Lí do khiến tỉ lệ tử vong vì virus corona ở Hàn Quốc thấp và ở Italy lại cao

Ở Hàn Quốc, tỉ lệ xét nghiệm khá cao (3.692 xét nghiệm trên một triệu người tính đến ngày 8/3) và tỉ lệ tử vong ở những người nhiễm bệnh khá thấp (khoảng 0,6%, hoặc 66 trường hợp tử vong – số liệu ngày 12/3).

Ngược lại, Italy thực hiện xét nghiệm khoảng 826 người trên một triệu và tỉ lệ tử vong ở những người bị chẩn đoán nhiễm bệnh cao hơn khoảng 10 lần, với hơn 1.000 người chết vì căn bệnh này.

Một chốt kiểm tra y tế ở lối vào bệnh viện Spedali Civili ở Brescia, vùng Lombardia, Italy (Ảnh: Reuters)

Nhưng chúng ta nên rõ ràng rằng xét nghiệm nhiều hơn sẽ hạn chế lây nhiễm bằng cách ngăn ngừa người khác bị nhiễm bệnh, chứ không phải bằng cách cho phép các bác sĩ "bắt" một bệnh nhân sớm hơn. Mô hình "điều trị sớm" có tác dụng khi có một loại thuốc hiệu quả chống lại căn bệnh này. Uống kháng sinh sớm khi nhiễm trùng huyết, bạn sống; Chờ quá lâu, bạn sẽ chết.

Mặc dù vậy hiện chưa có điều trị cụ thể cho người nhiễm virus corona. Hội chứng suy phổi tiến triển nhanh chóng xuất hiện làm cho những người nhiễm Covid-19 tử vong là một tình trạng lâm sàng quen thuộc.

Nhân viên y tế tại một trạm xét nghiệm di động virus corona tại Daegu, Hàn Quốc (Ảnh: Reuters)

Vậy tại sao Hàn Quốc, đi đầu trong xét nghiệm có tỉ lệ tử vong rất thấp trong khi Italy và chương trình xét nghiệm muộn lại gặp nhiều ca tử vong như vậy?

Rất nhiều bài viết đã nói về việc dân số Italy khác với phần lớn thế giới. Theo báo cáo của Liên Hợp Quốc năm 2015, 28,6% dân số Italy từ 60 tuổi trở lên (đứng thứ hai trên thế giới sau Nhật Bản ở mức 33%). Điều này so với Hàn Quốc, nơi 18,5% dân số ít nhất 60 tuổi, đứng thứ 53 trên toàn cầu.

Tác động của sự chênh lệch này nhanh chóng được thể hiện trong phân tích các trường hợp tử vong do virus corona ở mỗi quốc gia. Ở Italy, 90% trong số hơn 1.000 trường hợp tử vong là ở những người 70 tuổi trở lên.

Ngược lại, dịch bệnh ở Hàn Quốc được thấy ở những người trẻ tuổi hơn nhiều. Chỉ có 20% trường hợp được chẩn đoán là ở những người 60 tuổi trở lên. Nhóm bị ảnh hưởng lớn nhất là những người ở độ tuổi 20, chiếm gần 30% trong tất cả các trường hợp.

Sau đó là đến những phân tích về giới tính. Sự phân chia giới tính trong các trường hợp nhiễm Covid-19 trên toàn thế giới là khoảng 50-50, nhưng có sự khác biệt về giới trong sinh tồn. Theo dữ liệu của Trung Quốc, tỉ lệ tử vong chung là 4,7% ở nam so với 2,8% ở nữ - một sự khác biệt lớn. Đó là tin tốt cho Hàn Quốc, nơi tỉ lệ tử vong chiếm 62% là phụ nữ.

Hút thuốc là một yếu tố khác rõ ràng liên quan đến khả năng sống sót thấp. Tỉ lệ hút thuốc của hai nước là tương đương: 24% ở Italy và 27% ở Hàn Quốc. Nhưng sự khác biệt về giới giữa những người hút thuốc là rất khác nhau: Ở Italy, 28% nam giới so với 20% phụ nữ hút thuốc, trong khi ở Hàn Quốc có khoảng 50% nam giới và dưới 5% với phụ nữ.

Nói cách khác, Hàn Quốc có sự bùng phát ở những phụ nữ trẻ, không hút thuốc, trong khi đó, dịch bệnh ở Italy đang xảy ra ở người già, nhiều người trong số họ là người hút thuốc.

Những khác biệt về nhân khẩu học cơ bản này giải thích sự khác biệt về tỉ lệ tử vong giữa hai quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề này - cũng như giúp giải thích ltaly do tại sao Seattle, với sự bùng phát của viện dưỡng lão, chiếm tỉ lệ lớn như vậy trong các trường hợp tử vong do virus corona ở Mỹ.

Để hiểu chính xác những gì đang xảy ra, chúng ta cần cập nhật các báo cáo hàng ngày bao gồm thông tin về tuổi và giới tính.

Việc thiếu một chương trình xét nghiệm hiệu quả ở Mỹ là một thất bại không đáng có và đã dẫn đến (và sẽ dẫn đến) việc Covid-19 bị lan rộng.

Nhưng điều quan trọng là phải nhận ra rằng sống sót khi bị nhiễm dịch là một vấn đề hoàn toàn khác, một vấn đề sẽ đòi hỏi các khoản đầu tư, đào tạo và chuyên môn rất khác nhau.

Chương trình tối ưu sẽ có những chiếc giường đặc biệt để ngăn ngừa lở loét trên giường, dược sĩ với sự hiểu biết về cách loại bỏ thuốc khác nhau ở người già và y tá quen thuộc với bệnh nhân. Chỉ kiểm tra nhiều hơn và kĩ hơn sẽ không cứu được cuộc sống của hàng ngàn người Mỹ đã bị nhiễm bệnh.

Và với sự khác biệt rõ rệt về sự bùng phát dịch bệnh ở Hàn Quốc và Italy, đã đến lúc tập hợp một hội đồng chuyên gia gồm bác sĩ lão khoa, nhà khoa học xã hội, chuyên gia ICU và những người khác để tìm ra cách bảo vệ tốt nhất và khi cần thiết, điều trị Covid-19 – 19 ở người già.