Thông thường, lễ cúng Vu Lan được thực hiện tại chùa, tại nhà hoặc cả hai nơi tùy theo điều kiện của từng gia đình. Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, gia chủ nên thể hiện lòng thành tâm bằng cách cúng lễ tại nhà để đảm bảo quy định phòng chống dịch. Về thời gian, gia chủ nên tổ chức cúng lễ từ ngày 10/7 đến trước 12h đêm ngày 15/7 Âm lịch. Song, nhiều sư thầy cho rằng, có thể cúng lễ Vu Lan từ đầu tháng cho đến hết tháng 7 Âm lịch chứ không bó buộc trong ngày Rằm hay thời gian cụ thể nào.
Dưới đây là 4 bài văn khấn lễ Vu Lan báo hiếu chuẩn xác nhất mà gia chủ có thể tham khảo:
Theo tập Văn khấn cổ truyền Việt Nam của Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin, bài cúng thần linh dịp lễ Vu Lan có nội dung như sau:
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Hôm nay là ngày Rằm tháng Bảy …….
Tín chủ chúng con là ……….
Ngụ tại ……...
Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án.
Chúng con thành tâm kính mới ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả.
Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám.
Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao nay không biết lấy gì đền báo.
Do vậy kính dâng lễ bạc, giãi tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Dưới đây là bài văn khấn cúng gia tiên dịp lễ Vu Lan theo Tập văn cúng gia tiên của Nhà xuất bản Hồng Đức:
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Kính lạy đức Bản gia Đông trù tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Kính lạy chư vị Tổ tiên
Kính lạy chư vị Hương linh nội, ngoại.
Hôm nay là ngày rằm tháng Bảy năm …. (Âm lịch)
Tín chủ con là ……. cùng toàn gia quyến.
Nhân tiết Trung nguyên động lòng nhớ tới công đức rộng lớn của Tổ tiên, ông bà, cha mẹ đã sinh thành ra chúng con, dạy dỗ chúng con nên người.
Quả là đức cù lao khôn báo, công trời biển khó đền.
Trước linh toạ cúi xin lượng trên thương xót. Linh thiêng giáng lâm chứng giám tấm lòng thành, thụ hưởng lễ vật cùng với kim ngân minh y. Phù hộ độ trì cho con con, cháu cháu được đắc tài, đắc lộc, mọi việc hanh thông, sở cầu như ý, gia đạo hưng long.
Tín chủ lại mời: các vị vong linh y thảo phụ mộc, phảng phất trên đất này, nhân lễ Vu Lan cùng về hâm hưởng.
Kính mong chư vị chấp lễ chấp bái, chấp kêu, chấp cầu.
Đồng lai giám cách.
Kính cẩn dâng lời.
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Ngoài cúng Phật, cúng thần linh và cầu siêu cho gia tiên, người Việt còn có lễ cúng bố thí cho các cô hồn hay còn gọi là cúng chúng sinh. Tham khảo văn khấn chúng sinh trong tập Văn khấn cổ truyền Việt Nam của Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin sau đây:
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con lạy Đức Phật Di Đà
Con lạy Bồ Tát Quan Âm.
Con lạy Táo Phủ Thần quân Chinh thần.
Tiết tháng 7 sắp thu phân
Ngày rằm xá tội vong nhân hải hà
Âm cung mở cửa ngục ra
Vong linh không cửa không nhà
Đại Thánh Khảo giáo – A Nan Đà Tôn giả
Tiếp chúng sinh không mả, không mồ bốn phương
Gốc cây xó chợ đầu đường
Không nơi nương tựa đêm ngày lang thang
Quanh năm đói rét cơ hàn
Không manh áo mỏng – che làn heo may
Cô hồn năm bắc đông tây
Trẻ già trai gái về đây hợp đoàn
Nay nghe tín chủ thỉnh mời
Lai lâm nhận hưởng mọi lời trước sau
Cơm canh cháo nẻ trầu cau
Tiền vàng quần áo đủ màu đỏ xanh
Gạo muối quả thực hoa đăng
Mang theo một chút để dành ngày mai
Phù hộ tín chủ lộc tài
An khang thịnh vượng hòa hài gia trung
Nhớ ngày xá tội vong nhân
Lại về tín chủ thành tâm thỉnh mời
Bây giờ nhận hưởng xong rồi
Dắt nhau già trẻ về nơi âm phần
Tín chủ thiêu hóa kim ngân
Cùng với quần áo đã được phân chia
Kính cáo Tôn thần
Chứng minh công đức
Cho tín chủ con
Tên là: ………………………………
Vợ/Chồng: …………………………
Con trai: ……………………………
Con gái: …………………………….
Ngụ tại: ……………………………..
Trong dịp lễ Vu Lan, một số gia đình còn thực hiện nghi thức cúng phóng sinh một số loài động vật như chim, cá, tôm, cua,… Dưới đây là văn khấn cúng phóng sinh mà gia chủ có thể tham khảo:
Chúng sanh nay có bấy nhiêu
Lắng tai nghe lấy những lời dạy răn
Các ngươi trước lòng trần tục lắm
Nên đời nay chìm đắm sông mê
Tối tăm chẳng biết làm lành
Gây bao tội ác, lạc vào trầm luân
Do vì đời trước ác tâm
Nên nay chịu quả khổ đau vô cùng
Mang, lông, mai, vẩy, đội sừng
Da trơn, nhám, láng, các loài súc sanh
Do vì ghen ghét, tham sân
Do vì lợi dưỡng hại người làm vui
Do vì gây oán chuốc thù
Do vì hại vật, hại sanh thoả lòng
Do vì chia cách, giam cầm
Do vì đâm thọc chịu bao khổ hình
Cầu xin Phật lực từ bi
Lại nhờ Phật tử mở lòng xót thương
Nay nhờ Tăng chúng hộ trì
Kết duyên Tam bảo thoát vòng khổ đau
Hoặc sanh lên các cõi trời
Hoặc liền thức tỉnh về nơi cõi lành
Hoặc sanh lên được làm người
Biết phân thiện ác, tránh điều lầm mê…..
Chúng sanh Quy y Phật
Chúng sanh Quy y Pháp
Chúng sanh Quy y Tăng….
Úm, ngâm ngâm ngâm (3 lần)