Nguyên nhân nào khiến cảm cúm thường xuất hiện vào mùa đông

	Ho gà: Căn bệnh đe dọa tính mạng trẻ trong mùa đông
	Quy tắc mặc đồ cho trẻ sơ sinh mùa đông mẹ nào cũng phải biết

Loại virus gây ra cảm cúm thông thường khá phiền toái. Theo như Trung tâm phòng chống và Kiểm soát bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC), bệnh cảm thông thường là nguyên nhân chính dẫn tới việc trẻ em phải nghỉ học và người lớn xin nghỉ phép trong năm.

Trong khi phần lớn bệnh cảm sẽ tự khỏi thì cúm đã gây ra 250.000 đến 500.000 ca tử vong trên toàn thế giới.Vậy, các nhà khoa học liệu đã nắm rõ được cơ chế lây lan virus nhanh chóng trong điều kiện thời tiết lạnh hay chưa.

Phân biệt cảm và cúm

Đầu tiên, chúng ta phải phân biệt rõ giữa cảm và cúm thông thường, bơi vì virus gây ra 2 loại bệnh này thường không có những biểu hiện giống nhau.

Phần lớn, bệnh nhân cảm thông thường sẽ xuất hiện cùng lúc 3 hiện tượng: đau họng, ngạt mũi và ho. Có hơn 200 loại virus có thể gây ra cảm thông thường nhưng rhinovirus là loại xuất hiện nhiều nhất. Thật thú vị khi biết rằng, khoảng ¼ số người bị cảm thường may mắn tới mức không mắc phải các triệu chứng trên.

Bệnh cúm thì được gây ra bởi virus influenza, bao gồm 3 loại A, B và C. Bệnh cảm và cúm thường có một số triệu chứng giống nhau, tuy nhiên bị mắc virus influenza có thể dẫn tới sốt cao, đau nhức, toát mồ hôi lạnh và rùng mình- đây là cách để phân biệt 2 loại bệnh này.

Sau khi phân biệt được 2 loại virus, giờ chúng ta hãy cùng tìm hiểu cơ chế khiến chúng ta mắc phải những bệnh này.

Cơ chế theo mùa

CDC kiểm soát chặt chẽ các hoạt động của virus cúm. Influenza có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng phần lớn là các ca cúm thường được chuẩn đoán do yếu tố thay đổi thời tiết.

Dấu hiệu đầu tiên của virus influenza bắt đầu xuất hiện là vào khoảng tháng 10, theo CDC, và thường hoạt động mạnh nhất trong cao điểm mùa đông. Tuy nhiên trong 1 số năm, cúm có thể bùng phát mạnh mẽ và kéo dài tới tận tháng 5 năm sau.

Cảm cúm là căn bệnh phổ biến nhất hiện nay. (Ảnh: MNT)

Thời điểm bùng phát mạnh mẽ nhất của virus cúm trong giai đoạn từ 1982-1983 tới 2015-2016 là vào tháng 12 tới tháng 2 năm sau.

Các địa điểm khác trên toàn thế giới với cùng nhiệt độ có hiện tượng như nhau,trời lạnh và độ ẩm thấp là nguyên nhân chính, theo một phân tích từ 2013 chỉ ra. Tuy nhiên, hiện tượng này cũng xảy ra ở các khu vực nhiệt đới.

Ở những nước này, bạn có thể thấy cúm bùng phát vào những tháng mưa và ẩm, hoặc dịch cúm có thể biến động khá sát với thay đổi thời tiết trong suốt cả năm.

Có thể bạn sẽ cảm thấy mâu thuẫn bởi vì các dữ liệu về influenza không hỗ trợ cho luận điểm về mối quan hệ giữa dịch cúm và thời tiết, các nhà khoa học vẫn chưa thể nắm rõ được cơ chế mà virus này có thể tổn hại tối đa trong các điều kiện thời tiết cao và thấp lẫn độ ẩm biến động mạnh.

Có một vài giả thiết, từ việc trời lạnh tác động lên hoạt động của viurs và ảnh hưởng lên hệ miễn dịch chống lại bệnh tật, cho tới các giả thiết liên quan tới việc bạn ở lẫn trong đám đông quá lâu và không tiếp xúc với ánh nắng vào mùa đông.

Gió lạnh gây ảnh hưởng hệ miễn dịch đầu tiên của cơ thể

Các virus cảm cúm thông thường sẽ tìm cách đi vào cơ thể thông qua đường mũi. Thật may mắn là lớp lót mũi của chúng ta có cơ chế phòng vệ phức tạp trước những kẻ xâm nhập nhỏ bé này. Mũi của chúng luôn có một màng nhày, Virus sẽ bị ngăn lại ở các điểm kết dính, và sau đó được loại bỏ bởi những sợi lông nhỏ nằm trên lớp lót mũi. Khi chúng ta nuốt chúng, axit trong dạ dày sẽ trung hòa vi khuẩn.

Cảm cúm thường xuyên xảy ra vào mùa đông, khi thời tiết thay đổi đột ngột. (Ảnh: Health)

Nhưng trời lạnh khiến cho sống mũi bị khô lạnh, giảm tốc độ xử lý của các lớp màng nhầy. Virus có thể sống lâu hơn bên trong, tìm cách đào hầm xuyên qua các nốt sưng để vào bên trong cơ thể.

Một khi virus xâm nhập qua lớp phòng ngự này, hệ thống miễn dịch bên trong cơ thể sẽ đảm nhiệm giai đoạn phòng vệ tiếp theo. Tế bào miễn dịch đặc trị Phagocyte sẽ nuốt và tiêu hóa virus. Nhưng trời lạnh cũng tác động làm chậm lại quá trình này.

Rhinovirus thực sự phù hợp với trời lạnh, vì nhiệt độ thấp khiến cơ thể không chống chịu được trước các bệnh cảm thông thường. Ở nhiệt độ cơ thể bình thường, những virus này thường tự chết hoặc gặp phải những loại enzyme hạn chế hoạt động của chúng, 1 nghiên cứu năm 2016 chỉ ra.

Vitamin D và câu chuyện suốt ngày “ru rú” trong nhà

Trong suốt mùa đông, mật độ tia cực tím thấp hơn rất nhiều so với mùa hè. Điều này tác động trực tiếp lên lượng Vitamin D cơ thể hấp thụ. Vitamin D được chỉ ra có thể đóng góp xây dựng các phân tử chống virus, hạn chế mức độ sản sinh của virus cúm theo nghiên cứu trong phòng thí nghiệm.

Theo đó, một số người tin rằng bổ sung vitamin D trong mùa đông có thể ngăn chặn cúm từ bên trong. Phát hiện y khoa đã được xuất bản năm 2010 tại 1 trường học đã chỉ ra những đứa trẻ bổ sung vitamin D3 hàng ngày có tỷ lệ mắc influenza A thấp hơn.

Thiếu hụt vitamin D vào mùa đông cũng là nguyên nhân cảm cúm. (Ảnh: Independent)

Tuy nhiên, kết quả của cuộc thử nghiệm sâu hơn, được xuất bản trong năm nay, đã phát hiện ra bổ sung 1 lượng lớn vitamin D lại không có tác dụng gì. Vì vậy, các chuyên gia vẫn chưa thể kết luận về tác động của vitamin D.

Một nguyên nhân khác được cho là có đóng góp gây ra cảm cúm vào mùa thu đông là chúng ta ở trong nhà quá nhiều khi thời tiết không thuận lợi.Điều này được cho là có hai tác động: không gian chật hẹp cho phép virus lây lan từ người này sang người kia và nguồn nhiệt trung tâm khiến độ ẩm giảm xuống khiến cho virus influenza bùng phát.

Tuy nhiên, nhiều người trong chúng ta sống trong không gian chật hẹp hàng năm trời, và bị cô lập. Trong trường hợp này, giả thiết này không thể giải thích được tại sao tỷ lệ cúm vẫn vậy. Thay vào đó, một số nhà khoa học tin rằng nhiệt độ, độ ẩm, đi lại và đám đông, tất cả đều góp phần gây ra rủi ro virus lan truyền. Với nhiều người có thói quen đi du lịch trong dịp cuối tuần lễ tạ ơn, chúng tôi dự đoán rằng việc hít thở gần nhau có thể dẫn tới lây lan virus.

Cách diệt trừ virus và chữa trị các triệu chứng

Khả năng bị cảm trong mùa đông là rất cao. Thực tế, CDC ước tính rằng mộtngười lớn có thể mắc 2-3 lần cảm trong năm.

Cách tốt nhất để bảo vệ bản thân là rửa tay sạch sẽ với xà phòng và nước thường xuyên, tránh chạm vào mắt, mũi và miệng, và tránh xa những người đã bị cảm.

Những nguyên tắc này cũng áp dụng cho bệnh cúm. CDC khuýen cáo tiêm phòng cúm hàng năm là cách tốt nhất ngăn chặn bệnh dịch. Bạn cũng nên liên hệ thường xuyên với bác sĩ nếu bắt đầu sốt cao lâu khỏi, triệu chứng kéo dài, trở nên nghiêm trọng hơn, hoặc có biểu hiện bất thường hay đau ngực.

	6 món ăn ngon miệng ‘thúc đẩy’ hệ miễn dịch của bạn vào mùa đông
	10 thành phố bí mật và đáng yêu ở châu Âu Bạn phải đến thăm mùa đông này