí bản quyền liên quan các bản ghi thuộc quyền sở hữu của RIAV đang được sử dụng tại các doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ karoke ở Việt Nam.

Điều này khiến dư luận không khỏi nghi ngờ rằng, giữa RIAV và Công ty TNHH Điện tử Hanet có mối liên hệ mật thiết với nhau trong việc đưa ra yêu cầu thu phí 2.000 đồng một bài hát đối với các cơ sở kinh doanh karaoke.

Như vậy, khi RIAV đề xuất thu phí 2.000 một bài hát trong đầu máy karaoke, ai sẽ là người hưởng lợi trong việc này? Nếu không giải quyết được các vướng mắc từ phía các đơn vị kinh doanh để họ “tâm phục, khẩu phục”, có lẽ, con đường thu phí của RIAV sẽ còn khó khăn dài dài…