Những món không thể thiếu trong mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng

Rằm tháng Giêng 15/1 âm lịch hàng năm là một trong những ngày lễ quan trọng trong tín ngưỡng tâm linh của người Việt. Vào ngày này, người dân có thói quen đi lễ chùa, làm lễ cúng Phật, làm mâm cỗ cúng gia tiên cầu bình an, may mắn cho người thân và gia đình. Những món ăn phải có trong mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng về cơ bản không khác nhiều so với mâm cỗ Tết Nguyên Đán.

Mỗi địa phương, mỗi gia đình lại có cách chuẩn bị món ăn cho mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng khác nhau, và cũng tùy vào điều kiện kinh tế, phong tục tập quán mà cúng chay hay cúng mặn, làm nhiều món hay vừa phải. Nói chung dù chuẩn bị mâm cúng thế nào, thì điều quan trọng hơn cả vẫn là phải thành tâm, thành kính, tỏ lòng biết ơn với ông bà, tổ tiên, Đức Phật, Đức Thánh.

Bánh chưng

Bánh chưng tượng trưng cho trời, hàm ý cầu vạn sự được vuông tròn trong năm mới. Vì thế đây luôn là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng.

Hoa quả

Không chỉ riêng ngày rằm tháng Giêng mà tất cả các ngày lễ trong năm, hoa tươi và một đĩa ngũ quả là thứ không thể thiếu trên bàn thờ cúng tổ tiên. Tùy theo từng vùng miền mâm ngũ quả có sự khác nhau. Trên mâm ngũ quả của người miền Nam thường gồm mãng cầu Xiêm, dừa, đu đủ, xoài, sung, với ý nghĩa “cầu sung túc vừa đủ xài”.

Xôi gấc

Xôi gấc là món được sử dụng nhiều vào ngày Rằm, nhất là ngày Rằm tháng Giêng. Xôi gấc khi ăn có vị dẻo của gạo nếp, vị ngọt của đường và vị béo của nước cốt dừa. Màu đỏ của xôi gấc không chỉ giúp mâm cỗ cúng Rằm tháng Giêng của gia đình thêm đẹp mắt mà còn tượng trưng cho sự may mắn, tròn đầy, sung túc.

Gà luộc

Gà không chỉ là món ăn quen thuộc trong bữa cơm hàng ngày mà trong các ngày lễ Tết, đây cũng là món ăn không thể thiếu.

Bánh trôi

Bánh trôi bánh chay (chè trôi nước) cũng là món không thể thiếu trong mâm cỗ cúng Rằm. Theo quan niệm của người Việt, việc cúng bánh trôi bánh chay là mong muốn cho mọi việc quanh năm sẽ được trôi chảy, thông suốt.

Chân giò bó luộc

Trong phong tục cổ truyền của người Việt, chân giò lợn là một thức quan trọng trong mâm cúng. Việc cúng chân giò lợn có thể được hiểu là mong muốn cho năm mới được đầy đủ, sung túc hơn. Song vì món chân giò lợn đòi hỏi nhiều thời gian và công sức chế biến nên giờ đây, nhiều gia đình đã thay món chân giò lợn bằng giò chả.

Dưa món

Mâm cỗ mặn truyền thống là phải yêu cầu có đầy đủ các vị, trong đó không thể không nói đến vị chua của món dưa món đậm đà hương vị những ngày đầu năm. Dưa món thường được chuẩn bị trước Tết Nguyên Đán, nên trong việc chuẩn bị cho mâm cỗ cúng Rằm đầu năm sẽ nhanh gọn hơn rất nhiều.

Ngoài ra trong mâm cỗ còn có thể có thêm cơm tẻ là lương thực hàng ngày. Mâm cỗ có nếp có tẻ, có âm dương đầy đủ để sinh sôi nảy nở.Bát nước chấm đặt giữa mâm hình tròn tượng trưng cho trời đất vũ trụ, kết nối cổ kim.

Mâm cơm cúng ngày Rằm tháng Giêng cũng phải có đầy đủ các vị. Vị mặn của nước chấm, vị cay của ớt, vị chua của đĩa dưa hành, vị ngọt của bánh, tất cả tạo nên mâm cỗ đủ đầy, cầu mong yên ấm an lành, xua đi những đen đủi có thể đến trong năm mới.