Từng là giám đốc của một công ty bảo hiểm, Mark Tucker đã gia nhập HSBC trong năm 2017, sau khi tạo dấu ấn tại châu Á. Ông lên kế hoạch triển khai đợt cải cách toàn diện cho HSBC, sau hai lần cải cách hậu khủng hoảng trước đó.
Các chuyên viên phân tích, nhà đầu tư và giám đốc điều hành cho rằng HSBC có chi phí quá cao, qui định còn cứng nhắc, trong khi lợi nhuận tạo ra lại không đủ.
"Đây là một trong những nỗ lực cuối cùng của họ để tái cơ cấu", ông Joseph Dickerson, nhà phân tích tại Jefferies International nhận định. Ông cho rằng chi phí của HSBC bị mắc kẹt là do phải quản lí một chuỗi các doanh nghiệp trực thuộc.
Danh sách việc cần làm có thể bao gồm việc cắt giảm bộ phận giao dịch cổ phiếu, và bỏ bớt các đơn vị ở Thổ Nhĩ kì và Oman. Thậm chí, có thể kết hợp bộ phận doanh nghiệp và ngân hàng đầu tư, nguồn tin thân cận cho hay.
Lực lượng lao động gồm 237.000 người sẽ bị thu hẹp, điều này khiến Dickerson dự đoán sẽ tiết kiệm khoảng 4 tỉ USD chi phí. Kế hoạch cải cách lần này sẽ tập trung nhiều hơn ở châu Á, nơi tạo ra lợi nhuận 90% cho HSBC.
Cổ phiếu của HSBC - công ty tài chính lớn nhất của châu Âu về giá trị vốn hóa, đã lao dốc kể từ đầu thập kỉ trước, trong khi cổ phiếu JPMorgan Chase đã cao hơn gấp ba lần.
Ông Eric Moore, một nhà quản lí danh mục đầu tư tại Miton Group ở London, cho biết các nhà đầu tư có thể sẽ không mua vào cổ phiếu trong quá trình tái cấu trúc, nếu không có kịch bản kịch tính nào đó diễn ra. HSBC đã trình bày nhiều kế hoạch chiến lược: Tại sao các chiến lược cải cách nên được thực hiện vào lúc này?
Thị trường lớn nhất của HSBC đang chịu đựng những cuộc khủng hoảng liên tiếp - từ cuộc biểu tình ở Hong Kong cho tới virus corona ở Trung Quốc đại lục.
Steve Eisman, nhà quản lí vốn nổi tiếng nhờ đặt cược đi ngược với thị trường nhà ở của Mỹ trước đợt khủng hoảng năm 2008, cho biết ông đang bán khống cổ phiếu HSBC và Standard Chartered, vì hai cổ phiếu này có thể bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm kinh tế của Hong Kong.
Tuy nhiên, khi kế hoạch mở rộng khu vực địa lí không thể xoay chuyển tình thế, chiến lược khả quan nhất của HSBC là tăng cường tập trung vào châu Á.
Trong những năm tới, Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng sức ảnh hưởng về địa chính trị và kinh tế, đồng thời mở cửa thị trường cho các công ty và nhà đầu tư nước ngoài, ông Tucker nói trong bài phát biểu tại London ngày 30/1. Ông nói thêm: "Hơn 30 năm sống ở châu Á, tôi biết rằng nhiều điều được thể hiện rõ nhất qua những câu tục ngữ ngàn năm của Trung Quốc: "Mỗi cánh cửa có thể là lối vào và cả lối ra".
HSBC đã phân phối nhiều nguồn lực hơn cho châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, kể từ năm 2015, trong chiến lược do cựu CEO Stuart Gulliver khởi xướng. John Flint, người đột ngột rời khỏi ghế CEO năm ngoái, đã hứa sẽ rót tới 17 tỉ USD, chủ yếu là vào khu vực Đồng bằng Châu Giang và cải tiến công nghệ.
Kế hoạch năm 2020 có thể chuyển hướng nhiều nguồn lực đến Singapore, để tăng cường sự hiện diện ở châu Á mà không cần rót vốn nhiều hơn vào Trung Quốc. Dù chiến lược là gì, việc triển khai còn nhiều khó khăn, vì Giám đốc điều hành tạm thời Noel Quinn chưa chắc sẽ ở nguyên vị trí CEO trong tương lai.
Cổ phiếu HSBC (đen) giảm giá trong khi cổ phiếu JPM tăng gấp 3. (Nguồn ảnh: Bloomberg).
Dựa trên nguồn tin thân cận, vai trò của Noel Quinn vẫn còn chưa rõ ràng. Và điều này khiến nhiều nhà phân tích bối rối, vì không biết ông có phải là lựa chọn cho ghế CEO trong tương lai hay không. Một cuộc họp vào tháng 1/2020 được tổ chức tại Dubai, đã quyết định tiếp tục quá trình tìm kiếm CEO.
Ông Tucker, người trước đó từng nói rằng quá trình tìm kiếm người thay thế cho vị trí CEO có thể kéo dài tới một năm, muốn bổ nhiệm người có nhiều kinh nghiệm, bao gồm kinh nghiệm trong hoạt động quản lí tài sản và ngân hàng đầu tư. Trong khi đó, ông Quinn chỉ giữ vai trò chủ ngân hàng thương mại trong hai thập kỉ qua.
Cũng theo nguồn tin, ông Tucker không cảm thấy áp lực trong việc bổ nhiệm CEO, và có thể tìm kiếm người trong vòng 12 tháng như kế hoạch.
Ông Steven Bird vừa rời khỏi Citigroup trong năm 2019, và đang giữ chức Trưởng bộ phận ngân hàng tiêu dùng toàn cầu của HSBC. Ông là một trong những ứng cử viên bên ngoài có khả năng thay thế ông Quinn trong vị trí CEO.
Ông Quinn trước đó đã sa thải ba nhà quản lí cấp cao trong tháng 12/2019. Và một sự "thay máu" mới tiếp theo đã được công bố hôm thứ tư (5/2).
Cụ thể, ông Stephen Moss chuyển sang phụ trách khu vực châu Âu, Canada, Mỹ-Latinh và Trung Đông. Nuno Matos - trước đó là người đứng đầu của HSBC Mexico - sẽ giám sát khu vực châu Âu mỗi ngày, và báo cáo cho ông Moss. Còn ông Matos sẽ thay thế ông James Emmett , người vốn đã nghỉ hưu.
Kế hoạch thay máu này có thể đi cùng với một kế hoạch tái cấu trúc sâu rộng. Kế hoạch cực đoan nhất đang được thảo luận, bao gồm sáp nhập các bộ phận của ngân hàng thương mại với một đơn vị ngân hàng đầu tư, dựa trên nguồn tin thân cận.
Ông Quinn, người đã lãnh đạo HSBC kể từ khi John Flint đột ngột ra đi vào tháng 8, đang phản đối ý tương này. Ông nói rằng kế hoạch này có thể có tác động quá lớn và khiến khách hàng né xa HSBC. Vì những đơn vị này thuê đến 93.305 người - còn nhiều hơn tổng nhân viên của bất kì ngân hàng Anh nào khác - nên ngân hàng này có thể hút được lượng tiền tiết kiệm đáng kể từ họ.
Một kế hoạch khác là HSBC cắt giảm bộ phận bán và giao dịch chứng khoán - những bộ phận được xem là không quá quan trọng.