Bệnh đột quỵ ở người già gia tăng, cần làm gì để phòng tránh?

Miền Bắc và miền Trung đang hứng chịu đợt giá rét dài, nhiều nơi nhiệt độ dưới 10 độ C khiến những bệnh liên quan đến thời tiết bùng phát, đặc biệt là bệnh đột quỵ. Khí lạnh bất thường vào thời điểm đêm và sáng ở miền Nam là nguyên nhân khiến các ca nhập viện vì biến chứng đột quỵ, tai biến tăng cao.

Thống kê của các bệnh viện cho thấy, trung bình số bệnh nhân nhập viện vì đột quỵ vào mùa lạnh các năm tăng từ 15% đến 30%. Đặc biệt, khi thời tiết lạnh sâu hay rét đậm, rét hại số các ca bệnh càng tăng cao bất thường. Các chuyên gia y tế lo ngại, lượng bệnh nhân sẽ tiếp tục tăng khi dự báo trong những ngày tới, miền Bắc và miền Trung vẫn tiếp tục giá rét, nhiều nơi vẫn rét âm độ. Không chỉ các ca mới, những người tiền sử bị đột quỵ, tai biến cũng có nguy cơ tái phát cao hơn.

Thời tiết rét kéo dài khiến số người bị đột quỵ gia tăng. (Ảnh: Sở Y tế Hòa Bình)

Trả lời trên báo Tin Tức, Ths.BS Trần Đình Thắng, khoa Cấp cứu đột quỵ, bệnh viện Lão khoa Trung ương cho biết: “Từ đầu tuần đến nay, lượng bệnh nhân được đưa đến khoa Cấp cứu tăng gần gấp đôi so với tuần trước. Nếu như tuần trước, mỗi ngày, khoa chỉ tiếp nhận khoảng 10- 12 bệnh nhân/ngày thì trong mấy ngày rét đậm gần đây đã tăng lên tới hơn 20 bệnh nhân/ngày. Các bệnh nhân chủ yếu phải cấp cứu do bị tai biến mạch máu não, đột quỵ, viêm phổi... với các diễn biến nặng, thậm chí rất nặng”.

Đột quỵ (còn gọi là tai biến mạch máu não, xuất huyết não) xảy ra khi dòng máu cung cấp cho một phần của não bộ đột nhiên bị chặn lại hoặc khi có một mạch máu trong não bộ bị vỡ khiến máu tràn vào những khoảng không xung quanh các tế bào não.

Khi các thành phần mỡ máu như cholesterol bị rối loạn sẽ lắng đọng lên thành mạch và thúc đẩy hình thành mảng xơ vữa. Những mảng xơ vữa này làm lòng mạch hẹp dần và tắc nghẽn, ngăn cản dòng máu đi nuôi các cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả não bộ, gây ra biến chứng đột quỵ não cực kỳ nguy hiểm.

(Ảnh: misiunea150)

Theo khảo sát của giới y khoa thế giới, khoảng thời gian xảy ra đột quỵ nhiều nhất trong ngày là từ 4 - 5 giờ sáng. Đây là thời điểm tuyến thượng thận hoạt động mạnh hơn, hệ thống mạch máu cũng hoạt động tích cực hơn để chuẩn bị cho cơ thể thức dậy và bắt đầu một ngày mới. Người có nguy cơ đột quỵ cao như người già hay người bị xơ vữa động mạch, chỉ cần một luồng gió lạnh đột ngột vào sáng sớm cũng có thể gây tai biến mạch máu não.

Các nhà khoa học trường ĐH Jena (Đức) theo dõi gần 1.700 bệnh nhân nhập viện từ năm 2003-2010 tại thị trấn Jena về mối liên quan giữa sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ ẩm và áp suất khí quyển và nguy cơ đột quỵ.

Kết quả cho thấy, cứ giảm 2,9 độ C nhiệt độ không khí bên ngoài trong khoảng thời gian 24 giờ, số lượng các bệnh nhân bị cơn đột quỵ tăng lên 11%. Đặc biệt, những người bị huyết áp cao, hút thuốc hay béo phì tăng 30% nguy cơ đột quỵ.

Thay đổi nhiệt độ đột ngột làm tăng nguy cơ máu đóng cục, hình thành tắc nghẽn trong động mạch nhỏ nuôi não. Không khí lạnh cũng có thể làm cho mạch máu co lại, làm tắc nghẽn các mạch nhỏ xung quanh não.

Các bác sĩ khuyến cáo, trong thời tiết rét đậm, người già không nên ra ngoài vào buổi tối, nếu bắt buộc phải đi ngoài thì nên đi bằng phương tiện như ô tô, taxi để không bị lạnh, gió lùa.

Buổi sáng, khi tỉnh giấc, không nên ra khỏi chăn và xuống giường ngay mà cần nằm lại trên giường, vận động nhẹ nhàng từ 3 -5 phút để cơ thể dần thích nghi. Đặc biệt, không đi tập thể dục sáng sớm trong những ngày giá rét sẽ dễ nhiễm lạnh rất nguy hiểm. Với những người già yếu đang được chăm sóc tại nhà, nếu hay đi tiểu đêm phải bố trí đi vệ sinh tại phòng, không nên dậy và đi ra khỏi phòng.

Bên cạnh đó, những người bị bệnh huyết áp, tim mạch, đái tháo đường... cần theo dõi thời tiết và kiểm soát huyết áp chặt chẽ khi thời tiết thay đổi. Nếu thấy người nôn nao khó chịu cần phải nghỉ ngơi, tránh sự gắng sức, giữ ấm cơ thể theo sự thay đổi của thời tiết.

Trường hợp thấy các biểu hiện đột ngột như yếu nửa người; nói ngọng hoặc không nói được; tê bì hoặc liệt nửa mặt, nửa người; nhìn không rõ, đau đầu dữ dội, nôn mửa, có lúc thở nhanh dồn dập, có cơn ngừng thở ngắn hoặc hôn mê... thì cần nhanh chóng gọi cấp cứu, đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt để bác sĩ xác định nguyên nhân và có hướng điều trị kịp thời hiệu quả.

Thời gian vàng để điều trị đột quỵ là trong vòng ít nhất 4 - 5 giờ đầu khi có triệu chứng.

	Thiếu máu não cục bộ thoáng qua và đột quỵ
	Những sai lầm khiến người cao huyết áp dễ bị đột quỵ trong mùa đông
	Những ai có nguy cơ bị cục máu đông cao nhất?