Theo thông cáo của Bộ Xây dựng về thông tin nhà ở và thị trường bất động sản, trong năm 2021 đã có thời điểm xảy ra hiện tượng tăng giá đột biến, thậm chí là "sốt giá" đất nền tại một số địa điểm ở các địa phương.
Ngoài nguyên nhân khan hiếm nguồn cung, bất động sản tăng giá nhanh trong thời gian ngắn còn do giới đầu cơ, môi giới đã lợi dụng các thông tin về đầu tư dự án, quy hoạch tại địa phương để đẩy giá, thu lợi bất chính.
Thời điểm đó, Chính phủ, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên & Môi trường có các văn bản chỉ đạo để chính quyền các địa phương kịp thời đưa ra cảnh báo, thông tin công khai các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, giá đất. Đơn cử như thông tin quy hoạch sân bay Tec-nich tại Bình Phước, quy hoạch hành chính huyện Thủy Nguyên tại Hải Phòng, điều chỉnh bảng giá đất tại TP Đà Nẵng… Nhờ vậy mà hiện tượng tăng nóng đất nền cục bộ đã nhanh chóng hạ nhiệt.
Trong thời gian tới, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp để minh bạch thông tin, ngăn chặn hiện tượng tung tin đồn thổi, đầu cơ đẩy giá, trục lợi bất hợp pháp.
Cụ thể, các địa phương cần tổ chức lập phê duyệt, công khai thông tin quy hoạch xây dựng, danh mục, tiến độ triển khai các dự án cơ sở hạ tầng, dự án bất động sản và việc sáp nhập, thành lập, nâng cấp đơn vị hành chính.
Bên cạnh đó, cần có biện pháp quản lý, ngăn chặn việc chia tách, "phân lô, bán nền" tại các khu vực chưa được phép đầu tư, thiếu hệ thống hạ tầng.
Đáng chú ý, địa phương cần tăng cường kiểm soát hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản, các tổ chức, cá nhân hành nghề môi giới và chấn chỉnh hành vi mua bán trao tay nhiều lần, "thổi giá" gây nhiễu loạn thông tin thị trường;
Tăng cường công tác quản lý, giám sát, thanh kiểm tra và xử lý nghiêm với các trường hợp môi giới, mua bán bất động sản, dự án bất động sản, quyền sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai, về kinh doanh bất động sản và pháp luật có liên quan.
Đặc biệt, các cơ quan chức năng địa phương tăng cường kiểm soát chặt chẽ, xử lý nghiêm trường hợp kinh doanh bất động sản không đúng quy định, không đủ hồ sơ pháp lý, không đủ điều kiện kinh doanh.
Đối với công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn, cần rà soát đảm bảo đúng pháp luật, công khai, minh bạch; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá để gây nhiễu loạn thị trường, trục lợi.
Ngoài ra, để tăng nguồn cung, tạo điều kiện phát triển các dự án nhà ở giá phù hợp, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương khẩn trương xây dựng, phê duyệt chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương giai đoạn 2022 - 2015 và giai đoạn 2022 - 2030 để có cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư triển khai dự án phát triển nhà ở trên địa bàn.
Các địa phương cần rút ngắn thời gian quá trình xem xét, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến các dự án kinh doanh bất động sản. Trong đó, tập trung tháo gỡ pháp lý, thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án.
Đặc biệt, các địa phương cần rà soát quỹ đất và đẩy mạnh phát triển dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp; lên kế hoạch cụ thể để triển khai lập danh mục các dự án nhà ở có liên quan đến nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước như dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ, dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân mua, thuê và thuê mua theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/1 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương thực hiện quản lý, kiểm soát việc tăng giá đất, tránh xảy ra ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản trên địa bàn.
Để tránh tình trạng thắc mắc và khiếu kiện kéo dài, các địa phương cần chỉ đạo giải quyết khó khăn, vướng mắc và đẩy nhanh việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cho người dân trong các dự án nhà ở, khu đô thị mới đã đủ điều kiện.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các tổ chức, cá nhân có liên quan; tổ chức triển khai nghiêm túc, có hiệu quả các quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực bất động sản; theo dõi tình hình thị trường và thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời để không xảy ra tình trạng sốt giá và bong bóng bất động sản.