Phiên toà vụ Hà Văn Thắm sáng 31/8: Chi cả đống tiền lãi ngoài vì sợ bị cách chức

11h25 tòa nghỉ, Chiều 13h30 tiếp tục làm việc.

Bị cáo Nguyễn Phan Trung Kiên không đồng ý với bản cáo trạng quy kết tội Cố ý làm trái.

Theo Kiên thì bị cáo không thu cũng không chi cho cá nhân, doanh nghiệp nào. Thời điểm đó nếu không chi lãi ngoài thì sẽ không hoạt động được nên các cán bộ cấp dưới đã tự làm việc với phía Hội sở của Ngân hàng. Bị cáo không thực hiện việc làm nào liên quan đến việc chi lãi ngoài nên mong HĐXX xem xét.

Theo bản cáo trạng quy kết, Kiên làm Giám đốc phòng giao dịch Đông Đô từ tháng 5/2013 đến tháng 12/2015. Kiên đã tiếp nhận chủ trương chỉ đạo của Hà Văn Thắm và Nguyễn Minh Thu về việc chi lãi ngoài hợp đồng tiền gửi cho khách hàng gửi tiền.

Kiên đã phân công Tào Thị Mai Lan – Phó GĐ; Nguyễn Thị Thanh Tân – GĐ Bộ phận Khách hàng cá nhân và Trần Ngọc Yến theo dõi danh sách khách hàng gửi tiền và làm đầu mối tiếp nhận tiền do Hội sở chuyển xuống. Sau khi Hội sở chuyển tiền về, 9 nhân viên của phòng giao dịch Đông Đô thực hiện chi cho khách hàng.

Trong thời gian Kiên làm GĐ, phòng giao dịch Đông Đô đã nhận và thực hiện chi lãi ngoài cho khách hàng hơn 1,554 tỷ đồng. Trong đó có hơn 1,134 tỷ vượt trần lãi suất theo quy định của NHNN. Kiên không trực tiếp nhận tiền từ Hội sở và không trực tiếp chi tiền lãi ngoài cho khách hàng.

HĐXX tiếp tục thẩm vấn các Giám đốc chi nhánh

Hầu hết các Giám đốc - Phó giám đốc của các chi nhánh đều thừa nhận hành vi phạm tội theo đúng tội danh truy tố.

Trong đó, cựu giám đốc Chi nhánh Cà Mau cho biết đã thu hồi được khoảng 140% số tiền chi lãi ngoài.

Bị cáo Ngô Hoàng Long - nguyên Giám đốc phòng Giao dịch Âu Cơ trả lời HĐXX

HĐXX tiếp tục làm việc

HĐXX tiếp tục thẩm vấn Hà Văn Thắm về việc chi lãi ngoài.

Theo ông Thắm chủ trương được ông Thắm đề ra từ năm 2009 và không có sự thống nhất giữa HĐQT mà chỉ có ông Thắm và ông Sơn biết. Khi Trưởng Ban kiểm soát Ngân hàng biết đều được đóng góp ý kiến tích cực.

“Ý kiến của ban kiểm soát là ủng hộ chủ trương này” – ông Thắm trình bày.

Theo lời ông Thắm thì trong hệ thống Ngân hàng đều đồng ý việc chi lãi ngoài, trừ nhóm kế toán.

Sau đó, ông Hà Văn Thắm đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho các thuộc cấp.

Ông Thắm cho biết, trong hoàn cảnh thị trường khó khăn, NHNN công bố trần lãi suất, nếu không chi chăm sóc khách hàng thì không đủ chỉ tiêu sẽ bị cách chức. Hoàn cảnh của nhiều cán bộ NH thời điểm đó là như vậy.

HĐXX tạm nghỉ

Bị cáo Nguyễn Trà My - Phó GĐ Chi nhánh Thăng Long

Bị cáo My khai nhận tiền từ Nguyễn Minh Thu và ba cán bộ chi nhánh Thăng Long để chi lãi ngoài.

Theo cáo trạng truy tố, vào tháng 8/2013, Nguyễn Thị Minh Phương – Phó TGĐ phụ trách Khối Khách hàng lớn và Đối tác chiến lược bị ốm nên Phương giao cho My tập hợp số liệu chi trả lãi ngoài hợp đồng tiền gửi của một số khách hàng gửi tiền tại Oceanbank chi nhánh Thăng Long gồm Tổng Cty Công nghiệp tàu thủy (Vinashin), Tổng Cty Thăm dò khai thác Dầu khí (PVN), Tổng Cty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PVPower), Tổng Cty Bảo hiểm Dầu khí Việt Nam và các công ty thành viên (PVIs) và có gửi cho My mẫu bảng biểu (Excel) để My nhập các dữ liệu của khách hàng gửi tiền, riêng dữ liệu ở cột lãi suất chi ngoài hợp đồng thì My được Phương thông báo để nhập vào Bảng.

Sau khi tổng hợp Bảng kê, My gửi Phương kiểm soát lại số liệu và gửi Nguyễn Minh Thu – TGĐ Oceanbank xử lý. Sau đó, Hội sở Oceanbank phê duyệt các khoản này theo từng tháng, My nhận tiền từ Thu, Phương hoặc các nhân viên Oceanbank chi nhánh Thăng Long đứng ra tạm ứng để chi lãi ngoài gần 15 tỷ đồng cho các khách hàng VNS, PVEP và PVPower. Trong đó có gần 9 tỷ từ nguồn tạm ứng.

Bị cáo Nguyễn Thị Thu Ba – Giám đốc Khối bán lẻ Oceanbank trả lời HĐXX

Bị cáo Ba giữ chức vụ Giám đốc khối bán lẻ từ tháng 5/2011 đến 8/2012. Theo cáo trạng thì thực hiện theo chỉ đạo của Nguyễn Minh Thu – TGĐ Oceanbank, bị cáo đã tổng hợp, kiểm tra các khoản tiền chi lãi ngoài huy động vốn cho Khách hàng cá nhân.

Sau đó, bị cáo Ba ký xác nhận và trình cho Thu phê duyệt, chuyển cho bộ phận kế toán hạch toán chuyển tiền cho các chi nhánh/phòng giao dịch để chi lãi ngoài cho khách hàng với tổng số tiền thực chi hơn 84 tỷ đồng.

“Trong thời gian làm việc, bị cáo đã thực hiện đúng nhiệm vụ được giao. Bị cáo không được bàn bạc, không được chỉ đạo về việc chi lãi ngoài. Nếu như có bất kỳ cảnh báo hay dấu hiệu nào từ phía ban kiểm soát, cơ quan kiểm toán của ngân hàng, thanh tra của Ngân hàng thì tất cả mọi hoạt động của Khối bán lẻ sẽ dừng lại. Theo bị cáo, người chịu trách nhiệm là phía ban kiểm soát ngân hàng” – bị cáo Ba khai nhận

Theo đó, bị cáo Ba cho biết thời điểm đó là ông Bùi Văn Hải giữ chức vụ trưởng ban kiểm soát Oceanbank.

Lập tức, chủ tọa Trần Nam Hà đề nghị thư ký phiên tòa gửi giấy triệu tập ông Hải đến tòa để đối chất về lời khai của bị cáo Ba

HĐXX thẩm vấn bị cáo Nguyễn Hoài Nam – Giám đốc khối nguồn vốn Oceanbank

Nam bị truy tố đã kiểm soát, phê duyệt hơn 127 tỷ cho các Chi nhánh, Phòng giao dịch, Khối để chi lãi ngoài có các khách hàng doanh nghiệp, các khách hàng đối tác chiến lược và khách hàng cá nhân.

Nói về việc bị truy tố, Nam thừa nhận bị cáo có kiểm tra chứ không phê duyệt chi lãi ngoài với số tiền hơn 127 tỷ bởi lẽ việc phê duyệt chi tiền lãi ngoài là do Ban điều hành của Ngân hàng.

Đến lượt bị cáo Nguyễn Thị Nga - nguyên kế toán trưởng Oceanbank - hiện là Giám đốc khối tài chính và kế hoạch Oceanbank

Cáo trạng truy tố bị cáo Nga thể hiện, theo chỉ đạo của Lê Thị Thu Thủy – Phó TGĐ Oceanbank phụ trách tài chính kế toán về việc chuyển tiền chi lãi ngoài huy động vốn cho các Chi nhánh, Phòng giao dịch để chi cho khách hàng, Nga đã chỉ đạo Ban kế toán hạch toán chuyển tiền chi lãi ngoài căn cứ theo Bảng kê danh sách do Khối nguồn vốn, Khối Bán lẻ ký duyệt, gửi cho Ban Kế toán.

Trong thời gian làm trưởng Ban Kế toán, Nga đã hạch toán chuyển hơn 175 tỷ đồng để chi lãi ngoài huy động vốn cho các khách hàng phát sinh gửi tiền tại các Chi nhánh, Phòng giao dịch.

Tại tòa, Nga cho biết bị cáo không phải là đồng phạm trong vụ án này, bị cáo không có tội, bị cáo chỉ cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ mà công ty giao cho bị cáo.

Bị cáo tha thiết mong HĐXX xem xét lại.

Sau đó, Nga không kìm được cảm xúc đã khóc nức nở và giải thích về chuyên môn - nghiệp vụ của ngành Kế toán Ngân hàng

HĐXX thẩm vấn bị cáo Lê Thị Thu Thủy

Trả lời HĐXX Thủy cho biết vào làm việc từ năm 2006 và không làm trong mảng huy động vốn.

Về chi lãi ngoài bị cáo không được bàn bạc và cũng không được chỉ đạo các cấp dưới.

Bị cáo Thủy nghe hỏi lập tức xúc động và khóc. Sau phút trấn an, nữ bị cáo sinh năm 1977 khẳng định bản thân không tham gia chỉ đạo trong các đơn vị kinh doanh.

“Bị cáo hơi bị xúc động nên không trả lời được sáng suốt và một cách dễ hiểu. Cáo trạng nêu 2009 đã diễn ra việc chi lãi ngoài nhưng đến năm 2012 anh Thắm nói về việc chi lãi ngoài thì lúc đó bị cáo mới biết” – Thủy trả lời.

Phiên tòa ngày 31/8

Thư ký phiên tòa điểm danh các bị cáo được tại ngoại và những người có quyền và nghĩa vụ liên quan.

Bị cáo Lê Thị Thu Thủy (SN 1977) - nguyên Phó TGĐ Oceanbank có mặt tại tòa.

Ngày 30/8, phiên tòa xét xử đại án kinh tế tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) bước sang ngày thứ 3 chứng kiến bước ngoặt trong lời khai của bị cáo Nguyễn Xuân Sơn – cựu Tổng Giám đốc Oceanbank.

Khác với những lời phủ nhận cầm hàng trăm tỷ đồng như ở phiên tòa sơ thẩm mở vào cuối tháng 2, đầu tháng 3/2017, lần này cựu Tổng giám đốc Oceanbank Nguyễn Xuân Sơn thừa nhận đã cầm hàng trăm tỷ đồng.

Tài liệu điều tra cho biết, ngoài việc cầm hơn 69 tỷ đồng tiền thu phí của Oceanbank thông qua Công ty BSC (công ty sân sau của Hà Văn Thắm – cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank), Nguyễn Xuân Sơn còn cầm hơn 246 tỷ đồng được hội sở của ngân hàng chuyển thông qua Nguyễn Xuân Thắng (Phó Giám đốc khối nguồn vốn Oceanbank - 226 tỷ đồng) và anh Võ Việt Trung (Phó TGĐ Oceanbank phụ trách phía nam – 20 tỷ đồng.

Số tiền nhận từ người anh em họ Nguyễn Xuân Thắng, cựu Tổng giám đốc thừa nhận, nhưng không thể nhớ nổi số tiền cụ thể là bao nhiêu vì Thắng “đưa rất nhiều lần”. Về khoản tiền nhận từ anh Võ Viết Trung, Nguyễn Xuân Sơn xác nhận.

Bên cạnh đó, cựu TGĐ Oceanbank còn khai, các chuyến đi công tác địa phương, giám đốc các chi nhánh còn phải đưa “phong thơ” cho ông ta đi “chăm sóc” khách hàng thuộc ngành dầu khí.

Một khoản tiền đến thời điểm này, Sơn nhớ mang máng, đó là hơn 6,6 tỷ đồng mà Hoàng Thị Hồng Tứ - cựu Chủ tịch Công ty BSC đưa cho mình tại phòng làm việc nhưng cựu Tổng giám đốc không nhớ rõ. Khoản tiền này, theo lời khai của Hoàng Thị Hồng Tứ, do Sơn bận không ký vào giấy biên nhận nên Tứ ký thay.

Lời khai của Nguyễn Xuân Sơn cho hay, tiền nhận được là theo thỏa thuận chăm sóc khách hàng giữa Sơn và Hà Văn Thắm. Nhưng ông ta lại cho rằng, mình chỉ nhận tiền của Hà Văn Thắm, không phải nhận tiền của Oceanbank.

Giải trình về sự thay đổi lời khai, Nguyễn Xuân Sơn cho biết, trước liên quan đến các khoản tiền ông ta bị khởi tố tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, nên không khai là để giữ hình ảnh cho PVN, cho các khách hàng. Nhưng khi bị chuyển sang tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Sơn mới tính khai thật.

Sơn cho rằng, việc VKS truy tố bị cáo tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản là không đúng bản chất.

Nguyễn Xuân Sơn cho rằng, việc nhận tiền hàng trăm tỷ đồng là nhằm chi chăm sóc khách hàng chứ không phải đút túi riêng.

Bản thân cựu Tổng giám đốc khai đã nhờ Nguyễn Xuân Thắng đưa cho đại diện của Vietsovpetro Hà Nội số tiền 100.000 USD gọi là tiền ngoại giao. Nhưng sau đó Vietsovpetro trả lại 63.000 USD, do chỉ tiêu hết có… 37.000 USD.

Nguyễn Xuân Sơn cho rằng việc bị truy tố tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản là không đúng bản chất. Bên cạnh đó, Nguyễn Xuân Sơn còn sử dụng tiền để chăm sóc các khách hàng thân trong ngành dầu khí như PV Oil, Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn…

Việc đưa tiền cho các đối tác, theo Sơn còn có sự đồng hành của giám đốc các chi nhánh. Bên cạnh đó, bị cáo còn chuyển cho chi nhánh Vũng Tàu 500 triệu đồng, chuyển cho Chi nhánh Sài Gòn 600 triệu để đi chăm sóc khách hàng.

Đặc biệt, cựu Tổng giám đốc Oceanbank còn cho hay, ông ta còn đưa cho cựu kế toán trưởng của PVN số tiền 30.000 USD-40.000 USD gọi là tiền cảm ơn đã hỗ trợ cho Oceanbank.

Bên cạnh đó, khoản tiền chi chăm sóc khách hàng còn được dùng trong việc tổ chức hội nghị, đi nước ngoài, khuyến mãi…

Lời của Nguyễn Xuân Sơn là vậy, nhưng đối chất lời khai của những người liên quan đến hành vi của cựu Tổng giám đốc thì, bị cáo Kiều Liên – cựu Giám đốc Chi nhánh Vũng Tàu cho biết, tất cả các lần khi mà Tổng giám đốc vào công tác từ Nguyễn Xuân Sơn đến Nguyễn Minh Thu, các lãnh đạo làm việc với khách hàng có một số lần Liên đi cùng, còn việc Tổng giám đốc làm việc, đưa cho khách hàng cái gì cựu giám đốc chi nhánh không hay biết.

Trường hợp của cựu kế toán trưởng của PVN, ông Quỳnh cho hay, việc nhận tiền chăm sóc khách hàng là hành vi vi phạm pháp luật, là tham ô, Tập đoàn luôn quán triệt không bao giờ được những khoản nhận tiền.

Bên cạnh đó, sau khi một công ty con của tập đoàn dính vào vụ Huyền Như, PVN đã có công văn nhắc nhở. “Cá nhân tôi nhận thức được việc này và không bao giờ làm như vậy”, ông Quỳnh cho biết.

Trong khi đó, đại diện của PV Oil, Vietsovpetro, Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn thì cho rằng, họ có quan hệ tín dụng với Oceanbank nhưng không ai nhận tiền chi chăm sóc khách hàng của ngân hàng này.

Tại phiên tòa, Nguyễn Xuân Sơn cũng khai việc PVN chi mỗi năm 30-50 tỷ đồng để làm quà biếu Tết. Độ dày mỏng của phong bì tùy thuộc vào chức danh. Phong bì ít cũng 50 triệu đồng, nhiều nhất 200 triệu đồng. Nguyễn Xuân Sơn cũng từ chối cung cấp danh sách người nhận tiền.

Nhật Anh