Gia tăng số người bị liệt mặt, méo miệng khi trời lạnh, làm sao để phòng tránh?

	TPHCM: Bệnh nhân ồ ạt nhập viện vì trời lạnh bất thường
	Vì sao Angelina Jolie bị liệt nửa mặt?

Thời tiết lạnh kéo dài khiến cho nền nhiệt độ thấp làm cho số bệnh nhân bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên (liệt mặt) gia tăng nhanh chóng. Trong vòng hơn 1 tuần qua, bình quân mỗi ngày, tại bệnh viện Châm cứu Trung ương có khoảng 20-30 bệnh nhân đến khám và điều trị vì bị liệt mặt, méo miệng.

Có nhiều nguyên nhân gây liệt mặt, méo miệng, nhưng 75% là do lạnh làm ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7, gây liệt mặt ngoại biên. Bệnh này mùa nào cũng có thể mắc, nhưng mùa lạnh thường gặp nhiều hơn.

Trả lời trên báo SK&ĐS, Ths.BS Dương Văn Tâm, Trưởng khoa Liệt vận động và Ngôn ngữ trẻ em (Bệnh viện Châm cứu Trung ương) cho biết: “Bệnh liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên có thể gặp ở mọi lứa tuổi, không phân biệt già trẻ, nam nữ. Đa số các bệnh nhân nhập viện đều ở trong tình trạng mắt mở không nhắm được (trợn ngược), hoặc mắt nhắm mắt mở, mồm bị méo, ăn uống rơi vãi, miệng không huýt sáo, thổi lửa được…Một số trường hợp nhẹ còn không biết mình mắc bệnh, chỉ khi cười và nói chuyện mới phát hiện mình bị méo mồm và đến viện khám.

(Những ngày qua số người bị liệt mặt nhập viện tại BV Châm cứu Trung ương tăng do thời tiết lạnh. Ảnh: Lê Phương)

Người bị trúng gió, méo miệng, liệt dây thần kinh số 7 nếu tới bệnh viện chuyên khoa trong 3 ngày đầu tiên phần lớn chữa khỏi và hồi phục. Nhưng điều trị chậm hoặc điều trị không đúng cách sẽ tiến triển xấu, để lại di chứng như viêm loét giác mạc, liệt mặt, méo miệng vĩnh viễn...

Với người bị cao huyết áp, việc cạo gió, đánh cảm gây mất thời gian cần thiết để cấp cứu, còn có thể gây giãn mạch, làm nặng thêm tình trạng thiếu máu não. Do đó, hãy cho người bệnh nằm im nghỉ ngơi, tránh nói nhiều và cho uống thuốc hạ huyết áp, rồi nhanh chóng đưa đi bệnh viện có chuyên khoa thần kinh gần nhất để được cứu chữa kịp thời.

Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Cảnh - Trưởng khoa Hồi sức cấp cứu, Bệnh viện Châm cứu Trung ương, người bị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên, 80% sẽ tự khỏi nhưng cũng có thể để lại di chứng. Đáng sợ nhất là loét giác mạc, biến chứng mù mắt. Ngoài ra, bệnh còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ như gây méo mặt, méo miệng. Thực tế, nhiều bệnh nhân bị rối loạn tuyến nước mắt, loét giác mạc. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây mất tự tin.

(Ảnh: Bảo Ngọc)

Khi người bệnh được chẩn đoán liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên, về tây y sẽ được điều trị bằng cách dùng kháng sinh để chống viêm và phù nề. Còn đông y sẽ kết hợp các phương pháp: điện châm, thuỷ châm, cấy chỉ cagut vào huyệt, xoa bóp bấm huyệt, chiếu đèn hồng ngoại nhằm làm ấm các huyệt ở mặt.

Theo các bác sĩ, chứng trúng gió méo miệng, lệch mặt chữa trị bằng châm cứu kết hợp xoa bóp bấm huyệt rất hiệu quả nếu bệnh nhân tới bệnh chữa trị sớm. Bệnh nhân nặng sẽ chữa trị lâu hơn, 4 - 6 tuần hoặc điều trị từ 2 - 3 đợt mới khỏi. Không nên chữa trị theo các mẹo truyền miệng như đắp đuôi lươn, hái lá dán vào mặt… vì bệnh không khỏi hẳn, còn làm mất thời gian vàng trong điều trị.

Đề cập đến căn bệnh này, lương y Lương Cao Cường – Hội Đông y TP Hà Nội khuyến cáo: vì bệnh thường xảy ra do lạnh đột ngột, cần tránh bị lạnh khi đi tàu xe và nên đóng cửa sổ khi ngủ để tránh gió lùa. Người già ban đêm không nên ra ngoài đi tiểu. Đặc biệt, trong những ngày nghỉ, lễ tết, việc bia rượu, di chuyển ngoài trời là khó tránh khỏi, bia rượu dù không phải nguyên nhân dẫn đến trúng gió méo miệng nhưng sẽ làm cho bệnh nặng hơn. Đã uống bia, rượu rồi không nên ra ngoài lạnh hoặc đi tắm ngay vì rất dễ bị méo miệng, thậm chí là đột quỵ.

Ngoài ra, để phòng liệt dây thần kinh số 7, khi trời trở lạnh, nhiệt độ chênh lệch ngày - đêm cao, những người dễ mắc và người đã có tiền sử bị liệt mặt, méo miệng không nên thức quá khuya mà cần sắp xếp tăng giờ làm việc ban ngày để giảm giờ thức đêm.

Khi đi ra ngoài, cần mặc ấm, đeo khẩu trang, giữ ấm cơ thể, nhất là vùng trán, đầu, cổ để tránh tiếp xúc trực tiếp với gió. Nếu đang trong chăn ấm phải ra khỏi chăn, hoặc ở trong nhà ấm áp mà phải ra ngoài môi trường lạnh cần khoác thêm áo ấm. Hạn chế ở ngoài trời lạnh khi nhiệt độ xuống thấp nhất và luôn giữ ấm cho cơ thể.

Tránh tắm bằng nước lạnh và tuyệt đối không tắm khuya vì cơ thể rất dễ bị nhiễm lạnh làm nguy cơ mắc liệt mặt, méo miệng cao hơn. Nếu phải tắm cần tắm nước ấm, trong phòng kín và tắm nhanh.

Cần nâng cao sức đề kháng của cơ thể bằng cách tập thể dục thể thao thường xuyên. Ăn uống đủ dưỡng chất, tăng cường ăn rau xanh, trái cây chín, uống nước cam, nước chanh hoặc uống bổ sung vitamin C tổng hợp.