Sức khỏe là gì: Những yếu tố ảnh hưởng đến vấn đề này

Theo Tổ chức Y tế Thế giới cho rằng, sức khỏe là trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất, tinh thần và không chỉ riêng tình trạng không có bệnh hay thương tật.

Mặc dù định nghĩa này hiện đang là chủ đề gây ra nhiều cuộc tranh cãi, đặc biệt thiếu giá trị hoạt động và vì vấn đề được tạo bởi từ “toàn diện. Song, đây vẫn là vấn đề còn kéo dài cho đến hiện tại.

Bên cạnh đó, những định nghĩa khác cũng được đưa ra, trong đó, định nghĩa gần đây nhất là mối quan hệ giữa sức khỏe và sự thỏa mãn của các nhu cầu cá nhân.

Theo đó, một số các hệ thống phân loại quốc tế về Gia đình của WHO, bao gồm: Hệ thống phân loại quốc tế về Chức năng, Khuyết tật và Sức khỏe (ICF) và Phân loại quốc tế về Bệnh tật (ICD) cũng áp dụng định nghĩa trên để đo đạc các thành phần sức khỏe.

Sức khỏe tốt nhất được xem là một trong những quyền cơ bản con người, dù thuộc bất kỳ chủng tộc, tôn giáo, chính kiến chính trị hay điều kiện kinh tế - xã hội nào

Những yếu tố quyết định đến sức khỏe

Dựa theo ngữ cảnh, nhiều cá nhân rất xem trọng tình trạng sức khỏe và chất lượng sống họ. Không những thế, nhiều người càng nhận ra rằng sức khỏe được duy trì và cải thiện không chỉ qua những thành tựu và ứng dụng của khoa học y tế tiên tiến mà còn là sự cố gắng và lựa chọn cách sống thông thái của một cá nhân hay xã hội nào đó.

Theo WHO, những yếu tố đóng vai trò quan trọng quyết định đến sức khỏe cũng như môi trường kinh tế và xã hội, môi trường vật chất, đặc điểm hay ứng xử của từng cá nhân trong xã hội.

Một vài yếu tố được phát hiện là có ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người đó là:

- Thu nhập và địa vị xã hội

- Mạng lưới hỗ trợ xã hội

- Giáo dục và biết chữ

- Tình trạng việc làm

- Môi trường xã hội

- Môi trường vật lý

- Chăm sóc sức khỏe và kỹ năng ứng phó

- Phát triển của trẻ tốt

- Sinh học và di truyền

- Dịch vụ chăm sóc sức khỏe

- Giới tính

- Văn hóa

Ngoài ra, tập luyện là việc thực hành các động tác nhằm phát triển và duy trì sức khỏe thể chất và sức khỏe toàn diện. Điều này có được nhờ việc rèn luyện các động tác thể dục.

Tập luyện thường xuyên là thành phần rất quan trọng giúp ngăn ngừa bệnh tật, ngăn ngừa các "bệnh người giàu" như ung thư, bệnh tim, bệnh mạch vành, tiểu đường loại 2, béo phì và đau lưng.

Tập luyện thể dục rất quan trọng trong việc giữ gìn sức khỏe thể chất gồm có trọng lượng, thể hình và xương, cơ, khớp, tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch.

Sức khỏe tinh thần

Đây được xem là một trong những khái niệm ám chỉ tình trạng tâm thần hoặc cảm xúc tốt của mỗi cá nhân. Hiện nay không có một định nghĩa chính thức nào về khái niệm sức khỏe tinh thần, theo Tổ chức Y tế Thế giới.

Với các nền văn hóa khác nhau, các đánh giá chủ quan và một vài giả thuyết khoa học khác nhau, nó đều có ảnh hưởng tới định nghĩa với khái niệm “sức khỏe tinh thần”. Mặt khác, tình trạng thoải mái và không có rối loạn nào về mặt tinh thần chưa chắc được xem là sức khỏe tinh thần.

Theo một cách nghĩ khác, sức khỏe tinh thần được hiểu là một người thể hiện chức năng thành công đến mức nào. Đồng thời, cảm thấy có đủ khả năng tự tin, có thể đối mặt với tình trạng căng thẳng ở mức bình thường, luôn giữa mối quan hệ thoải mái, có cuộc sống độc lập, dễ phục hồi sau những khó khăn,... đều là những dấu hiệu của sức khỏe tinh thần.

Vai trò của sức khỏe

Vai trò sức khỏe được chia thành hai loại, trong đó vai trò của khoa học và vai trò của Y tế công cộng. Cụ thể như sau:

Vai trò sức khỏe của khoa học

Khoa học chăm sóc sức khỏe, hay còn gọi là Khoa học Y học, được xem là một tập hợp các ngành khoa học ứng dụng áp dụng một hay nhiều phần của khoa học tự nhiên hay khoa học hình thức (trong tiếng Anh gọi là formal science).

Nó nhằm mục đích để xây dựng và phát triển, phương pháp can thiệp hoặc công nghệ có ích trong cách chăm sóc sức khỏe lâm sàng cũng như sức khỏe cộng đồng.

Vai trò sức khỏe của Y tế công cộng

Khái niệm “Y tế công cộng” được hiểu là khoa học và nghiên cứu các phương pháp phòng bệnh, nhằm mục đích kéo dài tuổi thọ và tăng cường sức khỏe thông qua những cố gắng có tổ chức trong xã hội. Trong đó, dịch tễ học, sinh thống kê và dịch vụ y tế được xem là những lĩnh vực nhỏ trong y tế công cộng.

Những vấn đề liên quan đến môi trường, xã hội, nhân chủng học và sức khỏe nghề nghiệp cũng là lĩnh vực quan trọng trong y tế công cộng.

Trong đó, trọng tâm can thiệp của y tế công cộng là một trong những phương pháp phòng bệnh trước khi đến mức phải chữa bệnh thông qua việc theo dõi tình trạng và điều chỉnh hành động bảo vệ sức khỏe.

Nói tóm lại, trong nhiều trường hợp thì chữa bệnh có thể gây nguy hiểm đến tính mạng hơn so với phòng bệnh từ trước, điển hình như khi bùng phát bệnh lây nhiễm. Chương trình tiêm chủng vắc-xin là ví dụ về các biện pháp dùng trong y tế công cộng.