Gia đình tổ chức lễ Giỗ, kỉ niệm 40 năm ngày mất cố NSƯT Thanh Nga | |
NSND Bạch Tuyết tiết lộ chuyện chưa từng kể về cố NSƯT Thanh Nga |
Nghệ thuật
Từ lúc 10 tuổi, Thanh Nga bắt đầu ca vọng cổ phụ họa và rất thành công trên sân khấu Thanh Minh, do nghệ sĩ Năm Nghĩa – dưỡng phụ của Thanh Nga – làm bầu gánh. Nhờ nhạc trưởng Út Trong của đoàn Thanh Minh rèn luyện cho nhiều bài bản cổ nhạc, Thanh Nga được khán giả hoan nghênh nhiệt liệt khi mới 8 tuổi, bắt đầu chính thức diễn trên sân khấu qua vai đào con trong các tuồng như Phạm Công Cúc Hoa, Đồ Bàn di hận, Lửa hờn... Biệt hiệu “Thần đồng Thanh Nga” có từ giai đoạn này. Rèn luyện cho chín muồi, bà bước vào vai chính đầu tiên lúc 16 tuổi: vai sơn nữ Phà Ca trong tuồng Người vợ không bao giờ cưới.
Cố NSƯT Thanh Nga |
Những nghệ sĩ bậc thầy như Năm Châu, Phùng Há, Kim Cúc, cô Ba Thanh Loan đã nỗ lực dìu dắt Thanh Nga. Với sắc đẹp dịu dàng, lộng lẫy, quyến rũ cùng lối ca diễn truyền cảm đặc biệt, bà đã mãi gây ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn giới mộ điệu qua những vai kế tiếp như Xuân Tự trong tuồng Áo cưới trước cổng chùa, Giáng Hương trong Sân khấu về khuya, Diệp Thúy trong Đôi mắt người xưa, Uyên trong Ngã rẽ tâm tình, Trinh trong Con gái chị Hằng, Mía trong Bọt biển...
Từ lúc lên sân khấu năm 8 tuổi với vai diễn đầu tiên là Nghi Xuân trong vở Phạm Công Cúc Hoa, 8 năm sau bắt đầu được biết tới với vai Phà Ca trong Người vợ không bao giờ cưới của sọan giả Kiên Giang, bà đã làm cho khán thính giả xúc động theo mối tình ngang trái của nàng Phà Ca và chàng Kiểu Mộng Long – con của sứ quân Kiểu Thuận ở đất Sơn Tây. Chính lối ca chân phương và cách diễn thật thà, chân chất đã đưa Thanh Nga bước thẳng đến đài vinh quang, trở thành nghệ sĩ đoạt Huy chương Vàng đầu tiên của Giải Thanh Tâm, khi tuổi mới 16.
Thanh Nga cũng có nhiều thể nghiệm khác dưới ánh đèn sân khấu lẫn vô tuyến truyền hình. Đầu năm 1970 Thanh Nga làm cho giới nghệ thuật và khán giả phải nể phục và chú ý khi sáng tác tuồng theo chủ đề Không tung lên màn ảnh nhỏ truyền hình Sài Gòn. Từ loạt vở này, Thanh Nga được mọi người đặt thêm biệt hiệu “Người đẹp không tên”.
Thanh Nga là nữ nghệ sĩ sở hữu tài sắc vẹn toàn |
Sân khấu là nơi Thanh Nga đón nhận nhiều tiếng vỗ tay với hàng trăm vở diễn thành công khác như: Sắc đẹp nàng vô tội (Nguyễn Liêu), Mưa rừng (Hà Triều - Hoa Phượng), Gió ngược chiều (Nguyễn Thành Châu), Hoa Mộc Lan, Lương Sơn Bá- Chúc Anh Đài, Mạnh Lệ Quân, Dương Quý Phi, Tiếng hạc trong trăng, Giữa chốn bụi hồng, Mộng Bá Vương, San Hậu, Phụng Nghi Đình, Đời cô Lựu, Sau ngày cưới, Bóng tối và ánh sáng, Tấm lòng của biển, Bên cầu dệt lụa..
Thanh Nga tham gia phim ảnh nhiều là từ năm 1969, thời đó, cải lương khủng hoảng và bị xuống dốc trầm trọng, nhiều gánh phải tự giải tán, lắm đào - kép giải nghệ đi tìm sống bằng nghề khác, những người hoạt động có liên hệ đến bộ môn nghệ thuật này thì sống dở chết dở, không biết tương lai có còn tiếp tục đi hát hay là phải đành xa rời nghiệp Tổ. Gánh Thanh Minh - Thanh Nga cũng cùng chung số phận như bao nhiêu gánh khác, đào - kép than trời...
Trong khi phần đông người của cải lương không còn tin tưởng ở nghệ thuật có thể nuôi sống mình được, thì nữ nghệ sĩ Thanh Nga lại tiếp tục nổi tiếng ở lĩnh vực khác, cô được mời đóng phim, kí nhiều hợp đồng với số tiền thù lao rất cao. Các phim do Thanh Nga đóng vai chính, người mua vé đi coi không đơn thuần là khán giả xi-nê, mà số lớn người vào rạp lại là khán giả cải lương. Có những người xưa giờ chẳng thích coi phim, thế mà nghe nói phim do Thanh Nga đóng thì họ lại hăng hái tới rạp.
Cũng chính nhờ tham gia đóng phim mà ngoài việc giúp mẹ và đoàn Thanh Minh vượt qua những khó khăn thời sân khấu khủng hoảng, Thanh Nga còn giúp mẹ có tiền nuôi người em trai thứ 7 sang Pháp du học và sống tại nơi đây cho đến ngày mất.
Không chỉ thành danh ở lĩnh vực sân khấu, Thanh Nga còn gặt hái thành công với phim ảnh |
Cũng thành công như bên sân khấu với nhiều giải thưởng, Thanh Nga cũng vang danh bên điện ảnh. Bà trở thành một trong những diễn viên điện ảnh đại diện miền Nam tham dự Liên hoan phim Á Châu tại Đài Bắc năm 1971, và là Diễn viên xuất sắc nhất tại Đại hội Điện ảnh Á Châu tổ chức năm 1974 cũng tại Đài Bắc (Đài Loan) với vai cô gái Huế trong phim Nắng chiều, là đại diện gương mặt nữ duy nhất trong đoàn tham dự Đại hội Điện ảnh Ấn Độ năm 1969, được cố Thủ tướng Indira Gandhi đón tiếp.
Sau ngày Thanh Nga mất, bộ phim Làm lại cuộc đời do bà tham gia diễn xuất mới có dịp chu du khắp nơi, phục vụ bà con trên khắp mọi miền đất nước. Ngoài ra, bộ phim tài liệu Thanh Nga – Tiếng hát bay xa do xưởng phim Nguyễn Đình Chiểu thực hiện sau ngày Thanh Nga mất cũng đoạt giải Vàng tại Liên hoan phim quốc tế Moscow năm 1982.
Cuộc sống đời thường
Thanh Nga mất đi, thì những câu chuyện liên quan đến Thanh Nga lúc sinh thời bỗng nhiên trở nên vô cùng đặc biệt, có những câu chuyện trở nên huyền thoại, ví dụ như chuyện "nhân vật vận vào thân" khi mọi người hồi tưởng lại nhân vật mà Thanh Nga đã đóng trong phim Hai chuyến xe hoa (năm 1960, hoặc 1961 - đạo diễn Hoàng Anh Tuấn) và đây cũng là một trong những vở cải lương nổi tiếng của NSƯT Thanh Nga. Hay câu chuyện về "mùi hương tự nhiên từ thân thể" của Thanh Nga đã khiến cho một mệnh phụ phu nhân giàu có tưởng lầm là một loại dầu thơm quí hiếm đã bỏ biết bao công sức săn lùng...
Cố NSƯT Thanh Nga trong cuộc sống đời thường |
Thanh Nga có sở thích là “sưu tầm búp bê”. Trong nhà của nữ nghệ sĩ này là một thế giới búp bê - Thanh Nga đã bỏ công sưu tầm sau những chuyến lưu diễn, những chuyến xuất ngoại và của những khán giả ái mộ tặng.
Con vật khiến nữ nghệ sĩ Thanh Nga sợ nhất là gián. Lúc nhỏ, bà thường bị mọi người đem gián ra hù dọa, làm bà nhiều lần khiếp vía.
Lúc sinh thời, Thanh Nga thích mặc áo dài, áo bà ba, thích màu vàng. Bà có thói quen hễ thích bộ trang phục nào thì cứ mặc hoài một kiểu. Mặc rồi giặt, giặt xong lại mặc tiếp. Đồng thời, Thanh Nga cũng là người rất chăm chút đến mái tóc, bà rất cầu kì bới tóc mỗi khi lên sân khấu, đóng phim hoặc chụp ảnh.
Thanh Nga thích làm bếp, nấu ăn, nhất là làm bánh. Mỗi lần rảnh, bà lại hẹn anh, em bạn bè tới nhà, tự tay nấu ăn hay làm bánh đãi mọi người. Lúc cải lương gặp khủng hoảng năm 1972, Thanh Nga còn tần tảo làm bánh cho em và cháu đi bán.
Gia đình cố NSƯT Thanh Nga |
Lúc sinh thời, cố nghệ sĩ Thanh Nga từng bày tỏ quan điểm của mình về phụ nữ như sau: “Phụ nữ cái gì tốt cũng nên học tập để biết”. Theo bà, đó là điều cần thiết với phụ nữ trong mọi thời đại và bối cảnh xã hội.
Ngoài đời, Thanh Nga cho biết từ nhỏ đến lớn rất sợ đánh nhau và thường tránh xa những nơi xung đột. Thanh Nga hiền lành với mọi người, nhưng có lần bà đã tức giận. Đó là vào giữa năm 1974, chia sẻ trên một tờ báo lúc bấy giờ, nữ nghệ sĩ cho biết bà sẽ kiện thẩm mĩ viện Việt Nam, vì đã dùng hình ảnh của bà quảng cáo và nói rằng Thanh Nga từng đi sửa mũi. Tuy nhiên, Thanh Nga khẳng định mình “đẹp thật 100%” không hề đi thẩm mĩ viện sửa hay tân trang gì cả.
Đêm 26/11/1978, diễn xong vở cải lương Thái hậu Dương Vân Nga ở rạp hát Cao Đồng Hưng, nữ nghệ sĩ Thanh Nga bước lên chiếc xe hiệu Volkswagen sơn màu xám nhạt. Hơn 23 giờ khuya hôm ấy, một kẻ lạ mặt đã chĩa súng vào vợ chồng bà rồi bóp cò. Viên đạn bắn trúng ngực trái, chưa xuyên ra sau lưng, nhưng đủ kết liễu sinh mệnh của một ngôi sao đang thời kì rực rỡ nhất. Năm đó Thanh Nga 36 tuổi.
NSƯT Thanh Nga (phải) qua đời ở tuổi 36 |
Linh cữu vợ chồng Thanh Nga được quàn tại Hội Văn học nghệ thuật Sài Gòn. Hàng vạn khán giả Sài Gòn và các tỉnh ngoài Trung, trong Nam về thắp hương vĩnh biệt, đứng tràn cả ra đường Tú Xương - Trương Định...
Giờ động quan, giới nghệ sĩ cải lương rơi nhiều nước mắt nhất, để khóc một tài hoa từng làm rạng rỡ nền vọng cổ nói chung. Đám tang Thanh Nga là một đám tang đông đảo người đưa tiễn nhất Sài Gòn, chỉ thua đám tang cụ Phan Chu Trinh và anh chàng sinh viên yêu nước Trần Văn Ơn.
Năm 1984, Thanh Nga được truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú. Năm 2015, tên bà được đặt cho một con đường tại khu dân cư Gia Hòa (Q.9, TP HCM).
Gia đình tổ chức lễ Giỗ, kỉ niệm 40 năm ngày mất cố NSƯT Thanh Nga
Kỉ niệm 40 năm ngày NSƯT Thanh Nga và chồng ra đi vĩnh viễn, cháu trai bà – nghệ sĩ Hữu Châu và gia đình ... |
NSND Bạch Tuyết tiết lộ chuyện chưa từng kể về cố NSƯT Thanh Nga
NSND Bạch Tuyết cho biết để thành danh như hôm nay, cô từng trải qua những ngày tháng đầy tủi cực. Tuy nhiên, kể từ ngày ... |
Bộ ảnh hiếm của 'thần đồng Hương Lan' với nghệ sĩ Hữu Phước, Thanh Nga
Trải qua hơn 50 năm trên sân khấu với nhiều cung bậc cảm xúc được ghi lại bằng những hình ảnh, thước phim màu đẹp ... |
Ảnh: Đinh Tiến Mậu - Huỳnh Công Minh