'Ngỡ ngàng' bức tranh về kết quả kiểm định chất lượng 117 trường đại học Việt Nam

Thực hiện chức năng và nhiệm vụ đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cấp phép hoạt động, bốn Trung tâm Kiểm định chất lượng giáo dục (sau đây gọi là Trung tâm) đã thực hiện kiểm định chất lượng (KĐCL) các cơ sở giáo dục đại học (GDĐH) và KĐCL các chương trình đào tạo đại học.

Hoạt động KĐCL các cơ sở GDĐH được thực hiện theo Thông tư số 62/2012/TT-BGDĐT (do Bộ Trưởng Bộ GD&ĐT ban hành ngày 28/12/2012) và Văn bản hợp nhất số 06/VBHN-BGDĐT (do Bộ Trưởng Bộ GD&ĐT ban hành ngày 04/3/2014).

Trong giai đoạn từ tháng 1 năm 2016 đến 31/5/2018, bốn Trung tâm đã đánh giá ngoài 122 trường đại học và học viện, 03 trường cao đẳng, trong đó 117 trường đại học/học viện đã được các Hội đồng KĐCLGD ban hành Nghị quyết công nhận đạt Tiêu chuẩn chất lượng giáo dục do Bộ Trường Bộ GD&ĐT ban hành (hiện còn 17 trường đại học chưa được cấp Giấy chứng nhận công nhận đạt Tiêu chuẩn chất lượng giáo dục đang trong thời hạn công bố công khai Nghị quyết của các Hội đồng KĐCLGD theo quy trình KĐCLGD do Bộ GD&ĐT quy định); riêng 05 trường đại học/học viện đã được đánh giá ngoài nhưng không thực hiện tiếp khâu thẩm định và công nhận của Hội đồng KĐCLGD.

Trong 117 trường đại học/học viện đã có Nghị quyết công nhận của các Hội đồng KĐCLGD, có 15,4% là các trường đại học tư thục, 6,8% là trường trực thuộc Ủy ban nhân dân các Tỉnh quản lý và 77,8% là trường/học viện trực thuộc các Bộ chủ quản và các Đại học quốc gia, Đại học vùng.

Theo kết quả KĐCLGD, sau khi các Hội đồng KĐCLGD của bốn Trung tâm đã thẩm định các hồ sơ báo cáo tự đánh giá, hồ sơ báo cáo đánh giá ngoài và nghe trực tiếp 117 Hiệu trưởng cùng các Trưởng Đoàn chuyên gia đánh giá ngoài báo cáo tại các phiên họp của các Hội đồng, các Hội đồng đã có các câu hỏi chất vấn các Hiệu trưởng và các Trường Đoàn đánh giá ngoài, các Hội đồng KĐCLGD đều đã ban hành Nghị quyết công nhận 117 trường/học viện đạt Tiêu chuẩn chất lượng giáo dục.

Kết quả KĐCLGD công khai trên cổng thông tin điện tử của bốn Trung tâm cho thấy, trong 10 tiêu chuẩn với 61 tiêu chí đánh giá chất lượng, duy nhất có 1 trường đại học có số lượng tiêu chí “Đạt” cao nhất (56/61 tiêu chí “Đạt yêu cầu” và số lượng tiêu chí “Chưa đạt” ít nhất (5/61 tiêu chí “Chưa đạt yêu cầu”); 25 trường/học viện (chiếm tỷ lệ 21,36%) có 49 tiêu chí “Đạt” và 12 tiêu chí “Chưa đạt” (49 tiêu chí “Đạt” là con số tối thiểu để một trường/học viện được công nhận đạt Tiêu chuẩn chất lượng giáo dục).

Sơ đồ hóa số lượng các trường/học viện với số lượng các tiêu chí “Chưa đạt” như sau:

Bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng bao hàm 10 lĩnh vực quản trị đại học và các sản phẩm đầu ra (10 tiêu chuẩn với 61 tiêu chí) của một cơ sở GDĐH.

Thống kê phân tích các kết quả KĐCLGD của 117 cơ sở GDĐH nêu trên chỉ ra: trong tổng số 61 tiêu chí, có 9 tiêu chí 100% các cơ sở GDĐH đều đạt; với các tiêu chí còn lại, mỗi tiêu chí có ít nhất một cơ sở GDĐH “Chưa đạt”; riêng Tiêu chí 7.5, tỷ lệ cơ sở GDĐH chưa đạt là cao nhất (77,8%); tỷ lệ trung bình 16,4% tiêu chí chưa đạt yêu cầu/cơ sở GDĐH.

Dưới đây là 19 tiêu chí có tỷ lệ trên 20% cơ sở GDĐH chưa đạt yêu cầu. Đây là những hoạt động chưa đạt chuẩn của các cơ sở GDĐH đã được KĐCLGD.

Các yêu cầu cụ thể của 19 tiêu chí trong Hình 2 trên được mô tả rõ trong Bảng bên dưới, xắp xếp theo thứ tự tỷ lệ % các cơ sở GDĐH chưa đạt yêu cầu của từng tiêu chí.

Các kết quả phân tích sâu và chi tiết sẽ được thực hiện trong thời gian sắp tới.

GS.TS. Nguyễn Quang Dong, (Trường Đại học Kinh tế quốc dân)

PGS.TS. Nguyễn Phương Nga, (Trung tâm Kiểm định chất lượng giáo dục, Hiệp hội Các trường Đại học và Cao đẳng Việt Nam)

Sẽ thí điểm bỏ chủ quản trong giáo dục đại học Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định tự chủ ĐH tạo điều kiện thuận lợi cho các trường ĐH về tự chủ ...

Huỷ bỏ 13 văn bản phê duyệt thành lập trường đại học Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã ký quyết định hủy bỏ các văn bản phê duyệt chủ trương thành lập, chủ trương ...