Ngày 10/5, Bộ Y tế đã có công văn gửi TAND và VKSND tỉnh Hoà Bình, đề nghị xét xử phúc thẩm khách quan, công tâm, khoa học trong vụ án chạy thận nhân tạo khiến 8 bệnh nhân tử vong tại BV đa khoa tỉnh Hoà Bình. Dự kiến phiên toà phúc thẩm sẽ được mở vào ngày 13/5 tới.
Cuối tháng 1 vừa qua, trong phiên xét xử sơ thẩm, TAND tỉnh Hoà Bình đã tuyên xử phạt BS Hoàng Công Lương, nguyên bác sĩ khoa Hồi sức tích cực - BVĐK tỉnh Hòa Bình 42 tháng tù; Bị cáo Hoàng Đình Khiếu, nguyên PGĐ BV 36 tháng tù; Bị cáo Trương Quý Dương - Nguyên Giám đốc BV 30 tháng tù; Bị cáo Đỗ Anh Tuấn - Giám đốc công ty CP Dược phẩm Thiên Sơn 30 tháng tù..
Trong công văn gửi TAND và VKSND tỉnh Hoà Bình, Bộ Y tế cho rằng: “Ngay sau khi tuyên án, dư luận xã hội trong và ngoài ngành y tế đã bất ngờ, bàng hoàng, bất bình dẫn đến hoang mang, lo lắng cho một số bị cáo trước bản án này”.
Trong phiên xử sơ thẩm, bị cáo Hoàng Công Lương bị tuyên 42 tháng tù giam.
Đa số các ý kiến phản đối đều cho rằng việc khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử đối với một số bị cáo trong vụ án này có phần khiên cưỡng, quy chụp, chưa đúng tội danh, oan sai...
Các Hội Hồi sức và lọc máu quốc gia, Tổng hội Y học Việt Nam, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Hiệp hội bệnh viện tư nhân Việt Nam... cùng nhiều chuyên gia trong lĩnh vực y tế và cả đại biểu Quốc hội đã lên tiếng, khuyến nghị nhưng cũng chưa được lắng nghe một cách nghiêm túc trên cơ sở khoa học pháp lý.
Bộ Y tế cho biết, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp không chỉ cho các bác sĩ, nhân viên y tế của BVĐK tỉnh Hoà Bình trong vụ án này mà còn cho cả ngành y tế trong hiện tại và tương lai, Bộ đã tổng hợp các ý kiến có trách nhiệm của Chi hội Luật gia Bộ Y tế, của các chuyên gia giàu kinh nghiệm, tâm huyết về y tế, pháp lý, trang thiết bị y tế, hoá học đối với nội dung bản án.
Với bị cáo Hoàng Công Lương, Bộ Y tế cho rằng trong quá trình điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra tỉnh Hòa Bình đã 3 lần thay đổi tội danh đối với bị cáo từ: "Tội vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác", "Tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" cho đến "Tội Vô ý làm chết người" cho thấy cơ quan này khá lúng túng trong việc xác định tội danh do không đủ cơ sở để buộc tội.
Việc bản án kết luận bị cáo Lương "Ký đề xuất sửa chữa nhưng chưa nhận lại bàn giao hoặc chưa hỏi người có trách nhiệm sửa chữa hay có thẩm quyền để biết nước chạy thận đã an toàn mà đã ra y lệnh chạy thận cho bệnh nhân dẫn đến hậu quả. Xác định lỗi vô ý do cẩu thả" là chưa phù hợp với hành vi khách quan của của tội danh này vì lỗi này là lỗi hành chính, không tác động trực tiếp lên cái chết của nạn nhân.
Do đó việc TAND TP. Hoà Bình tuyên xử phạt bị cáo Hoàng Công Lương về tội "Vô ý làm chết" là không đủ yếu tố cấu thành tội phạm về chủ thể, khách quan.
Bộ Y tế cũng cho rằng tội danh "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" của hai bị cáo Trương Quý Dương và Hoàng Đình Khiếu là không thật sự thuyết phục, khiên cưỡng, yếu chứng lý về yếu tố cấu thành tội phạm liên quan đến chủ thể trực tiếp, gián tiếp dẫn đến hậu quả 8 bệnh nhân tử vong.
Bộ Y tế cho rằng nếu TAND và VKSND tỉnh Hoà Bình trong phiên phúc thẩm sắp tới không chứng minh thoả đáng về cả khoa học pháp lý và thực tiễn mà vẫn xác định tội danh và tuyên như bản án sơ thẩm sẽ gây ra tâm lý bất an cho toàn thể thầy thuốc, nhân viên y tế trong cả nước, những người đang hàng ngày trực tiếp cứu chữa, điều trị, chăm sóc bệnh nhân vì lý do an toàn nghề nghiệp của họ.
"Từ đây, bất kỳ sự cố y khoa nào xảy ra dẫn đến tử vong của bệnh nhân thì không trừ ai, thầy thuốc, nhân viên y tế nào trực tiếp tham gia công tác cứu chữa, điều trị, chăm sóc người bệnh (như bị cáo Lương) hay người làm công tác quản lý , điều hành phụ trách chuyên môn y tế cơ sở y tế, hay những người gián tiếp cung cấp dịch vụ có liên quan đến công tác y tế thông qua thực hiện công tác xã hội hoá trong cơ sở y tế đều có khả năng gánh chịu trách nhiệm pháp lý hình sự khi sự cố y khoa xảy ra", Bộ Y tế nhấn mạnh.
Vì thế, Bộ Y tế cho rằng nếu phiên phúc thẩm vẫn tuyên bị cáo Lương tội "Vô ý làm chết người" sẽ tạo ra một tiền lệ vô cùng nguy hiểm trong ngành Y vì ai cũng có thể bị điều tra, truy tố xét xử tội danh này mà bỏ qua việc truy tố các tội danh đặc trưng cho ngành Y tế là: Tội vi phạm quy định về khám, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác" hay "Tội vô ý làm chết người do vi phạm quy tắc nghề nghiệp hoặc quy tắc hành chính".
Theo Bộ Y tế, nếu phiên toà phúc thẩm vẫn tuyên bị cáo Lương tội danh "Vô ý làm chết người" sẽ là một tiền lệ rất xấu cho nền y khoa Việt Nam.
Từ đây, các thầy thuốc, nhân viên y tế để thủ thân, an toàn cho mình sẽ bám vào thủ tục hành chỉnh, bán vào quy trình nhiều hơn, mất rất nhiều thời gian cho các công việc ngoài chuyên môn thay vì cho sự xả thân có tính mạo hiểm của nghề nghiệp để tận tâm chữa bệnh, cứu người và hậu quả cuối cùng, người chịu thiệt thòi nhất lại là người bệnh vì họ sẽ chết, chết rất đúng thủ tục, đúng quy trình và các cơ quan bảo vệ pháp luật sẽ không bắt bẻ họ vào đâu được.
Bộ Y tế cho rằng các bị cáo đều phải có trách nhiệm nhưng trách nhiệm đó là lỗi hay tội phạm, và mức độ chịu trách nhiệm pháp lý của các bị cáo cũng khác nhau nên phải được điều tra, truy tố, xét xử để bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm cũng như không làm oan người vô tội.