Quốc hội đã chính thức thông qua dự án Luật Đất đai (sửa đổi) vào tháng 1/2024. Dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý gồm 16 chương và 260 điều, trong đó nhiều điểm mới.
Tại tọa đàm do VnEconomy tổ chức mới đây, ông Đậu Anh Tuấn Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đánh giá chưa bộ luật nào khó và phức tạp, có sức nóng thực tiễn như Luật đất đai sửa đổi. Với luật này, sự quan tâm và sức ép từ thực tiễn là rất lớn.
Phân tích về tác động của chính sách mới tới cộng đồng doanh nghiệp, ông Tuấn nhìn nhận: “Nhờ Luật Đất đai, các thủ tục hành chính có thể được giải quyết nhanh hơn. Thời gian là vàng bạc, với nhiều doanh nghiệp bất động sản, vốn là yếu tố thiết yếu, song làm sao để thủ tục hành chính minh bạch, rõ ràng hơn cũng quan trọng không kém.
Nhìn chung, các điểm lớn của luật đã phần nào tháo gỡ được sự chồng chéo trong các văn bản pháp luật. Khi thủ tục hành chính nhanh hơn, ít chồng chéo hơn, các cơ quan thực hiện cũng sẽ mạnh dạn hơn, không ngần ngại và nhất là không sợ sai nữa.
Một trong những tác động tích cực mà luật mới mang lại cho doanh nghiệp là thúc đẩy giao dịch. Theo đó, luật cho phép đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài có quốc tịch Việt Nam, là công dân Việt Nam thì có đầy đủ các quyền liên quan đến đất đai như công dân Việt Nam ở trong nước.
Như vậy, độ mở cửa của thị trường lúc này là rất lớn, bởi thực tế người Việt Nam dù ở đâu cũng muốn gắn bó với quê hương, muốn có đất đai, nhà cửa tại quê nhà.
Bên cạnh đó, luật cũng đặt ra nhiều vấn đề mới đối với các doanh nghiệp. Đơn cử như quy định rõ các trường hợp cho thuê đất trả tiền 1 lần cho cả thời gian thuê. Các trường hợp còn lại sẽ áp dụng thuê đất trả tiền hàng năm.
Hay người thuê đất hàng năm được quyền bán, để thừa kế, tặng cho, cho thuê, thế chấp tài sản gắn liền với đất. Người thuê đất có quyền cho thuê tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất thuê, cho thuê lại quyền thuê trong hợp đồng thuê đất…”
Cho rằng luật mới đã có nhiều quy định giúp tháo gỡ vướng mắc trên thị trường, song cũng theo ông Tuấn, nếu hỏi doanh nghiệp đã hài lòng về luật này chưa thì câu trả lời thẳng thắn là chưa hoàn toàn hài lòng.
Tuy nhiên, chính sách được thông qua cũng cần phải có sự cân nhắc trên nhiều phương diện lợi ích. Đây là dự án luật lớn, chắc chắn trong quá trình thực hiện sẽ còn cần thêm sự tham gia của các chuyên gia, doanh nghiệp, trước mắt là ngay trong quá trình soạn thảo các nghị định, thông tư hướng dẫn.