Bổ sung các nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt

Ngoài các nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt đã được nêu trong Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004, Luật trẻ em 2016 có hiệu lực từ ngày 01/06/2017, quy định thêm các nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt.

Theo đó, 14 nhóm trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt gồm:

• Trẻ em mồ côi cả cha và mẹ;

• Trẻ em bị bỏ rơi;

• Trẻ em không nơi nương tựa;

• Trẻ em khuyết tật;

• Trẻ em nhiễm HIV/AIDS;

• Trẻ em vi phạm pháp luật;

• Trẻ em nghiện ma túy;

• Trẻ em phải bỏ học kiếm sống chưa hoàn thành phổ cập giáo dục trung học cơ sở;

• Trẻ em bị tổn hại nghiêm trọng về thể chất và tinh thần do bị bạo lực;

• Trẻ em bị bóc lột;

• Trẻ em bị xâm hại tình dục;

• Trẻ em bị mua bán;

• Trẻ em mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh phải Điều trị dài ngày thuộc hộ nghèo hoặc hộ cận nghèo;

• Trẻ em di cư, trẻ em lánh nạn, tị nạn chưa xác định được cha mẹ hoặc không có người chăm sóc.

Luật này quy định rõ việc ưu tiên nguồn lực để thực hiện quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em, bao gồm cả nguồn tài chính và nguồn nhân lực. Tháng hành động vì trẻ em vào tháng 6 hằng năm và Quỹ Bảo trợ Trẻ em cũng được quy định trong Luật để thúc đẩy phong trào toàn dân chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em và vận động nguồn lực cho trẻ em.

Một số hành vi bị cấm theo quy định của Luật này gồm: Tước đoạt quyền sống của trẻ em; bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; xâm hại tình dục, bạo lực, lạm dụng, bóc lột trẻ em; tổ chức, hỗ trợ, xúi giục, ép buộc trẻ em tảo hôn; sử dụng, rủ rê, xúi giục, kích động, lợi dụng, lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc trẻ em thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác. Luật nghiêm cấm hành vi cản trở trẻ em thực hiện quyền và bổn phận của mình; kỳ thị, phân biệt đối xử với trẻ em vì đặc điểm cá nhân, hoàn cảnh gia đình, giới tính, dân tộc, quốc tịch, tín ngưỡng, tôn giáo của trẻ em; bán cho trẻ em hoặc cho trẻ em sử dụng rượu, bia, thuốc lá và chất gây nghiện, chất kích thích khác, thực phẩm không bảo đảm an toàn, có hại cho trẻ em...

Luật trẻ em 2016 thay thế Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004

Luật gia Đồng Xuân Thuận