Phái sinh thời tiết (Weather Derivative) là gì? So sánh phái sinh thời tiết với bảo hiểm

Hình minh hoạ: Nguồn: financialservicescommission.wordpress.com

Phái sinh thời tiết

Khái niệm

Phái sinh thời tiết trong tiếng Anh là Weather Derivative.

Phái sinh thời tiết là một công cụ tài chính được sử dụng bởi các công ty hoặc cá nhân để phòng ngừa rủi ro tổn thất liên quan đến thời tiết. Người bán hợp đồng phái sinh thời tiết đồng ý chịu rủi ro nếu thảm họa xảy ra để đổi lấy phí. 

Nếu không có thiệt hại nào xảy ra trước khi hợp đồng hết hạn, người bán hợp đồng phái sinh thời tiết sẽ thu được lợi nhuận. Trong trường hợp xảy ra thiên tai bất ngờ hoặc thời tiết bất lợi, người mua chứng khoán phái sinh sẽ yêu cầu được trả số tiền đã thỏa thuận.

Phái sinh thời tiết thường có cơ sở dựa theo chỉ số đo lường một khía cạnh cụ thể của thời tiết. Ví dụ: một chỉ số có thể đo lường tổng lượng mưa trong một khoảng thời gian nhất định ở một nơi cụ thể. Một chỉ số khác có thể là số lần nhiệt độ hạ xuống thấp hơn 0 độ C.

Nhu cầu đối với phái sinh thời tiết

Các công ty có hoạt động kinh doanh phụ thuộc vào thời tiết, như các doanh nghiệp thủy điện hoặc các hãng tổ chức sự kiện thể thao có thể sử dụng công cụ phái sinh thời tiết như một phần trong chiến lược quản lí rủi ro. 

Nông dân cũng có thể sử dụng phái sinh thời tiết để chống lại rủi ro có thể xảy ra gây ra bởi một vụ mùa kém do mưa quá nhiều hoặc quá ít, nhiệt độ đột ngột hoặc bị gió phá hoại.

Thời tiết có tác động đến khoảng 20% nền kinh tế Mỹ. Nông nghiệp, năng lượng, du lịch và xây dựng là những ví dụ về các ngành công nghiệp mà thời tiết đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Nhưng thời tiết bất ngờ hiếm khi dẫn đến sự điều chỉnh giá để có thể bù đắp cho doanh thu bị mất. 

Các công cụ phái sinh thời tiết cho phép các công ty phòng ngừa khả năng thời tiết có thể ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh của họ.

Một số quĩ phòng hộ coi các công cụ phái sinh thời tiết như là một khoản đầu tư. Các nhà đầu tư thích phái sinh thời tiết đánh giá cao mối tương quan thấp của chúng với các thị trường truyền thống.

So sánh phái sinh thời tiết với bảo hiểm

Phái sinh thời tiết có điểm giống nhưng vẫn khác với bảo hiểm. Bảo hiểm chi trả cho các thảm hoạ thời tiết như bão, động đất và lốc xoáy. Ngược lại, phái sinh thời tiết chi trả cho các hiện tượng có xác suất xảy ra cao hơn như mùa hè khô hạn hơn dự báo.

Ví dụ, bảo hiểm không bảo vệ cho việc nhu cầu hàng hoá bị giảm do mùa hè năm nay hơi ẩm nhưng các công cụ phái sinh thời tiết lại làm được điều đó. Do các công cụ phái sinh thời tiết và bảo hiểm thiên tai có chứng năng khác nhau, một công ty có thể đồng thời mua cả hai loại sản phẩm này.

Ngoài ra, vì phái sinh thời tiết được mua bán dựa trên chỉ số, người mua các công cụ phái sinh thời tiết không cần phải thực sự gặp tổn thất do thời tiết để thu được lợi nhuận. Ngược lại, chỉ những người gặp thiệt hại thật sự mới nhận được tiền bảo hiểm.

(Theo investopedia.com)