Buôn bán đối lưu (Countertrade) là gì? Ưu điểm và nhược điểm

Hình minh họa. Nguồn: study.com

Buôn bán đối lưu

Định nghĩa

Buôn bán đối lưu, hay còn gọi là mua bán đối lưu, mậu dịch đối lưu, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Countertrade.

Buôn bán đối lưu là phương thức mua bán trong đó hai bên trực tiếp trao đổi các hàng hóa hoặc dịch vụ có giá trị tương đương với nhau.

Các công ty xuất khẩu muốn bán hàng ở các thị trường nước ngoài, đôi khi cũng gặp khó khăn về vấn đề thanh toán hoặc về yêu cầu nhập hàng hóa của chính bạn hàng. Các công ty xuất khẩu gắn liền với nhập khẩu nên các công ty xuất khẩu không phải lúc nào cũng sử dụng hình thức này.

Các hình thức buôn bán đối lưu

- Đổi hàng (Barter): là hình thức trong đó các bên cùng trao đổi trực tiếp hàng hóa, dịch vụ này lấy hàng hóa, dịch vụ khác.

- Mua đối lưu (Counter purchase): là việc một công ty giao hàng hóa và dịch vụ cho khách hàng ở một nước khác cam kết sẽ nhận một số lượng hàng hóa xác định trong tương lai từ khách hàng ở nước đó.

- Mua bồi hoàn (Offset): là hình thức trong đó một công ty xuất khẩu cam kết sẽ mua lại nhiều loại hàng hóa của nhiều khách hàng nhằm bồi hoàn giá trị tương đương với khoản hàng hóa đã giao.

- Chuyển nợ (Switch trading): là hình thức trong đó công ty xuất khẩu chuyển trách nhiệm cam kết đặt hàng từ phía khách hàng nước ngoài của công ty cho một công khác.

- Mua lại (Buy back): là hình thức mua bán đối lưu trong đó công ty xuất khẩu bán một dây chuyền hay thiết bị máy móc cho khách hàng ở thị trường nước ngoài và nhận lại các sản phẩm được sản xuất ra từ dây chuyền hay thiết bị máy móc đó.

Ưu nhược điểm của hình thức buôn bán đối lưu

Ưu điểm

Thâm nhập thị trường nước ngoài thông qua hình thức buôn bán đối lưu có thể giúp cho các công ty ít phải sử dụng ngoại tệ mạnh để thanh toán, nên tiết kiệm được chi phí tài chính và ảnh hưởng của tỉ giá. Hình thức này cũng ít tốn kém và phù hợp với những nước kém phát triển nên được các công ty xuất khẩu sử dụng nhiều khi bắt đầu thâm nhập vào thị trường các nước này.

Nhược điểm

Thâm nhập thị trường nước ngoài thông qua hình thức buôn bán đối lưu có thể gây khó khăn cho các công ty bởi vì nó yêu cầu công ty phải gắn hoạt động xuất khẩu với hoạt động nhập khẩu. Trong một số trường hợp, nhập khẩu hàng hóa không phải là mục đích chính của công ty và cũng không phù hợp với khả năng kinh doanh của công ty. Do đó, hình thức này đòi hỏi các công ty xuất khẩu phải có chuyên môn sâu về các loại hàng hóa nên có thể gây bất lợi cho họ trong xuất khẩu.

(Theo Giáo trình Kinh doanh quốc tế, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)