Công an tạm giữ hai thanh niên mất giấy CMND ở Sài Gòn suốt 20 giờ là sai luật?

Theo phản ánh, chiều 5/9, anh Nguyễn Hữu Quyền (30 tuổi) và anh Đặng Quang Vinh (33 tuổi) bị gần 30 cán bộ Công an phường Bình Hưng Hòa A, Công an quận Bình Tân, cảnh sát giao thông... kiểm tra hành chính, giấy tờ tùy thân khi đang ăn tiệc tại nhà người quen.

Họ sau đó bị đưa về trụ sở Công an phường Bình Hưng Hòa A làm việc vì mất giấy CMND (có giấy xác nhận mất) và xuất trình Giấy phép lái xe. Đến 11h ngày 6/9, công an mới cho 2 người này về nhà.

Không bắt buộc có giấy CMND hoặc căn cước khi bị kiểm tra

Liên quan vụ việc, luật sư Trần Minh Hùng (Đoàn Luật sư TP HCM) đánh giá, việc tạm giữ người tại trụ sở của công an là sai.

Dẫn ra Điều 25, Điều 26 Thông tư 35/2014/TT-BCA, luật sư cho rằng Công an được quyền kiểm tra cư trú trên địa bàn quản lí. Hình thức kiểm tra cư trú được tiến hành định kì, đột xuất, hoặc do yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự. Do đó, công an có thể kiểm tra hành chính đột xuất để phòng chống tội phạm và giữ gìn an ninh trật tự.

Lực lượng công an kiểm tra hành chính. (Ảnh: VTC).

Theo luật sư, thông thường Công an sẽ kiểm tra các giấy tờ tùy thân như giấy CMND hoặc căn cước công dân để kiểm tra thông tin của công dân. Tuy nhiên, pháp luật không quy định cụ thể người dân bắt buộc phải có giấy CMND hoặc căn cước công dân khi có yêu cầu kiểm tra.

"Trường hợp của hai thanh niên này đã có giấy xác nhận mất giấy giấy CMND và có bằng lái xe. Hiện nay chưa có quy định nào của pháp luật quy định rằng giấy phép lái xe có thể thay thế giấy CMND.

Tuy nhiên, khi cấp giấy phép lái xe cần phải có giấy giấy CMND để làm căn cứ cấp và các thông tin trên giấy phép lái xe có thông tin tương đối đầy đủ như trên giấy CMND. Do đó, theo quan điểm của tôi cho rằng giấy giấy CMND có thể xem là một giấy tờ tùy thân cung cấp cho công an khi có yêu cầu kiểm tra", luật sư nêu quan điểm.

Việc tạm giữ người của công an chưa có căn cứ

Về vấn đề tạm giữ người không có giấy giấy CMND, luật sư chỉ ra khoản 2 Điều 1 Nghị định 17/2016/NĐ-CP. Theo đó, việc tạm giữ người theo thủ tục hành chính chỉ được áp dụng trong các trường hợp khi cần ngăn chặn, đình chỉ ngay các hành vi gây rối trật tự công cộng, gây thương tích cho người khác.

Ngoài ra, khi cần ngăn chặn, đình chỉ ngay hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới mà người vi phạm có dấu hiệu bỏ trốn, tiêu hủy tang vật, phương tiện vi phạm, gây cản trở việc xử lí vi phạm.

Bên cạnh đó, công dân còn bị tạm giữ khi cơ quan chức năng cần ngăn chặn, đình chỉ ngay hành vi vi phạm quy định tại Khoản 5 Điều 20 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình và Khoản 1 Điều 12 Nghị định số 08/2009/NĐ-CP ngày 4/2/2009 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số Điều của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình.

Từ đó, luật sư cho rằng, theo quy định của pháp luật, cơ quan có thẩm quyền được tạm giữ người trong trường hợp người đó đang thực hiện các hành vi vi phạm hay cần ngăn chặn hành vi vi phạm.

"Trường hợp hai thanh niên này đang sinh hoạt bình thường và có giấy xác nhận mất giấy giấy CMND và có bằng lái xe thì không thuộc trường hợp bị tạm giữ. Do đó, việc tạm giữ người này của công an theo tôi là chưa có căn cứ", luật sư nhấn mạnh.