Rút ngắn thời gian học đại học xuống còn 3 năm?

Ngày 13/3, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục Đại học (GDĐH). Luật sửa đổi lần này dự kiến sẽ sửa đổi bổ sung 36/73 điều của Luật GDĐH.

Bộ trưởng GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, dự thảo nhằm đổi mới quản lý đào tạo để đảm bảo chất lượng, hiệu quả và tiệm cận với các chuẩn quốc tế. Một số khái niệm tương đồng với quốc tế và các chuẩn cho giáo dục đại học như chuẩn chương trình, chuẩn giảng viên, chuẩn cơ sở đã được xây dựng làm công cụ quản lý nhà nước, tạo không gian thống nhất trong toàn hệ thống.

“Dự thảo luật quy định không thực hiện liên kết đào tạo đối với các ngành đào tạo bác sĩ để đảm bảo chất lượng các ngành này”, Bộ trưởng Giáo dục cho hay.

Liên quan đến vấn đề tự chủ, dự thảo quy định, các cơ sở GDĐH được mở ngành khi đáp ứng điều kiện đảm bảo chất lượng như được công nhận đạt chuẩn kiểm định chất lượng cơ sở GDĐH, có nghị quyết thông qua chủ trương mở ngành của hội đồng trường, hội đồng quản trị và đáp ứng các điều kiện mở ngành theo quy định được tự chủ mở ngành đào tạo trình độ đại học, trình độ thạc sĩ, các đại học được tự chủ mở ngành đến trình độ tiến sĩ.

Đối với thời gian đào tạo, theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ, dự thảo sửa đổi, bổ sung thời gian đào tạo, luật hoá khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân và phù hợp với yêu cầu của các lĩnh vực đào tạo. Đồng thời quy định cụ thể thẩm quyền của Bộ GD&ĐT và cơ sở GDĐH trong việc quy định thời gian đào tạo phù hợp với từng trình độ, hình thức, phương thức đào tạo, đáp ứng nhu cầu của người học.

Cụ thể, dự thảo sửa đổi, bổ sung điều 35, thời gian đào tạo tiêu chuẩn đối với các trình độ của giáo dục đại học quy định: Đào tạo trình độ đại học được thực hiện tương đương từ 3 đến 5 năm học tập trung liên tục tùy theo ngành đào tạo đối với người đã tốt nghiệp trung học phổ thông.

Đối với những người tốt nghiệp trình độ trung cấp, cao đẳng, thời gian học tập do cơ sở đào tạo quyết định căn cứ vào kết quả học tập đã tích luỹ được công nhận.

Đối với đào tạo trình độ thạc sĩ được thực hiện từ 1 đến 2 năm học tập trung liên tục đối với người đã tốt nghiệp trình độ đại học; đào tạo trình độ tiến sĩ được thực hiện từ 3 đến 4 năm học tập trung liên tục đối với người đã tốt nghiệp trình độ đại học, thạc sĩ.

Thẩm tra sơ bộ dự án luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình cho biết, Thường trực Uỷ ban này đề nghị đi đôi với mở rộng tự chủ là vấn đề làm rõ trách nhiệm giải trình và đổi mới quản trị cơ sở GDĐH, đặc biệt là vai trò, năng lực của Hội đồng trường.

Trên cơ sở đó, dự thảo cần quy định rõ điều kiện để cơ sở GDĐH được tự chủ; đồng thời, làm rõ trách nhiệm giải trình trên nguyên tắc minh bạch, khách quan và trung thực, thông qua chế độ thông tin, báo cáo, kiểm toán tài chính, công khai kết quả hoạt động thường niên và chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Về thời gian đào tạo, nhiều ý kiến tán thành việc rút ngắn thời gian học và quy định thống nhất quản lý đào tạo như quy định tại dự thảo, nhưng yêu cầu phải có sự thống nhất và tương thích với khung trình độ quốc gia, nhất là cơ chế liên thông trong đào tạo giữa các trình độ của giáo dục nghề nghiệp và GDĐH khi rút ngắn thời gian đào tạo.

Bên cạnh đó, đa số ý kiến đề nghị cần xem xét có sự phân định giữa trình độ đại học 3-4 năm với trình độ đại học từ 5 năm trở lên theo hướng quy định người tốt nghiệp các chương trình đào tạo chuyên nghiệp như bác sĩ, kỹ sư (học từ 5 năm trở lên)…được công nhận đạt trình độ tương đương thạc sĩ, phù hợp với quy định hiện nay trong khung trình độ quốc gia và cũng phù hợp với cách xử lý hiện nay trong GDĐH trên thế giới.