'Cần chứng minh tính đặc biệt và đẳng cấp của quỹ đất Thủ Thiêm để giảm đà tăng giá vô căn cứ ở các khu vực khác'

Sáng 11/3, Ban Kinh tế Trung ương và Đại học Quốc gia TP HCM tổ chức Hội thảo phát triển bền vững thị trường bất động sản trong bối cảnh mới.

Theo đó, thời gian qua nguồn lực về đất đai chưa được phát huy đầy đủ để trở thành nội lực quan trọng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, thị trường bất động sản phát triển chưa bền vững. 

Tại hội thảo, các chuyên gia đã chỉ ra một số hạn chế của Luật Đất đai, Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư… dẫn đến hạn chế nguồn thu tài chính từ đất đai trên các khía cạnh định giá, quy hoạch treo, phân cấp quản lý, ưu đãi đầu tư. Đáng chú ý, việc đấu giá quyền sử dụng đất qua tình huống thực tiễn tại Thủ Thiêm vừa qua cũng được các chuyên ra đưa ra bàn luận.

Phân tích nguồn lực tài chính từ đất đai, GS.TS Nguyễn Thị Cảnh (Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP HCM) cho biết, mặc dù các khoản thu có khuynh hướng tăng, nhưng khả năng gia tăng qua các năm chưa đảm bảo ổn định, bền vững và thu đủ giá trị, giá trị gia tăng được tạo ra từ đất đai. 

Luật hiện nay chỉ áp dụng đấu giá nếu đã giải phóng mặt bằng, đã hoàn thành cơ sở hạ tầng và chỉ còn tài sản thuộc sở hữu nhà nước. Quy định và thực hiện trả tiền một lần là hạn chế lớn làm giảm nguồn thu cho ngân sách nhà nước do không được điều chỉnh biến động giá thị trường cũng như điều chỉnh giá theo giá trị tăng thêm của đất không do bên sử dụng tạo ra.

Qua tình huống thực tiễn tại Thủ Thiêm, TS Trương Minh Huy Vũ (Đại học Quốc gia TP HCM) nêu một số kiến nghị, đề xuất chính quyền thành phố đồng hành với các chủ đầu tư dự án bất động sản trong khu vực Thủ Thiêm trong mục tiêu chứng minh tính đặc biệt và đẳng cấp của quỹ đất khu vực này. 

Theo chuyên gia, tính "đặc biệt" và "đẳng cấp" cần được tìm thấy trong chính hồ sơ năng lực của các doanh nghiệp đầu tư, hoạt động trong khu vực và cả các cá nhân mua nhà ở trong khu vực này. Đây chính là một trong các biện pháp giảm thiểu đà tăng giá vô căn cứ của các quỹ đất thuộc các khu vực khác trong TP HCM. 

Ngoài ra, cần tăng cường năng lực thực thi trong quản lý nhà nước với các dự án đầu tư, chẳng hạn như các biện pháp, "chế tài" về thời hạn cho nhà đầu tư sau khi được giao, thuê đất phải đưa đất vào sử dụng. Nếu quá hạn sẽ có mức phạt cao và khi quá thời điểm gia hạn mà vẫn không triển khai thì sẽ bị thu hồi lại đất được giao. 

Với những vấn đề vượt thẩm quyền, TP HCM sẽ kiến nghị Trung ương sớm có giải pháp tháo gỡ, thúc đẩy thực thi hiệu quả. Thành phố cũng đề xuất thành lập tổ nghiên cứu các cơ chế huy động nguồn lực cho TP HCM trong giai đoạn tới.