Những ngày gần đây, dư luận xôn xao sau khi PGS Phạm Duy Hiển – Nguyên Phó Giám đốc Bệnh viện K trung ương tuyên bố, máy khử trùng ozone không có tác dụng nào trong việc làm sạch thực phẩm bẩn, hơn nữa còn gây hại cho nhu mô phổi, làm teo niêm mạc mũi và đường hô hấp...
Liên quan đến vấn đề này, PV Việt Nam Mới đã có cuộc trao đổi với Tiến sỹ Châu Ngọc Điệp - Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam - để làm sáng tỏ những thắc mắc về công dụng và giá trị thực của máy khử trùng ozon.
Xin Tiến sỹ Châu Ngọc Điệp cho biết khí ozone là gì và hoạt động của máy khử trùng ozone như thế nào?
Ozone là khí không màu. Ở nồng độ thấp, ozone không có mùi nhưng ở nồng độ cao có mùi hôi hơi tanh. Do kết hợp hóa học có đến ba nguyên tử oxy nên ozone là loại khí có phản ứng oxit-hóa rất mạnh, có khả năng tiêu hủy hầu hết những chất hữu cơ.
Vì có phản ứng oxit-hóa mạnh nên khí ozone cũng có khả năng giết chết bào tử nấm và vi khuẩn, do vậy thường được dùng như một chất khử trùng và có tác dụng mạnh nhất. Chất này cũng thích hợp dùng để khử nấm và vi khuẩn có trên bề mặt của rau quả.
Máy khử trùng ozone được hoạt động theo nguyên lý dùng khí ozone phản ứng oxit-hóa với bề mặt rau, củ, quả… Các thành phần hóa học có hại bám trên bề mặt rau củ quả sau khi bị oxit –hóa sẽ biến thành hợp chất khác không còn độc hại nữa.
VD như chất Nitorat trên bề mặt rau củ quả, đây là chất độc với sức khỏe người tiêu dùng, khí ozone sẽ khử chất đó trên bề mặt và chuyển hóa nó thành hợp chất khác an toàn hơn.
Máy khử trùng ozone chỉ có tác dụng diệt vi khuẩn trên bề mặt thực phẩm. (Ảnh minh họa) |
Khí ozone có khử được dư lượng thuốc trừ sâu, kí sinh trùng bên trong sản phẩm rau, củ, quả… hay không?
Thực tế, khí ozone có thể tiêu diệt vi khuẩn bám trên bề mặt thực phẩm nhưng không thể diệt được nếu chúng ngấm sâu vào thực phẩm.
Ozone diệt vi khuẩn nhờ tác dụng oxy hoá làm hỏng màng tế bào của vi khuẩn, bẻ gẫy các mối liên kết của ADN, đông vón Protein và các chất mỡ...Các chất sủi bọt tạo váng khi sục ozone chính là các chất này.
Nhưng khi thực phẩm sạch hoặc các chất độc được các cây, con, củ, quả hấp thu vào trong cơ thể thì dù sục ozone trực tiếp cũng không loại bỏ được hết các độc tố, siêu vi khuẩn đó.
Xin ông cho biết, những hạn chế của việc sử dụng máy ozone để khử trùng thực phẩm?
Khi đưa rau vào bên trong máy, có khả năng khử trùng vi sinh vật có hại, tuy nhiên với thuốc trừ sâu nó chỉ phân hủy được một phần. Đã có những thí nghiệm cho thấy máy ozone chỉ khử trùng được rau củ quả sau nhiều giờ đồng hồ (3 tới 6 tiếng). Người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm này cũng chỉ kiên nhẫn được 30 phút khi để sản phẩm trong máy, họ khó có thể chờ vài tiếng để sử dụng sản phẩm.
Hạn chế thứ hai, với những hợp chất độc hại thấm vào bên trong thực phẩm, khí ozone khó lòng có thể khử được các hợp chất này.
Hạn chế thứ ba, khi khí ozone sục vào sản phẩm sẽ tạo ra khí NO2, đây là khí rất hại tới đường hô hấp của người.
Nghĩa Nhân