TP Vị Thanh nằm ở phía tây nam tỉnh Hậu Giang, cách trung tâm TP HCM 240 km về phía tây nam, cách trung tâm TP Cần Thơ 60 km theo QL.61. Thành phố có vai trò là trung tâm tiểu vùng phía tây sông Hậu. Diện tích vào khoảng 119 km2.
Đây còn là đầu mối quan trọng trong mối quan hệ liên vùng giữa TP Cần Thơ – Kiên Giang, Bạc Liêu và Sóc Trăng. Đô thị Vị Thanh là điểm gắn kết trung chuyển giữa vùng Tây sông Hậu và bán đảo Cà Mau.
Trong tương lai, địa phương này được định hướng trở thành trung tâm công nghiệp chế biến chất lượng cao, trung tâm dịch vụ, du lịch vùng đồng bằng sông Cửu Long; là trung tâm hành chính, tài chính, văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học và công nghệ tỉnh Hậu Giang.
Vừa qua, UBND tỉnh Hậu Giang đã phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu Khu đông bắc đô thị Vị Thanh và vùng phụ cận với tổng diện tích khoảng 1.150 ha thuộc địa giới hành chính của phường III, phường V, TP Vị Thanh và một phần xã Vị Đông, Vị Trung, Vị Thủy, huyện Vị Thủy, thuộc các phân khu số 1, 2, 3, 5 và 6.
Theo đồ án quy hoạch chung TP Vị Thanh và vùng phụ cận đến năm 2040, khu vực này sẽ được quy hoạch thành 6 phân khu chức năng với tính chất, chức năng cùng quy mô phát triển khác nhau để tối ưu hóa các điều kiện phát triển.
Phân khu 1 là khu đô thị hành chính phức hợp, quy mô khoảng 493 ha, với định hướng phát triển trên nền tảng Khu trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh và các khu ở hiện hữu thuộc một phần phường 1, phường 4 và phường 5; phát triển các quỹ đất hỗn hợp dịch vụ “sử dụng đất linh hoạt” tại các trục giao thông chính đô thị; phát triển các khu ở mới đan xen với các chức năng đô thị hiện hữu - đô thị sống động.
Phân khu 2 là khu đô thị thương mại dịch vụ tổng hợp, quy mô khoảng 897 ha, với định hướng là phát triển trên cơ sở nền tảng của khu dân cư, hành chính, thương mại hiện hữu - Cải tạo chỉnh trang hướng tới đô thị dịch vụ tổng hợp; nâng cấp chất lượng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hệ thống hạ tầng xã hội (tiện ích đô thị, cây xanh, vỉa hè,…), gia tăng chất lượng sống cho người dân đô thị.
Phân khu 3 là khu đô thị thương mại, dịch vụ mới, quy mô khoảng 395 ha, với định hướng là cải tạo trục đường Quốc lộ 61 hiện hữu để trở thành trục không gian liên kết từ khu vực đô thị hiện hữu mật độ cao sang phía đông để phát triển các chức năng hỗn hợp, dịch vụ mới cùng với các khu ở mới đa dạng hấp dẫn; gia tăng trục chính đô thị - kết nối chặt chẽ giữa không gian TP Vị Thanh với thị trấn Nàng Mau của huyện Vị Thủy.
Phân khu 4 là khu đô thị công nghiệp dịch vụ, với quy mô khoảng 493 ha, với định hướng là phát triển khu đô thị công nghiệp, dịch vụ - với hệ thống hạ tầng đồng bộ; phát triển các khu ở mới phục vụ nhu cầu sinh sống, học tập và làm việc cho lực lượng lao động tại các cơ sở sản xuất.
Phân khu 5 là khu đô thị sinh thái, quy mô khoảng 592 ha, với định hướng phát triển khu đô thị sinh thái mật độ thấp; phát triển hệ thống hạ tầng kỹ thuật và xã hội đồng bộ để làm tiền đề đưa khu vực xã Vị Trung, Vị Đông đạt chuẩn đô thị.
Phân khu 6 là khu nông nghiệp đô thị và dự trữ phát triển, quy mô khoảng 2.079 ha, với định hướng là vùng sản xuất nông nghiệp; cùng với đó là bảo vệ không gian xanh, chuyển tiếp đô thị - nông thôn và kiểm soát phát triển.
Ngoài ra, khu vực kết nối lập quy hoạch được chia thành hai phân khu chức năng, gồm phân khu - khu đô thị hành chính tổng hợp - thị trấn Nàng Mau, với định hướng là phát triển trên nền tảng Khu trung tâm hành chính, chính trị, văn hóa, thể dục thể thao,... của huyện và các khu ở hiện hữu và phát triển mới của thị trấn; phát triển các quỹ đất hỗn hợp dịch vụ tại các trục giao thông chính đô thị; phát triển các khu ở mới đan xen với các chức năng đô thị hiện hữu – đô thị sống động. uy mo phân khu này khoảng 356 ha.
Phân khu còn lại lại là khu nông nghiệp đô thị và dự trữ phát triển, với định hướng là vùng sản xuất nông nghiệp và bảo vệ không gian xanh, chuyển tiếp đô thị - nông thôn. Quy mô khoảng 1.886 ha.
TP Vị Thanh và khu vực lân cận có thể coi là điểm nóng hạ tầng trong giai đoạn sắp tới của Hậu Giang, khi theo quy hoạch xây dựng vùng ĐBSCL đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, đi qua khu vực này có hệ thống giao thông đối ngoại gồm 2 tuyến cao tốc và loạt đường tỉnh khá dày.
Cụ thể, cao tốc Cần Thơ – Cà Mau có chiều dài khoảng 114 km, quy mô thiết kế 4 làn xe với vận tốc khoảng 100 km/h. Tuyến đi qua các tỉnh Cần Thơ, Hậu Giang, Bạc Liêu và Cà Mau. Đoạn đi qua khu vực đô thị Vị Thanh được định hướng nằm về phía đông của QL61C, đề xuất một nút giao liên thông với tuyến tránh QL61B để kết nối về Vị Thanh và Nàng Mau.
Cao tốc Xuyên Á (Hà Tiên – Rạch Giá – Bạc Liêu), đây là tuyến đường cao tốc theo trục ngang của vùng đồng bằng Sông Cửu Long với chiều dài dự kiến khoảng 230 km.
Tuyến dự kiến đi từ Campuchia tới TP Hà Tiên, đi qua TP Rạch Giá (Kiên Giang), thành phố Bạc Liêu và chạy ra khu vực lấn biển (dự kiến hình thành cảng biển nước sâu đến năm 2030). Tuyến chạy qua các tỉnh: Kiên Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng và Bạc Liêu. Quy mô đường cao tốc 4 - 6 làn xe.
Tiếp đến là Quốc lộ 61 đi qua tỉnh Hậu Giang và tỉnh Kiên Giang. Bắt đầu từ ngã ba Cái Tắc (QL.1), huyện Châu Thành A tuyến đi qua các huyện Châu Thành A, Phụng Hiệp, Vị Thủy, Long Mỹ và TP Vị Thanh thuộc tỉnh Hậu Giang đến QL.80 tỉnh Kiên Giang.
Tuyến được quy hoạch nâng cấp, mở rộng để đạt tiêu chuẩn cấp III đồng bằng lộ giới đường 25 m (mặt đường rộng 16,5 m, vỉa hè phía khu dân cư rộng 5,5 m; vỉa hè còn lại rộng 3 m.
Quốc lộ QL.61C (tuyến nối Vị Thanh - Cần Thơ) được quy hoạch xây dựng mới kết nối TP Cần Thơ với TP Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang. Bắt đầu từ QL.61 tại TP Vị Thanh tuyến đi qua huyện Vị Thủy đấu nối vào QL.1 tại quận Cái Răng, TP Cần Thơ.
Đường tỉnh 925B có điểm đầu tại đường nối Vị Thanh – Cần Thơ tại xã Tân Tiến, điểm cuối giáp ranh với huyện Vị Thủy tại xã Hỏa Lựu, xây dựng mới toàn tuyến đạt tiêu chuẩn đường cấp IV đồng bằng. Đường tỉnh 926 nối dài thêm đoạn cuối tuyến để đấu nối vào ĐT.931B, quy hoạch toàn tuyến đạt tiêu chuẩn đường cấp IV đồng bằng có nền đường rộng 12 m, lộ giới 45 m.
Đường tỉnh 927B, nối dài thêm đoạn đầu và giữa tuyến để tuyến chạy thông suốt từ ĐT.931B đến thị trấn Trà Lồng. Quy hoạch toàn tuyến đạt tiêu chuẩn đường cấp IV đồng bằng có nền đường rộng 12 m, lộ giới 45 m.
Đường tỉnh 930C, điểm đầu tại kênh Xáng Hậu, điểm cuối tại ranh với huyện Vị Thủy, xây dựng mới toàn tuyến đạt tiêu chuẩn đường cấp IV đồng bằng có nền đường rộng 12 m, lộ giới 45 m. Đường tỉnh 931B, tuyến chạy dọc kênh Xà No, được quy hoạch theo đường đô thị với lộ giới 33 - 45,5 m.