Theo báo Giao thông, vụ việc được ghi nhận vào khoảng 9h30 sáng nay (6/3), tại ngã ba Kim Mã - Ngọc Khánh (Hà Nội).
Thời điểm này, hàng chục người dân đang lưu thông trên tuyến phố Kim Mã bất ngờ dừng lại, nhảy vào dải phân cách thi nhau lấy những chậu hoa trang trí.
Theo chia sẻ của những người dân này, họ lấy về trồng, thậm chí có người mang ô tô đến lấy về bán vì... nếu không lấy, số hoa này sẽ bị gom mang đi bỏ.
Dưới góc độ pháp lý, trường hợp này có bị xử phạt không và mức phạt là bao nhiêu?
Có người dùng cả xe tải để vận chuyển những chậu hoa trên. (Ảnh: Phapluatplus.vn).
Mục III Thông tư 20/2005/TT-BXD ngày 20/12/2005 quy định cây xanh đô thị bao gồm: cây xanh sử dụng công cộng là tất cả các loại cây xanh được trồng trên đường phố và ở khu vực sở hữu công cộng (công viên, vườn thú, vườn hoa, vườn dạo, thảm cỏ tại dải phân làn, các đài tưởng niệm, quảng trường); cây xanh sử dụng hạn chế là tất cả các loại cây xanh trong các khu ở, các công sở, trường học, đình chùa, bệnh viện, nghĩa trang, công nghiệp, kho tàng, biệt thự, nhà vườn của các tổ chức, cá nhân; cây xanh chuyên dụng là các loại cây trong vườn ươm, cách ly, phòng hộ hoặc phục vụ nghiên cứu.
Theo quy định tại mục IV Thông tư 20/2005/TT-BXD về nguyên tắc chung quản lý cây xanh đô thị:
Tất cả các loại cây xanh đô thị đều được xác định chủ sở hữu, do tổ chức, cá nhân quản lý hoặc được giao quản lý...
Các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm quản lý, bảo vệ, chăm sóc cây xanh trước mặt nhà, trong khuôn viên; đồng thời thông báo kịp thời cho các cơ quan chức năng quản lý để giải quyết khi phát hiện cây nguy hiểm và các hành vi gây ảnh hưởng đến sự phát triển của cây xanh đô thị.
Mục V Thông tư 20 quy định các hành vi xâm hại cây xanh đô thị sau đây sẽ bị cấm:
- Tự ý chặt hạ, đánh chuyển di dời, ngắt hoa, bẻ cành, chặt rễ, cắt ngọn, khoanh vỏ, đốt lửa đặt bếp, đổ rác, chất độc hại, vật liệu xây dựng vào gốc cây.
- Tự ý xây bục bệ bao quanh gốc cây, giăng dây, giăng đèn trang trí, đóng đinh, treo biển quảng cáo trái phép.
Theo quy định vừa trích dẫn, tất cả các loại cây xanh đô thị đều được xác định chủ sở hữu, do tổ chức, cá nhân quản lý hoặc được giao quản lý.
Việc người dân tự ý hái hoa, hái quả, chặt cành, xâm hại cây xanh đô thị là hành vi vi phạm pháp luật, người vi phạm có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền.
Điều 53 Nghị định 139/2017/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động đầu tư xây dựng; khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản làm vật liệu xây dựng,sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản, phát triển nhà ở, quản lý sử dụng nhà và công sở.
Theo đó, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi đục khoét, đóng đinh vào cây xanh, tự ý ngắt hoa, cắt cành cây, lột vỏ thân cây, phóng uế hoặc có hành vi khác làm hư hỏng cây xanh, vườn hoa, thảm cỏ.
Điều luật này cũng quy định, phạt tiền từ 10 - 15 triệu đồng đối với một trong các hành vi: Đổ phế thải, chất độc hại, vật liệu xây dựng vào gốc cây xanh hoặc tự ý xâm hại, cản trở sự phát triển của cây xanh trong khu vực đô thị; Trồng cây xanh trên hè, dải phân cách, đường phố, nút giao thông hoặc khu vực công cộng không đúng quy định; Trồng các loại cây trong danh mục cây cấm trồng hoặc cây trong danh mục cây trồng hạn chế khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Ngoài ra, một trong các hành vi như sử dụng các công trình trong công viên không đúng mục đích; Làm hư hỏng các công trình văn hóa, dịch vụ, công trình công cộng trong công viên, vườn hoa; Lấn chiếm, xây dựng công trình trên đất cây xanh hiện có hoặc đã được xác định trong quy hoạch đô thị hoặc ngăn cản việc trồng cây xanh theo quy định; Tổ chức, cá nhân được giao quản lý không thực hiện đúng các quy định về duy trì, chăm sóc, phát triển cây xanh đô thị cũng sẽ bị áp dụng mức xử phạt này.
Đặc biệt, hành vi tự ý chặt hạ, di dời, đốt gốc, đào gốc cây xanh đô thị hoặc chặt rễ cây xanh không đúng quy định sẽ bị phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng.
Tại thành phố Toronto (Canada) các hành vi liên quan đến bẻ cành, chặt cây nơi công cộng sẽ bị xử phạt một cách nghiêm khắc và theo đúng quy chế. Cụ thể, mức phạt tối thiểu là 500 USD/cây và tối đa là 100.000 USD/cây.
Bên cạnh đó, điều luật này còn bổ sung thêm mức phạt đặc biệt với các hành vi vi phạm nghiêm trọng với tiền phạt thêm 100.000 USD.
Năm 2015, một phụ nữ 61 tuổi ở phía nam hạt Cumbria (Anh) đã phải nộp phạt 15.000 bảng Anh (khoảng 418 triệu đồng) vì đã vi phạm luật bảo vệ cây xanh. Cụ thể, bà đã tự ý chặt cây trong khuôn viên của mình để làm tăng giá trị khuôn viên ngôi nhà bà đang ở, giúp tầm nhìn của ngôi nhà thoáng hơn.
Có tới 27 loại cây mà bà đã tự chặt bỏ bao gồm cây sồi, cây liễu, hạt dẻ, ngô đồng… Ngoài việc nộp phạt 15.000 bảng Anh, bà còn phải nộp 1.260 bảng Anh án phí và 120 bảng Anh phí nạn nhân.
Năm 2012, một cặp vợ chồng ở bang Florida (Mỹ) đã bị phạt 1,6 triệu USD sau khi tự ý đốn hạ cây xanh trong khuôn viên rừng ngập mặn mà họ bảo quản mà không có sự cho phép của cơ quan chức năng.
Theo Terra Daily, hai vợ chồng ông Roger và bà Myrna Byrd đã chặt 109 cây đước được trồng cách đó nhiều năm ở rừng ngập mặn. Mức phạt mà họ nộp cho chính quyền thành phố là 15.000 USD/cây, tương đương với tổng số tiền 1.635.000 USD.