Hết thời đầu tư đất mạo hiểm ở Tây Nguyên

Tây Nguyên có diện tích tự nhiên hơn 54.000 km2, bao gồm 5 tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông và Lâm Đồng. Theo đánh giá của Hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARs), đây là khu vực có tốc độ đầu tư phát triển hạ tầng mạnh.

Trong bối cảnh quỹ đất tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Nha Trang,… ngày càng khan hiếm, giá đất ngày một tăng cao, nhiều chủ đầu tư chuyển hướng về Tây Nguyên. 

Từ giữa năm 2020, khu vực này đã lọt mắt xanh nhiều doanh nghiệp lớn như T&T, Him Lam, Văn Phú, Ecopark, Tân Hoàng Minh,... Các nhà đầu tư cá nhân cũng ồ ạt tìm về Tây Nguyên, tạo nên những cơn sốt đất.

Thời điểm cuối năm 2021, đầu năm 2022, khu vực Tây Nguyên đã xảy ra sốt đất xảy ra cục bộ tại Bảo Lộc (Lâm Đồng), Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), Măng Đen (Kon Tum),… Một làn sóng từ các sàn giao dịch, nhà đầu tư đã đổ bộ các thị trường này. 

Sau giai đoạn tăng nóng, thị trường bất động sản Tây Nguyên đã hạ nhiệt từ giữa năm 2022. Lượng giao dịch trên toàn khu vực giảm 50 - 70%. Các phân khúc sụt giảm thanh khoản; nhiều dự án bị thanh tra và thu hồi; nguồn cung ít ỏi... Từ giữa năm 2022, thị trường bất động sản Tây Nguyên gần như không tiếp cận được nguồn vốn để phát triển và lao vào vòng xoáy khủng hoảng. Nhà đầu tư có tài sản, song tính thanh khoản kém đã khiến dòng tiền bị ngưng đọng. 

Tại báo cáo mới đây, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã đưa ra dự báo về thị trường Tây Nguyên năm 2024, thay vì đầu tư vào các dự án có tính mạo hiểm, năm nay xu hướng của nhà đầu tư sẽ là phân khúc đất nền, sổ sẵn và đất nông nghiệp có diện tích lớn. Những sản phẩm này thuộc các phân khúc giá rẻ, đáp ứng nhu cầu của nhiều người và có thể thanh khoản nhanh nếu cần thiết. 

Nói về xu hướng và cơ hội đầu tư tại khu vực này, ông Đỗ Thành Trung, Trưởng Ban phát triển Hội viên VARS tại Gia Lai cho rằng, động lực giúp thị trường bất động sản Tây Nguyên ổn định và phát triển trong năm 2024 và tương lai bao gồm chính sách và quy hoạch từng tỉnh. Dựa vào quy hoạch tầm nhìn 2030 và xa hơn nữa để có thể tư duy và chiến lược tạo ra sản phẩm.

Muốn phát triển bền vững thì bất động sản không được xem là sản phẩm để giao dịch mà cần xem như tư liệu sản xuất. Từ tư liệu là đất sẽ tạo ra sản phẩm là các mô hình trên đất, từ đó sinh ra dòng tiền tham gia vào nền kinh tế.

Năm 2024, nhiều tỉnh ở Tây Nguyên đang tích cực đẩy mạnh xúc tiến đầu tư. Kon Tum đã công bố chương trình xúc tiến đầu tư, mời gọi nhà đầu tư chiến lược trong và ngoài nước, đặc biệt là những dự án quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, tập trung vào sự tiết kiệm tài nguyên và thân thiện với môi trường.

Tỉnh sẽ điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng du lịch sinh thái Măng Đen và quy hoạch chung đô thị Kon Plông, nhằm đảm bảo chiến lược phát triển dài hạn. Đồng thời, UBND tỉnh đã phê duyệt bổ sung 3 dự án văn phòng - thương mại - dịch vụ - du lịch vào danh mục thu hút đầu tư giai đoạn 2021 - 2025.

Danh mục đầu tư của Kon Tum trong giai đoạn 2021 - 2025 bao gồm 69 dự án nông, lâm nghiệp; 14 dự án công nghiệp; 43 dự án văn phòng - thương mại - dịch vụ - du lịch; 31 dự án phát triển đô thị.

Tại Đắk Nông, 17 dự án thu hút đầu tư năm 2024 có tổng vốn dự kiến khoảng 3.045 tỷ đồng. UBND tỉnh chỉ đạo tiếp tục rà soát, hoàn thiện pháp lý để thu hút, kêu gọi đầu tư khoảng 44 dự án có tiềm năng trong giai đoạn tiếp theo với tổng vốn dự kiến 290.279 tỷ đồng.  

Trong đó, lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp có 19 dự án, tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 212.265 tỷ đồng; lĩnh vực đô thị, du lịch, thương mại dịch vụ có 19 dự án, tổng vốn dự kiến khoảng 77.444 tỷ đồng; lĩnh vực giáo dục, môi trường có 3 dự án, tổng vốn dự kiến khoảng 250 tỷ đồng; lĩnh vực hạ tầng kỹ thuật có 3 dự án, tổng vốn dự kiến khoảng 320 tỷ đồng.  

Tại Lâm Đồng, năm 2024 sẽ chú trọng vào xúc tiến đầu tư từ các nhà đầu tư lớn trong nước như Vingroup, Sungroup, Sovico, Hưng Thịnh, FLC, Bitexco, Becamex, Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, Him Lam. Đồng thời, tiếp tục hỗ trợ, kết nối, cung cấp thông tin về các dự án và lĩnh vực để thu hút những nhà đầu tư đang nghiên cứu và khảo sát tại địa phương.

Đối với đối tác đầu tư nước ngoài, Lâm Đồng sẽ mời gọi từ những đối tác có tiềm lực tài chính và công nghệ cao, đồng thời tập trung thu hút đầu tư từ các quốc gia có công nghệ cao và đứng đầu các chuỗi cung ứng. Ưu tiên các tập đoàn đa quốc gia liên kết với doanh nghiệp trong nước để hình thành và phát triển cụm liên kết ngành theo từng chuỗi giá trị.  

Ngoài ra, dưới góc nhìn của VARS, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản được thông qua và có hiệu lực đồng thời vào ngày 1/1/2025 cũng sẽ có những tác động tích cực đến thị trường bất động sản Tây Nguyên.

Nhất là các quy định liên quan đến đất nông nghiệp khi được sử dụng nhiều mục đích, lý do bởi Tây Nguyên đa phần quy hoạch đất nông nghiệp và có điều kiện thời tiết mát mẻ quanh năm. Nếu kết hợp công nghệ cao để sản xuất, thương mại dịch vụ để du lịch hoặc bà con có thể bán trực tiếp thì sẽ tạo cú hích cho khu vực này. 

Việc cấm phân lô bán nền cũng giúp cho thị trường bớt đi những sản phẩm "chết". Chủ đầu tư sẽ tập trung nghiên cứu nhu cầu thực, tạo ra các sản phẩm đưa vào sử dụng ngay thay vì phân ra bán như trước đây, người mua không thể sử dụng, chỉ chờ đợi ngày lên giá khiến hình thành dự án treo.