Người khai sinh Đội SBC

Tháng 3 năm 1978 đánh dấu một dấu mốc quan trọng đối với lịch sử Công an TPHCM vì đó là thời điểm mà Đội SBC được thành lập. Sự kiện ra mắt đơn sơ đến mức tối thiếu nhất và ngay lập tức đội SBC nhập cuộc với chiến công hiển hách đầu tiên đó là đánh tan bang cướp ngân hàng khét tiếng…

Vị tướng công an được dân kính trọng

Với nhiều người dân đã sống ở TPHCM từ thế kỷ trước, đặc biệt là những ai công tác trong nghành Công an thì có lẽ không ai là không nhớ tên tên Thiếu tướng Trịnh Thanh Thiệp, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an).

Thiếu tướng Thiệp chính là người được cho là đã khai sinh ra Đội SBC và cũng là người trực tiếp chỉ đạo, giám sát, tham gia vào những công việc của đội. Giờ Thiếu tướng Thiệp cũng không còn nữa nhưng những câu chuyện của ông đều được người ta nhắc đến với một sự kính trọng đặc biệt nhất.

Thiếu tướng Trịnh Thanh Thiệp

Gia đình vị Thiếu tướng này giờ sống trong một căn nhà nhỏ nằm ở quận Bình Tân, TPHCM yên tĩnh và giản dị. Trong căn nhà này, thứ nhiều nhất chính là những kỷ niệm trong khoảng thời gian làm Công an của Thiếu tướng THiệp, trong đó nhiều nhất là những bức ảnh của đội SBC.

Sau ngày giải phóng thống nhất đất nước, Thiếu tướng Thiệp nhận công tác tại Công an TPHCM. Năm 1977, ông là Trưởng phòng Cảnh sát hình sự. Trong bối cảnh TPHCM đang xây dựng lại toàn bộ về mọi mặt thì vấn đề an ninh trật tự nảy sinh rất nhiều vấn đề, trong đó, có phần là do một số đối tượng hình sự hoạt động từ chế độ cũ, bị bắt giam ở Côn Đảo sau khi nhận được sự khoan hồng của nhà nước quay trở về thì tìm cách cướp bóc để mà gây số má.

Là người công tác trong ngành, Thiếu tướng Thiệp rất biết điều này. Đã nhiều lần ông nói với các cán bộ của mình rằng, nếu không dọn sạch được bọn cướp đường, mấy băng ổ nhóm là chúng ta đã có lỗi với nhân dân.

Phòng hình sự khi đó có đội trọng án do Đại uý Phan Thanh (hay còn gọi là Ba Tung) làm đội trưởng. Thiếu tướng Thiệp nhiều lần nói với Đại uý Phan Thanh rằng, Đội trọng án phải là nòng cốt trong việc dẹp cướp, truy bắt giang hồ nhưng đúng là khi đó lực lượng quá mỏng nên khó có thể cáng đáng hết được nhiệm vụ…

Thấy Đại uý Phan Thanh có vẻ trầm ngâm trong những lần nói chuyện về nạn cướp đường, giang hồ hoành hành, Thiếu tướng Thiệp nói, có khi phải có một đội chuyên trách xử lý vấn đề này.

Làm mạnh, làm quyết liệt, đã làm phải tới có vậy thì đám giang hồ nó mới sợ, mới khiếp được... Hiểu được thủ trưởng đơn vị muốn gì, Đại uý Phan Thanh liền nói, Thủ trưởng cứ quyết, chúng em sẽ cố gắng hoàn thành bất cứ nhiệm vụ nào được giao.

Hành trình ra đời Đội SBC

Có ý tưởng về việc thành lập một đội chuyên đấu tranh với tội phạm đường phố, Thiếu tướng Thiệp khi còn là trưởng phòng hình sự đã trình bày với Đại tướng Mai Chí Thọ lúc đó là Giám đốc Công an TP.HCM.

Bản thân Đại tướng Mai Chí Thọ và Thiếu tướng Thiệp đều là những người rất giỏi trong nghiệp vụ nội tuyến, kiến thức về đấu tranh với tội phạm. Hai người cùng bàn luận về kế hoạch và nhận thấy, nếu SBC được thành lập thì thành viên chỉ là những thanh niên dưới 30 tuổi.

Có thể khẳng định đây là một nhận định hoàn toàn chính xác vì với nhiệm vụ của SBC sẽ phải đấu tranh với tội phạm ngay trên đường phố, phải truy bắt nóng thì phải là những thanh niên nhanh nhẹn, bản lính và sắc sảo thì mới có thể đảm trách được.

Đại tướng Mai Chí Thọ chụp ảnh cùng Đội SBC khi mới thành lập

Bắt tay vào xây dựng Đội SBC, Thiếu tướng Thiệp nói chuyện với Đội trong án thời điểm đó về ý tưởng thành lập đội SBC của mình và khuyến khích những trinh sát trẻ tuổi mạnh dạn xung phong.

Đội trọng án khi đó có những cái tên huyền thoại về sau này như Lý Đại Bàng, Dương Minh Ngọc, Võ Tấn Thành, Mai Văn Tấn… dù ở độ tuổi khác nhau nhưng đã ngay lập tức hưởng ứng nhiệt tình. Xung phong vào đội SBC vào sự quyết tâm cao nhất nhưng lúc đó Thiếu tướng Thiệp lại nói “Muốn vào SBC thì còn phải thi, anh nào không qua thì khỏi vào…”

Yêu cầu của thành viên đội SBC là phải biết đi xe thành thục, giỏi võ, giỏi bắn súng và đặc biệt là có giác quan về nhận diện tội phạm. Thiếu tướng Thiệp liền tổ chức các cuộc sát hạch để kiểm tra khả năng của mỗi người.

Đầu tiên ông đưa tất cả những trinh sát trẻ xung phong vào đội SBC ra đoạn Ngã ba xa lộ Đại Hàn (nay là đoạn quốc lộ 1A từ Ngã ba Thủ Đức đến Ngã ba An Lạc-Bình Tân để kiểm tra khả năng đi xe.

Trước khi sát hạch, Thiếu tương Thiệp có nói với các trinh sát rằng, bọn tội phạm nó đi xe rất nhanh muốn bắt được phải đi nhanh hơn chúng. Thời đó xe Honda 67 đang là loại xe thịnh hành, ông cho xoay nòng, đôn dên để có thể tang tốc nhanh hơn so với thiết kế.

Mặc dù xe đã được tuyển chọn nhưng Thiếu tướng Thiệp vẫn nói, tội phạm nó cũng biết đôn xe nên ăn nhau là ở trình độ đi. Mà yêu cầu các anh là đuổi cướp phải không được làm ảnh hưởng đến người dân, hễ dân lành mà bị lào sao thì coi như thất bại…

Thiếu tướng Thiệp dẫn cả một đội trinh sát trẻ và dung mãnh đi ra Ngã ba xa lộ Đại Hàn cùng 3 chiếc xe 67 loại đặc dụng. Mỗi lần sát hạch là 3 người vào thi, ông đứng cách ở vị trí quan sát và bấm giờ.

Các trinh sát phải chạy một đoạn đường dài trong khoảng thời gian rất ngắn, nếu là người bình thường sẽ không thể đi được nhưng đó là yêu cầu, ai cũng phải thực hiện, nếu ai không vượt qua coi như là đã trượt…

Và rồi cứ từng tốp trinh sát đi xe khiến cho Thiếu tướng Thiệp cũng phải chóng mặt, bản than ông cũng không ngờ sự tinh nhuệ của trinh sát trong tay mình. Rồi sau đó là những cuộc kiểm tra bắn súng, võ thuật và đến tháng 3/1978, Đội SBC Sài Gòn đã được thành lập với 72 thành viên, đồng chí Võ Tấn Thành (hay còn gọi là Hai Thành) là Đội trưởng.

Còn tiếp