Ngôi làng Trung Quốc đổi đời nhờ Vạn Lý Trường Thành

Người mở đường cho công cuộc cải tạo các ngôi nhà trở thành địa điểm nghỉ dưỡng là kiến trúc sư Jim Spear cùng vợ Tang Liang. Sau chuyến đi tới Vạn Lý Trường Thành, họ phát hiện giá trị của vị trí đắc địa mà bấy lâu nay người dân không nhận thấy. Nhờ sự giúp đỡ của chính quyền địa phương, họ giúp các làng quê nghèo cải thiện du lịch, phát triển kinh tế địa phương nhờ một loạt dự án kiến trúc. Trong ảnh là Stone Forest, một trong những dự án thành công nhất tại làng Beigou được thực hiện năm 2009. Từ một căn nhà ba phòng xập xệ bị bỏ hoang, nơi đây trở thành khu nghỉ dưỡng lãng mạn với phòng tắm lộ thiên, sân vườn riêng, cửa kính màu sắc và sân thượng trông ra Vạn Lý Trường Thành.

Trong thời gian làm việc và sinh sống tại Bắc Kinh vào những năm 1990, Spear và Liang cải tạo ngôi nhà ở Mutianyu, cách thủ đô 80 km về phía bắc, thành nơi nghỉ dưỡng cuối tuần với không khí trong lành, gần các con đường leo núi và vị trí tuyệt vời quan sát Vạn Lý Trường Thành. Năm 2006, đôi vợ chồng chuyển tới Mutianyu và bắt tay vào dự án ở Beigou. Đây là một quyết định khá mạo hiểm vì nơi này đang trải qua thời kỳ kinh tế trì trệ, dân số suy giảm vì chính sách một con và làn sóng người nông thôn đổ về thành phố tìm việc. "Kinh tế cách đây 20-30 năm rất tệ. Nguồn thu duy nhất là từ hoa quả", Wang Quan, một quan chức làng Beigou nói.

Công trình Apricot Lane của Spear giữ lại những nét cơ bản của ngôi nhà cũ, song được lắp thêm cửa kính lớn tạo không gian thoáng đãng. Spear tận dụng vật liệu có sẵn ở địa phương như đá granite, gỗ từ các loại cây ăn quả và sử dụng nhân công tại làng. Các công trình cũng được lắp đặt thiết bị thân thiện với môi trường như đèn LED hay điều hoà tiết kiệm năng lượng.

"Người thành thị có xu hướng đổ về khu nghỉ dưỡng khi mệt mỏi. Họ muốn thực phẩm sạch và không khí trong lành, một cuộc sống đơn giản nhưng tốt đẹp ở vùng quê", Spear nói. Xu hướng du lịch khiến nhu cầu thuê nhà tại các ngôi làng tăng cao. Spear cho hay, giá thuê một căn nhà 4 phòng trong 40 năm là 150.000 USD, tăng vọt từ mức 3.000 USD cách đây 10 năm. Thiết kế của Spear bán được cho cả người Trung Quốc và nước ngoài với giá từ 300.000-3 triệu USD, bao gồm phương án cải tạo, xây dựng và trợ giúp pháp lý trong 40 năm.

Dự án Eagle’s Rest 2 nằm trên khu vực đất đai rộng lớn ở sườn núi dưới Vạn Lý Trường Thành.

Khu nghỉ dưỡng Brickyard Retreat được cải tạo từ nhà máy sản xuất ngói bỏ hoang. Công trình vẫn giữ kiến trúc chính và được xử lý khéo léo để kết hợp với thiết bị hiện đại. 80% nhân công của khu nghỉ dưỡng là cư dân đến từ những ngôi làng lân cận.

Trong suốt hai thập kỷ, Spear đã hoàn thành hơn 30 dự án tại khu vực nông thôn bên trong và xung quanh Bắc Kinh, biến nhiều ngôi nhà xuống cấp thành khu nghỉ dưỡng, giúp người dân tăng thu nhập từ việc cho khách du lịch thuê nhà. Tại những ngôi làng hợp thành Làng Văn hoá quốc tế quanh Vạn Lý Trường Thành bao gồm Tianxianyu, Beigou, Xinying và Mutianya, 10% nhà được cho thuê.

Kiến trúc sư nhận định nhà ở vùng quê có vẻ ngoài đơn giản nhưng kết cấu mái ngói, trần nhà, xà gỗ, cửa sổ đều rất tốt. Spear mở thêm cửa sổ ở phía bắc để tăng ánh sáng và tầm nhìn về phía Vạn Lý Trường Thành. Trong thiết kế truyền thống, cư dân địa phương chỉ mở cửa sổ về phía nam để tránh gió vào mùa đông.

Năm 2016, Spear bắt tay thực hiện khu nghỉ dưỡng Dashlyao Resort & Inn, dự án lớn nhất từ trước đến nay gồm 23 phòng và hai biệt thự. Người dân địa phương được đào tạo kỹ năng làm việc trong khách sạn như buồng phòng, bảo vệ, làm vườn, đầu bếp hoặc quản lý thay cho làm nông hay cơ quan nhà nước như trước đây.