Hoàn thành cao tốc Cao Bồ - Mai Sơn và Cam Lộ - La Sơn cuối năm nay

Sáng 12/11, trong phần chất vấn Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể giải trình về hai dự án trọng điểm là đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông và sân bay Long Thành.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết năm 2020 và 2021, Bộ GTVT xác định việc triển khai các dự án đầu tư, trong đó có các dự án giao thông trọng điểm là nhiệm vụ quan trọng.

Đến hết tháng 9/2021, bình quân giải ngân vốn của ngành giao thông vận tải đạt 61,2%, trong khi bình quân toàn quốc chỉ 47,8%. Tuy nhiên, tư lệnh ngành giao thông vận tải thừa nhận so với yêu cầu, việc triển thực hiện hai dự án trọng điểm quốc gia vừa qua còn chậm do nhiều nguyên nhân.

8 dự án đầu tư công cao tốc Bắc - Nam đang đảm bảo tiến độ

Thông tin cụ thể về tình hình triển khai dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020, ông Thể cho biết, tại Nghị quyết 52/2017 của Quốc hội có ba dự án đầu tư công (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - La Sơn, cầu Mỹ Thuận 2) và 8 dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (Mai Sơn - quốc lộ 45, quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây).

Với ba dự án đầu tư công, đến thời điểm này, Bộ đã bám sát vào Nghị quyết của Quốc hội và vào cuối năm nay sẽ hoàn thành hai dự án là Cao Bồ - Mai Sơn và Cam Lộ - La Sơn.

Riêng cầu Mỹ Thuận 2 là cầu dây văng lớn, Quốc hội cho phép đến năm 2023 hoàn thành. Đến nay tiến độ của dự án cầu Mỹ Thuận 3 đã đạt 70%.

Như vậy, đối với các dự án đầu tư công sẽ hoàn thành đúng tiến độ, ông Thể nhấn mạnh

Vào tháng 6/2020, trước tình hình chúng ta đấu thầu các dự án đối tác công - tư, đầu tiên đấu thầu quốc tế, sau đó xin chủ trương đấu thầu trong nước, việc tổ chức đấu thầu gặp nhiều khó khăn do các nhà đầu tư lớn về tài chính ít tham gia, trong khi đó, nhiều nhà đầu tư tham gia là các nhà thầu lớn.

Đầu năm 2020, do ảnh hưởng của Covid-19, Chính phủ đã đề xuất Quốc hội chuyển một số dự án sang đầu tư công để kích cầu và đẩy nhanh tiến độ.

Vào tháng 6/2020, Quốc hội ban hành Nghị quyết 117 quyết nghị chuyển ba dự án sang đầu tư công (Mai Sơn - quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây) và cho phép đến năm 2022 sẽ hoàn thành ba dự án này.

Đề cập đến tiến độ triển khai, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết đến thời điểm này, ba dự án nói trên đạt tiến độ từ 20% đến 35%. Khó khăn lớn nhất hiện nay là vấn đề đất. Vừa qua, Chính phủ đã ban hành hai Nghị quyết 60 và 133, đến nay thủ tục mở các mỏ đất đã đáp ứng được yêu cầu.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cam kết sẽ tập trung tiến độ để hoàn thành ba dự án này vào cuối năm 2022.

Tiếp đó, đến tháng 2/2021, do tình hình đấu thầu khó khăn, Quốc hội tiếp tục ban hành Nghị quyết 1213 chuyển hai dự án sang đầu tư công và cho phép Bộ Giao thông vận tải hoàn thành vào cuối năm 2023.

Đến nay cả hai dự án đã được triển khai toàn bộ các gói thầu xây lắp và đạt tiến độ khoảng 2-5%. Ông Thể cam kết hoàn thành hai dự án này vào cuối năm 2023, đúng theo Nghị quyết của Quốc hội.

Đấu thầu các dự án PPP gặp khó khăn

Người đứng đầu ngành giao thông vận tải cho biết ba dự án đầu tư theo hình thức PPP hiện nay đang gặp nhiều khó khăn. Sau giai đoạn chúng ta thu hút vốn cho các dự án BOT, tình hình tài chính của các ngân hàng, nhất là ngân hàng thương mại gặp nhiều khó khăn do huy động ngắn hạn, cho vay dài hạn.

Lãm rõ hơn về các vướng mắc của ba dự án PPP cao tốc Bắc - Nam, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết Bộ Giao thông vận tải đã làm việc tích cực với các nhà đầu tư. Trong tháng 5 và tháng 7/2021 đã ký hợp đồng với ba nhà đầu tư theo hình thức PPP.

"Theo quy định, chúng ta cho phép nhà đầu tư thu xếp vốn trong vòng 6 tháng, đến thời điểm này, một số dự án hết giai đoạn 6 tháng nhưng tình hình thu xếp vốn gặp nhiều khó khăn", ông Thể cho hay.

Vừa qua, Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Ngân hàng Nhà nước, các bộ ngành tổ chức buổi làm việc để tháo gỡ khó khăn về tín dụng, làm việc với ngân hàng thương mại, các nhà đầu tư. Tuy nhiên, tình hình tới nay, các ngân hàng chỉ cam kết cho vay 6.000/9.300 tỷ phải huy động.

Các nhà đầu tư cũng đã đề xuất các giải pháp, có thể huy động thêm nguồn lực của nhà đầu tư hoặc các loại hình khác. Hiện Bộ đang tích cực làm việc với các bên để ký hợp đồng tín dụng vì nếu không có hợp đồng tín dụng sẽ không thể triển khai dự án.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể thông tin rằng hàng tháng, Phó thủ tướng Lê Văn Thành sẽ chủ trì cuộc họp nhằm tháo gỡ vướng mắc cho cao tốc Bắc - Nam phía Đông, trong đó có ba dự án theo hình thức PPP.

"Mặc dù có nhiều khó khăn, các nhà đầu tư cũng rất quyết tâm để hoàn thành dự án theo đúng Nghị quyết 52 của Quốc hội và mong muốn sự đồng hành các bộ ngành, địa phương" ông Thể nói.

Đề cập đến dự án sân bay quốc tế Long Thành, Bộ trưởng cho biết Quốc hội bố trí cho dự án hơn 22.000 tỷ đồng và giao Đồng Nai triển khai từ 2018. Tuy nhiên, tới nay, giải phóng mặt bằng còn chậm, tỷ lệ giải ngân mới đạt 47%, tức là hơn 10.000 tỷ đồng.

Hiện nay, công tác thiết kế thi công của mặt bằng đã xong, Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam đang tổ chức đấu thầu.

Nếu không có gì thay đổi, tới tháng 3/2022 sẽ tiến hành đồng loạt gói thầu san lấp mặt bằng. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cam kết phối hợp cùng Chính phủ, các bộ ngành, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước đưa sân bay Long Thành hoàn thành giai đoạn 1 và đưa vào vận hành vào cuối năm 2025.