Tương lai của Samsung ra sao nếu phó chủ tịch ngồi tù?

Người thừa kế thế hệ thứ ba của tập đoàn Samsung bị kết án và bỏ tù bởi những cáo buộc tham nhũng (Ảnh: IZE)

Ở thời điểm tập đoàn đối diện với nhiều tin tức xấu ảnh hưởng nghiêm trọng đến hình ảnh của tập đoàn, Samsung vẫn kinh doanh cực kỳ tốt. Người thừa kế thế hệ thứ ba của tập đoàn bị kết án và bỏ tù bởi những cáo buộc tham nhũng.

Bộ phận kinh doanh các sản phẩm điện tử của tập đoàn trở thành công ty công nghệ lãi cao nhất thế giới trong quý vừa qua trong khi phó chủ tịch tập đoàn đang vướng vào hàng loạt rắc rối liên quan đến ông.

Việc Samsung vẫn lãi được 10 tỷ USD trong quý vừa qua dù phó chủ tịch không tham gia nhiều vào công việc kinh doanh của tập đoàn cũng làm an lòng các nhà đầu tư trong trường hợp ông phải ngồi tù.

Nhiều chuyên gia phân tích nhận định Samsung sẽ vẫn tiếp tục thành công trong thời gian tới bởi Samsung sẽ gặt hái được thành quả từ chiến lược đầu tư dài hạn trước đây và bởi đội ngũ lãnh đạo của Samsung làm việc rất hiệu quả.

Dù vậy, người ta không khỏi đặt câu hỏi về tương lai của Samsung, liệu tập đoàn lớn và quyền lực nhất Hàn Quốc này có nên tiếp tục được quản lý theo kiểu “vương triều”? Báo Financial Times đưa ra một số nhận định trong bài báo mới đây.

“Ngay cả khi không có ông Lee, tập đoàn vẫn kinh doanh tốt, người ta không khỏi hoài nghi vậy tập đoàn có cần đến vai trò của ông không? Ông sẽ khó mà điều hành tập đoàn theo cách của một vị tướng, giống như cha ông đã từng làm trước đây”, giáo sư tại Đại học Quốc gia Singapore, ông Chang Sea-jin, nhận xét.

Từ khi ông Lee Kun-hee bị đau tim vào năm 2014, ông Lee Jae-yong đã điều hành tập đoàn trong cương vị phó chủ tịch. Cho đến trước khi bị bắt vào tháng Hai, ông Lee vẫn đang trong quá trình củng cố quyền lực của mình.

Và cũng chính bởi trong quá trình này mà ông vướng vào nhiều cáo buộc đưa hối lộ hàng triệu USD cho cựu Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye để nhận được sự ủng hộ của bà đối với một số thương vụ.

Chuyên gia phân tích tại công ty chứng khoán SK Securities, ông Kim Young-woo, khẳng định rằng sự vắng mặt của ông Lee sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động hàng ngày của Samsung, tuy nhiên nó vẫn khiến cho Samsung đối diện với nhiều rủi ro hơn trong dài hạn: “Các quản lý hiện tại của Samsung đủ khả năng điều hành các công việc hàng ngày. Thế nhưng nếu nói đến hoạt động M&A hay việc Samsung tham gia vào một số ngành nghề kinh doanh mới hoặc khi cần quyết định cuối cùng liên quan đến hoạt động đầu tư trị giá hàng tỷ USD, các quản lý sẽ không thể dám chịu trách nhiệm.”

Chuyên gia khác tại công ty chứng khoán Nomura Securities, ông CW Chung, cũng đưa ra quan điểm gần tương tự: “Nếu trong ngắn hạn, chúng ta không thấy hoạt động của Samsung có gì thay đổi khi thiếu ông Lee. Tuy nhiên trong tương lai trung và dài hạn, hoạt động của Samsung chắc chắn chịu tác động.”

Ông Chung nhấn mạnh: “Kết quả kinh doanh ấn tượng của Samsung có được là nhờ vào các quyết định đầu tư táo bạo mà gia đình ông Lee đã đưa ra từ năm năm trước nay đang có những thành quả tốt. Tuy nhiên không ai dám chắc điều tương tự sẽ có được sau từ năm đến bẩy năm nữa.”

Dù bản án ngày thứ Sáu đã được tuyên, hoàn toàn có khả năng ông Lee sẽ không phải ngồi tù. Các luật sư tài năng của ông đã bắt đầu quá trình kháng án. Ngoài ra, việc Tổng thống Hàn Quốc chấp nhận miễn án cho những nhà điều hành cao cấp của các tập đoàn có tầm ảnh hưởng lớn trong kinh tế Hàn Quốc không phải chưa từng xảy ra.

Tổng thống đương nhiệm của Hàn Quốc, ông Moon Jae-in, từng thề sẽ không lặp lại các quyết định tương tự của các đời Tổng thống trước. Vụ việc với ông Lee lần này sẽ được coi như phép thử quan trọng.

Tác giả của nhiều cuốn sách về các tập đoàn lớn của Hàn Quốc, ông Geoffrey Cain, dự báo: “Ông Lee sẽ được Tổng thống miễn tội và trở lại điều hành tập đoàn Samsung.”

Theo kịch bản mà ông Cain dự báo, Samsung sẽ thông báo về sự qua đời của cựu chủ tịch Lee Kun-hee, nhờ đó để nhận được sự thông cảm của Tổng thống theo cách: “Nhà lãnh đạo đáng kính, người xây dựng nên tập đoàn Samsung vĩ đại đã qua đời…Chúng tôi tha thiết kêu gọi Tổng thống hãy tha thứ cho con trai của ông ấy để con trai ông có thể tiếp quản công việc của tập đoàn và cứu lấy Samsung.”

Nếu ông Lee thực sự phải ngồi tù, Samsung sẽ gặp khó trong việc cải tổ hoạt động quản trị. Thời gian gần đây, Samsung đối diện với nhiều chỉ trích về việc các nhà lãnh đạo đặt quyền lợi của gia đình và cổ đông lớn lên cao hơn quyền lợi của cổ đông nhỏ và nhân viên tập đoàn.

Giáo sư tại đại học Hankuk, ông Kang Myeong-jae, nhận định: “Nếu ông Lee ngồi tù, quá trình cải tổ doanh nghiệp sẽ bị trì hoãn trong thời gian dài. Tất cả mọi sự chú ý sẽ dồn vào kế hoạch tìm người kế vị ông Lee. Ông Lee sẽ vẫn nắm được tập đoàn, nhưng có thể sự thống trị của gia đình sáng lập tập đoàn Samsung chỉ dừng lại ở thế hệ của ông. Con cái của ông sẽ không đủ khả năng quản lý tập đoàn".