Metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên lại đối diện nguy cơ ngừng thi công

Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong vừa có văn bản khẩn gửi Bộ Kế hoạch – Đầu tư và Bộ Tài chính về việc thẩm định nội bộ nguồn vốn và khả năng cân đối vốn của Dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 1 Bến Thành – Suối Tiên và số 2 Bến Thành – Tham Lương của TP.

Tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên đối diện tình trạng ngưng - giãn tiến độ trong khi tuyến số 2 Bến Thành - Tham Lương có nguy cơ các hiệp định vay sẽ không còn hiệu lực, dự án sẽ mất nguồn vốn và sẽ bị ngưng trệ nếu không thực hiện thủ tục phê duyệt điều chỉnh kịp trong tháng 11/2019. (Ảnh: Trường Nguyên)

Theo đó, thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Kế hoạch - Đầu tư, UBND TP HCM, Ban Quản lí Đường sắt đô thị (Chủ đầu tư dự án) và các cơ quan, đơn vị có liên quan đã hoàn thành lập Hội đồng thẩm định điều chỉnh hai tuyến đường sắt để tổ chức thẩm định điều chỉnh theo quy định của pháp luật.

Hoàn thành tổ chức đánh giá toàn bộ tình hình thực hiện dự án; hoàn thành tổ chức thẩm định nội bộ việc điều chỉnh dự án, bao gồm thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn. Đã gửi Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài chính xem xét, có ý kiến thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn điều chỉnh của hai tuyến đường sắt.

Căn cứ kế hoạch thẩm định, phê duyệt điều chỉnh cho 2 dự án, thời hạn hoàn tất hồ sơ trình điều chỉnh dự kiến phải kết thúc trước ngày 31/10/2019 nhằm đảm bảo kịp thời gian trình HĐND TP vào kì họp cuối năm. Tuy nhiên, cho đến nay, TP  vẫn chưa nhận được ý kiến thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn điều chỉnh của Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài chính.

Lãnh đạo UBND TP lo ngại, nếu tiến độ thực hiện các thủ tục thẩm định, phê duyệt điều chỉnh cho 2 dự án tiếp tục kéo dài, chậm trễ, sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và các quốc gia tài trợ cho dự án; ảnh hưởng đến khả năng tài trợ tiếp theo cho các dự án đầu tư nói chung và dự án đường sắt đô thị nói riêng trong tương lai.

Dư luận trong và ngoài nước sẽ có nhận định, đánh giá không tốt vai trò trong công tác quản lí điều hành thực hiện các dự án vay vốn nước ngoài trong lĩnh vực đường sắt đô thị.

Trong khi dự án metro đang gặp nhiều khó khăn về vốn, thủ tục pháp lí thì rất nhiều dự án bất động sản như Him Lam Phú An, Lavita, Petro Vietnam Landmark, Gateway Thảo Điền, Estella, khu đô thị Centana, Mastery Thảo Điền... có cơ hội "ăn theo"dọc tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của TP HCM như một tiện ích hàng đầu. (Ảnh: Trường Nguyên)

Đặc biệt, nếu điều này xảy ra sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch, tiến độ thực hiện công việc của 2 dự án.

Cụ thể, đối với tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên (hiện đạt 67% khối lượng tổng thể, dự kiến đưa vào khai thác quý 4/2021), nếu không thực hiện thủ tục phê duyệt điều chỉnh kịp trong tháng 11/2019, chậm trễ thanh toán cho các nhà thầu. Điều này chắc chắc dẫn đến nguy cơ ngừng, giãn tiến độ thi công, thậm chí có thể dẫn đến nguy cơ tranh chấp, kiện tụng của các nhà thầu nước ngoài.

Tuyến số 2 Bến Thành – Tham Lương đang ở giai đoạn đấu thầu tuyển chọn nhà thầu xây dựng song song với quá trình điều chỉnh dự án, nếu không thực hiện thủ tục phê duyệt điều chỉnh kịp trong tháng 11/2019, kế hoạch trao thầu, giải ngân các hiệp định vay của các nhà tài trợ sẽ không kịp thực hiện trước hạn cuối vào tháng 12/2020. Vấn đề này dẫn đến nguy cơ các hiệp định vay sẽ không còn hiệu lực, dự án sẽ mất nguồn vốn và sẽ bị ngưng trệ.

Bên cạnh đó, sẽ dẫn đến vấn đề sử dụng vốn vay không hiệu quả, lãng phí do phải trả phí cam kết và phí thu xếp cho các hiệp định vay trong khi không giải ngân được vốn vay.

Do vậy, UBND TP HCM kiến nghị Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư đặc biệt quan tâm, thu xếp chủ trì một buổi làm việc với Bộ trưởng Bộ Tài chính với Chủ tịch UBND TP HCM cùng các cơ quan liên quan trong thời gian từ 7 – 11/10 để lắng nghe, trao đổi, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong công tác thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn điều chỉnh của 2 dự án này.