Mâm cúng sửa nhà là một trong những thứ mà bạn cần chuẩn bị khi thực hiện lễ khởi công sửa chữa ngôi nhà của mình. Chuẩn bị lễ vật, mâm cúng ra sao mới đúng chuẩn từ đó cũng trở thành thắc mắc được nhiều gia đình quan tâm. Câu trả lời sẽ có trong phần dưới đây:
Ngày này, các món ăn trên mâm cúng sửa nhà đã được biến tấu đa dạng nhưng nhìn chung đa số các gia đình vẫn giữ nguyên truyền thống cũ. Tùy theo điều kiện và văn hóa gia đình mà bạn có thể chuẩn bị các món ăn khác nhau để cúng sửa nhà. Mâm lễ cũng có thể được gia giảm hay biến tấu vừa phải nhưng vẫn cần đầy đủ. Nhiều gia đình hiện nay có thể chọn làm mâm cơm chay hoặc mặn đều được, chỉ cần đảm bảo thịnh soạn và chu đáo là đủ.
Đối với mâm lễ mặn, gia đình cần chuẩn bị một bộ tam sên gồm gà luộc nguyên con, trứng gà luộc, một đĩa thịt heo luộc cùng với đồ nếp xôi gấc, xôi đỗ hoặc bánh chưng. Ngoài những món ăn trên, nhiều gia đình còn chuẩn bị thêm các món chè, chẳng hạn như chè hoa cau, chè trôi nước hoặc bánh trái các loại để mâm cúng thêm phần đẹp mắt.
Với mâm cỗ chay thì gia đình có thể chuẩn bị món ăn linh hoạt hơn. Mâm cúng có thể gồm xôi, giò, chả chay, nem chay, món xào chay, kho chay,... hoặc các món ăn chay tùy theo sở thích và điều kiện của từng gia đình.
Đối với mâm ngũ quả cúng sửa nhà đơn giản, gia đình cần chuẩn bị 5 loại quả khác nhau hoặc hơn tùy theo điều kiện của gia chủ. Theo phong thủy thì 5 loại quả trong mâm trái cây sẽ tượng trưng cho ngũ hành Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Chính vì vậy, khi chuẩn bị mâm trái cây, bạn nên tuân thủ theo một số nguyên tắc về màu sắc để cho mâm cúng sửa nhà không chỉ đẹp mà chuẩn đúng ý nghĩa. Bạn có thể chuẩn bị một mâm trái cây cúng sửa nhà theo gợi ý như sau:
- Quả roi, mận hoặc lê, những loại trái cây có màu trắng tượng trưng cho hành Kim
- Chuối xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, quả na, sung, dừa, dưa hấu,... tượng trưng hành Mộc
- Nho đen hoặc các quả có màu tối, sậm tượng trưng cho hành Thủy
- Quả hồng, táo tây, thanh long,... có màu đỏ tượng trưng cho hành Hỏa
- Xoài chín, bưởi, phật thủ chín, quýt vàng, cam vàng,... hay những loại quả có màu nâu, nâu đất, vàng tượng trưng cho hành Thổ
Ngoài ra, tùy điều kiện tài chính và đặc điểm vùng miền mà gia đình có thể chọn lựa các loại quả tùy ý, miễn sao bạn thể hiện được sự thành kính là được.
Ngoài mâm mặn/chay và mâm trái cây, một mâm cúng sửa nhà đơn giản, đúng chuẩn sẽ không thể thiếu những món dưới đây:
- 1 đĩa muối trắng
- 1 bát gạo
- 1 chai rượu nếp
- 1 bát nước sạch
- 1 túi/hộp chè, 1 bao thuốc lá
- 1 đĩa trầu cau gồm lá trầu, quả cau hoặc một vài miếng trầu cau đã têm sẵn
- 5 cái oản đỏ, 5 lễ vàng tiền, quần áo vàng mã, giấy tiền vàng bạc cúng thần đất
- 1 bình hoa tươi
-1 đĩa muối nữa để riêng để sau khi làm lễ dùng để rải quanh đất
- Bộ nhang đèn, nến, hương, bật lửa
Trong lễ sửa nhà thì cách bày trí mâm cúng thế nào mới đúng cũng được rất nhiều người quan tâm. Dưới đây là cách bày trí mâm cúng sửa nhà đơn giản mà bạn và gia đình có thể tham khảo:
Đầu tiên, cách giờ động thổ 60 phút, gia chủ bài biện bố trí tất cả những lễ vật đã chuẩn bị ở trên lên hai cái bàn, một bàn cao cúng các món chay như xôi chè và bày biện bộ đồ lễ; một bàn thấp cúng đồ ăn mặn hoặc các món chay khác đã chuẩn bị từ trước.
Bàn cúng sẽ được đặt giữa công trình, và một túi cúng cô hồn phía ngoài đường. Cách giờ động thổ 30 phút, người cúng động thổ sửa nhà đốt hai cây đèn cầy lên và thắp 11 cây nhang, sau đó vái 4 phương rồi cắm nhang vào bàn trên, bàn dưới, mỗi bàn 5 cây và một cây phía ngoài và đọc văn khấn.
Mâm cúng sửa nhà chi tiết sẽ được bày trí như sau:
Mâm chay đặt trên bàn cao gồm:
– 1 bó nhang
– 2 ly đèn cầy
– 1 đĩa ngũ quả
– 1 bình hoa (nên chọn hoa cúc vàng)
– 1 chén gạo
– 1 chén muối
– 3 ly nước trà
Mâm mặn đặt trên bàn thấp gồm:
– 2 cái đèn cầy
– 1 con gà luộc, nên chọn gà trống, chân và mỏ đều vàng, mình vàng.
– 9 con tôm luộc hoặc 4 quả trứng gà luộc
– 1 miếng thịt heo luộc
– 3 bánh mì hoặc 1 dĩa xôi hoặc bánh chưng
– 3 lon bia
– 1 bao thuốc
– 3 lon nước ngọt
– Giấy tiền vàng mã
– 1 gói bánh kẹo và vàng mã cô hồn
– 1 ít tiền lẻ
Khi chuẩn bị xong mâm lễ cúng, bạn đợi tới giờ lành và nên chuẩn bị bài cúng sửa nhà chu đáo để việc tiến hành nghi lễ hanh thông, thuận lợi và may mắn. Đồng thời, chủ nhà hoặc người mượn tuổi thực hiện lễ cúng xin thần linh thổ địa khởi công cải tạo sửa chữa nhà ở sẽ cần phải ăn mặc chỉnh tề, nghiêm tục, sạch sẽ và gọn gàng để đảm bảo tính tôn nghiêm trong nghi lễ.
Việc chuẩn bị mâm cúng sửa nhà sẽ cần đảm bảo sự thành tâm và cũng cần chú ý một số chi tiết sau:
- Khi mua đồ vật làm lễ cúng ngoài chợ thì không nên mặc cả về giá cả
- Cố gắng chọn mua những đồ ngon nhất, tươi nhất, sạch nhất để làm lễ
- Tốt nhất là chọn những món đồ ở quê hương nơi làm lễ, nên dùng những sản vật ở quê hương mình theo lệ hiện có
- Cần xem kỹ ngày đẹp, giờ đẹp và phù hợp với gia chủ nhất để chọn làm ngày khấn
- Sau khi hoàn thành thủ tục cúng lễ sửa nhà, gia chủ đốt giấy vàng bạc và rải muối gạo trước khi động thổ