Xe đạp điện, gỗ dán, lốp xe giá trị xuất khẩu đột biến, cảnh báo nguy cơ bị điều tra gian lận xuất xứ

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) đã đưa ra danh sách các sản phẩm có nguy cơ bị điều tra phòng vệ thương mại hoặc điều tra chống lẩn tránh thuế của các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu và Canada.

13 mặt hàng bị cảnh báo trùng với các sản phẩm Trung Quốc bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá

Đơn vị thuộc Bộ Công Thương đặc biệt lưu ý cảnh báo cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan quản lí nhà nước về danh mục các sản phẩm bị cảnh báo này, nhất là khi cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung ngày càng leo thang và thực tế, một số sản phẩm của Việt Nam đã bị liệt vào "danh sách đen" của Hoa Kỳ.

Thép là một bài học cho các doanh nghiệp Việt về việc bị Mỹ áp thuế gian lận thương mại. (Ảnh: Tuổi Trẻ).

"Danh sách theo dõi hiện tại gồm 13 mặt hàng xuất khẩu sang 3 thị trường Hoa Kỳ, EU, Canada. Các mặt hàng trong danh sách theo dõi được phân thành 4 mức độ cảnh báo từ 1 đến 4, trong đó mức độ 4 là mức độ cao nhất", Cục Phòng vệ thương mại cho biết.

Theo đó, danh sách các mặt hàng của Việt Nam đang có nguy cơ cao là gỗ dán dùng nguyên liệu làm gỗ cứng, đá nhân tạo, giá để đồ bằng sắt, đệm mút, xe đạp điện, lốp xe tải, xe khách, thép chống ăn mòn.

Giải thích về việc các mặt hàng này có nguy cơ cao bị điều tra phòng vệ thương mại hoặc điều tra chống lẩn tránh thuế, Cục Phòng vệ thương mại cho biết cảnh báo được đưa ra dựa trên việc phân tích diễn biến tình hình xuất nhập khẩu, thông tin cảnh báo, diễn biến những biện pháp phòng vệ thương mại nước ngoài áp dụng với bên thứ ba.

Đây là những mặt hàng có giá trị xuất khẩu từ Việt Nam tăng cao đột biến thời gian qua. Trong khi đó, cũng các mặt hàng này nhưng Trung Quốc đang bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp hoặc đang bị điều tra. Vì vậy, lượng hàng này do Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ sụt giảm nghiêm trọng.

Coi chừng thành bãi nơi quá cảnh của hàng Trung Quốc

Thời gian qua, các chuyên gia đã liên tục lên tiếng cảnh báo nguy cơ Việt Nam thành bãi đáp của hàng hóa Trung Quốc, quá cảnh để xuất sang Mỹ vì Trung Quốc bị Mỹ áp thuế lên các mặt hàng này.

Chuyên gia lo ngại hàng Trung Quốc sẽ tìm cách vào Việt Nam để xuất sang Mỹ. (Ảnh: ÀP).

"Chúng ta chưa đủ bằng chứng để khẳng định hàng Trung Quốc dùng Việt Nam để quá cảnh sang Mỹ. Tuy nhiên thực tế, chúng ta có quyền nghi vấn. Bởi trong số hàng hóa Trung Quốc bị áp thuế, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ các mặt hàng đó giả sử có sự thay đổi thuế thì cũng không có quá nhiều ảnh hưởng, nhưng hiện kim ngạch xuất khẩu lại tăng đột biến", TS. Vũ Thành Tự Anh - Giám đốc trường Chính sách công và quản lí Fulbright, đồng thời là thành viên tổ tư vấn của Thủ tướng cho biết.

Dẫn chứng về điều này, ông cho biết cơ cấu 200 tỉ USD xuất khẩu của Trung Quốc bị Mỹ đánh thuế 25%, đồ điện tử và gỗ nội thất chiếm tỉ trọng nhiều nhất.

Trong khi đó, nửa đầu năm nay, hàng điện tử và nội thất tại Việt Nam xuất đi Mỹ lại tăng đột biến và "khớp" với giá trị nhập khẩu cũng tăng đột biến từ Trung Quốc.

Cụ thể, hàng nhập khẩu nội thất từ Trung Quốc tăng 35,1%, trong khi mặt hàng này xuất khẩu đi Mỹ tăng 35%. Hàng điện tử nhập từ Trung Quốc tăng đến 81% và mặt hàng này của Việt Nam xuất khẩu đi Mỹ tăng 72%.

Tại một hội thảo vừa diễn ra tại TP HCM, nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại Việt Nam (nay là Bộ Công Thương) - ông Trương Đình Tuyển, cũng khẳng định một số doanh nghiệp Việt đang tăng nhập hàng Trung Quốc về dán nhãn Việt Nam, hoặc gia công một số công đoạn đơn giản để xuất đi Mỹ.

Theo ông Tuyển, đây là nguyên nhân khiến việc xuất siêu thời gian qua vào Mỹ tăng đột biến. 

Nguyên Bộ trưởng Bộ Thương mại cảnh báo các doanh nghiệp Việt nên thận trọng trước làn sóng hàng hóa này, kẻo quá muộn trước khi bị Mỹ "tuýt còi", và phải luôn nhớ bài học kinh nghiệm đã xảy ra với thép và nhôm.